Bydgoszcz: Balet „Carmen” Opery Nova i „Phénix/Vertikal” La Compagnie Käfig w programie 31. Bydgoskiego Festiwalu Operowego

Carmen w choreografii Johana Ingera i w wykonaniu Baletu Opery Nova w Bydgoszczy

Carmen, dzięki pełnemu namiętności dramatowi na podstawie noweli Prospera Meriméego i muzyce jednej z najsłynniejszych oper, do dziś rozpala emocje. Aby sprostać wyzwaniu zmierzenia się z legendą tak mocno zakorzenioną w hiszpańskiej kulturze, Johan Inger zdecydował się ukazać swoją bohaterkę oczami dziecka.

„Tym dzieckiem może być każdy z nas, doświadczający przemocy, która, choćby krótka, ma trwały negatywny wpływ na nasze życie i naszą zdolność do nawiązywania więzi z innymi” – wyjaśniał Johan Inger w jednym z wywiadów.

Świeże spojrzenie Johana Ingera na klasyczną opowieść o uwodzeniu i obsesji przenosi XIX-wieczną operę Georges’a Bizeta do współczesnego świata, prezentując zapierający dech w piersiach spektakl baletowy. Choreografia Ingera łączy ruch współczesny z klasycznym, co daje wyjątkowo mocny efekt.

W uniwersalnej przestrzeni scenicznej dziewięć dużych ruchomych luster tworzy ramy akcji, przenosząc nas z miejskiego placu do niespokojnego umysłu Don José. Groza i złowieszcza atmosfera unoszą się nad sceną dzięki dodatkowej elektronicznej muzyce Marca Alvareza, która uzupełnia klasyczną partyturę Bizeta i Szczedrina, jaka będzie wykonywana na żywo przez Orkiestrę Opery Nova.

Autorski balet Carmen Johan Inger stworzył w 2015 roku dla Compañía Nacional de Danza (CND – Madryt). W 2016 roku za chorografię Carmen otrzymał prestiżową nagrodę Benois de la Danse.  W 2018 roku Carmen szwedzkiego choreografa zwyciężyła Venice TV Award w kategorii: Performing Arts. Przedstawienie zarejestrowane w Théâtre de la Coursive w La Rochelle jest emitowane w telewizji Mezzo.

Od czasu prapremiery CND w Madrycie Carmen jest prezentowana na największych scenach świata. Tylko w 2024 roku ten spektakl baletowy z autorską chorografią Johana Ingera miał swoją premierę w: Grecji (Greek National Opera and Ballet), Wielkiej Brytanii (English National Ballet) czy Australii (The Australian Ballet). Do listy premier Carmen Ingera dołączy już wkrótce Opera Nova w Bydgoszczy.

Czuję zachwyt, widząc głodnych tańca artystów Opery Nova, którzy przedstawiają Carmen w pełni wykorzystując swoje umiejętności oraz rozwijają jej interpretację. To z pewnością będzie uczta, której łatwo nie zapomnimy!

[Thrilled to see the hungry dancers from Opera Nova take on Carmen in their fullest capacity and bring the interpretation further! It surely will become a meal not easily forgotten!]

– tak Johan Inger, wybitny choreograf, mówi o przygotowaniach do polskiej produkcji spektaklu baletowego, który 26 kwietnia zainauguruje XXXI Bydgoski Festiwal Operowy.

Johan Inger pod koniec 2024 roku po raz pierwszy spotkał się z Baletem Opery Nova w sali prób, nie kryjąc, że jest pod wrażeniem bydgoskich tancerzy. Obecnie Balet Opery Nova przygotowuje się do polskiej premiery Carmen pod profesjonalną opieką asystentów choreografa: Tobiego Mallitta oraz Yoko Taira.

Johan Inger – wybitny choreograf szwedzkiego pochodzenia, urodzony w 1967 roku w Sztokholmie. Ukończył Królewską Szwedzką Szkołę Baletową i Narodową Szkołę Baletową w Kanadzie. W latach 1985–1990 tańczył w Szwedzkim Balecie Królewskim w Sztokholmie, ostatni rok jako solista. Zafascynowany twórczością Jiřiego Kyliána, Inger był przekonany, że kolejnym krokiem w jego tanecznej  karierze tanecznej powinno być przejście do Nederlands Dans Theater. W 1990 roku dołączył do NDT 1 i do 2002 roku był znanym tancerzem w tym zespole. W 1995 roku Inger zadebiutował jako choreograf, produkując dla NDT 2 swoje pierwsze dzieło pt. Mellantid.

Od czasu debiutu Inger stworzył wiele dzieł dla Nederlands Dans Theater (jak Sammanfall, Couple of Moments, Round Corners, Walking Mad, Out of Breath). Za swoje balety Dream Play i Walking Mad otrzymał w październiku 2001 roku nagrodę Lucas Hoving Production Award.

Inger w 2003 roku objął artystyczne kierownictwo Cullberg Ballet w Sztokholmie. Przez lata tworzył różne choreografie dla zespołu. W 2008 roku Inger zakończył swoją pracę dyrektora artystycznego, aby całkowicie poświęcić się choreografii.  W latach 2009–2016 zajmował stanowisko choreografa pomocniczego w Nederlands Dans Theater, regularnie tworząc dla obu zespołów (NDT 1 + NDT 2), jednocześnie kontynuując współpracę i tworzenie z innymi zespołami.

W latach 2016–2023 wystawił, m.in., własne wersje sztuk m.in.: Śpiącą królewnę, wspomnianą już Carmen, Peer Gynta, Don Juana czy Jeziora łabędziego. W 2016 roku otrzymał Benois de la Danse za sztuki Carmen (CND- Madryt) i One on One (NDT2), a także nagrodę Danza y Danza Prize za Bliss i Don Juana (2020) za najlepszą włoską produkcję (firma Aterballetto).

Od sezonu 2022/23 Johan Inger został dyrektorem artystycznym Take Off Dance, programu szkoleniowego dla tancerzy w wieku od 18 do 24 lat, który ma siedzibę w Sewilli w Hiszpanii.

Więcej o spektaklu: https://www.opera.bydgoszcz.pl/xxxi-bydgoski-festiwal-operowy/carmen.html

Zespół La Compagnie Käfig Mourada Merzoukiego, łącząc taniec hip-hopu z muzyką baroku, w zeszłym roku wywołał ekscytację festiwalowej Publiczności. Artyści z Francji także podczas 31. edycji Bydgoskiego Festiwalu Operowego zaskoczą publiczność oryginalnymi występami i to w dwóch spektaklach! Phénix zahipnotyzuje Państwa harmonijnym połączeniem pozornie sprzecznych światów, a Vertikal – tańcem w zawieszeniu!

Phénix
spektakl muzyczno-taneczny w wykonaniu zespołu Compagnie Käfig (Francja)

Spektakl Phénix narodził się z nieoczekiwanego spotkania tańca hip-hopowego, muzyki barokowej i elektronicznej. Na scenie czworo tancerzy nawiązuje dialog z solistką grającą na violi da gamba – instrumencie strunowym, będącym barokowym poprzednikiem wiolonczeli. Wyjątkowość tego zestawienia dodatkowo podkreślą pojawiające się momentami electro dźwięki, inspirowane muzyką J. S. Bacha. Łączenie pozornie sprzecznych światów, jak baroku i hip-hopu, stało się twórczym pragnieniem Mourada Merzoukiego od czasu współpracy z Le Concert de l’Hostel Dieu przy projekcie Dolce Folia/Folia, który został entuzjastycznie przyjęty także przez publiczność 30. BFO. W tym roku Mourad Merzouki i jego zespół La Compagnie Käfig powraca na bydgoski festiwal, by ponownie wprowadzić widzów w nieoczywiste wymiary tańca i muzyki.

Realizatorzy:

Kierownictwo artystyczne i choreografia: Mourad Merzouki

Asystent: Kader Belmoktar

Muzyka na żywo (viola da gamba): Garance Boizot

Electro muzyka: Arandel

Projekt oświetlenia: Yoann Tivoli

Tancerze: Coline Fayolle, Aymen Fikri, Hatim Laamarti i Maureen Brut-Coutté

Koprodukcja: Pôle en Scènes, Encore Un Tour, Ambronay Festival

Spektakl stworzony przy wsparciu: Centre National de la Musique

Premiera: 25.09.2022

Podczas XXXI BFO:

3 maja 2025 r. godz. 19.00, 4 maja 2025 r. godz. 18.00

Czas trwania: 1 godzina

Vertikal

Spektakl tańca w zawieszeniu. Magiczny, oszałamiający, płynnie lekki. Taniec, który odkrywa niebo. Zawrotny występ na skrzyżowaniu tańca, lotów i wspinaczki – to tylko część określeń, jakie można wyszukać w mediach, rozpisujących się o spektaklu Vertikal.

Mourad Merzouki bawi się nieważkością: wystawia tancerzy na odważne wyzwanie – eksploruje przestrzeń powietrzną, łącząc hip-hop z tańcem wertykalnym. Relacja z podłożem, która jest podstawową w tańcu hip-hopowym, ulega radykalnej zmianie. Wszystko wydaje się możliwe: wzlot i upadek, poszukiwanie lekkości i gra z grawitacją. W poetyckim geście choreograf utrwala swoje podejście do przełamywania barier między różnymi formami sztuki.

Mourad Merzouki jest kluczową postacią tańca hip-hopowego, ma wielki wkład w przeniesienie tańca ulicznego na najbardziej prestiżowe sceny. Wizjoner i samouk, którego dzieła – łączące w sobie różne rodzaje tańca z akrobatyką i innymi dyscyplinami – pozwalają Merzoukiemu dzielić się swoją wizją i otwartością umysłu. W 1996 roku założył zespół Käfig, którego jest dyrektorem artystycznym. W latach 2009–2022 był dyrektorem Centre chorégraphique National de Créteil et du Val-de-Marne.

Realizatorzy:

Kierownictwo artystyczne i choreografia: Mourad Merzouki

Asystent: Marjorie Hannoteaux

Muzyka: Armand Amar

Scenografia: Benjamin Lebreton

Przygotowanie przestrzeni sceny powietrznej: Fabrice Guillot / Compagnie Retouramont

Wdrożenie sprzętu: Yves Fauchon

Szkolenie powietrzne: Isabelle Pinon

Światła: Yoann Tivoli przy współpracy z Nicolasem Faucheux

Kostiumy: Pascale Robin, asystowała Gwendoline Grandjean

Tancerze: Francisca Alvarez, Rémi RMS Autechaud, Kader Belmoktar, Sabri Mucho Colin, Alba Faivre, Anaëlle Echalier, Pauline Journé, Maé Nayrolles, Teddy Verardo, Médésséganvi Swing Yetongnon

Produkcja: Narodowe Centrum Choreograficzne Créteil i Val-de-Marne / Käfig Company

Koprodukcja: Biennale Tańca w Lyonie, Narodowa Scena Południowej Akwitanii, Maison des Arts de Créteil

Spektakl stworzony przy wsparciu: Comédie de Valence

Szczere podziękowania dla Denisa Welkenhuyzena, dzięki któremu doszło do tego artystycznego spotkania.

Premiera: 8.09.2018 r.

Na XXXI BFO:

3 maja 20025 r. godz. 19.00 i 4 maja 2025 r. godz. 18.00

Czas trwania: 1 godzina 10 minut

Więcej: https://www.opera.bydgoszcz.pl/xxxi-bydgoski-festiwal-operowy/phenix-vertikal.html

Więcej o 31. Bydgoskim Festiwalu Operowym

Otwarcie 31. Bydgoskiego Festiwalu Operowego będzie wyjątkowe. 26 kwietnia po raz pierwszy w Polsce Carmen w choreografii Johana Ingera wykona Balet Opery Nova w Bydgoszczy.

Od 29 kwietnia program Festiwalu wypełnią występy zaproszonych zespołów. Opera Narodowa w Sofii zaproponowała Elektrę Richarda Straussa, tragedię w  jednym akcie, dzieło niezwykłe, nasycone emocjami i pełne napięcia. W Bułgarii było zrealizowane po raz pierwszy w 2020 roku w reżyserii Plamena Kartaloffa (na Bydgoskim Festiwalu Operowym w 2018 roku prezentowana była zrealizowana przez niego opera Kniaź Igor).

Teatr Muzyczny w Poznaniu, który zbudował sobie markę sceny produkującej znakomite musicale, pokaże jeden ze swych najnowszych spektakli pt. Drogi Evanie Hansenie w reżyserii Pawła Szkotaka. Ten nietypowy (bo bez wielkiego sztafażu scenicznego) musical, wykonywany przez młodych aktorów, z pewnością będzie ciekawą festiwalową propozycją dla młodszej widowni, która utożsamiać się może z historią  tytułowego bohatera.

Do Opery Nova powracają goście z Francji, którzy okazali się prawdziwą sensacją ubiegłorocznego Festiwalu i dosłownie „porwali z miejsc” publiczność. Formacja tańca hiphopowego KÄFIG, kierowana przez Mourada Merzoukiego pokaże dwa tytuły: Vertical i Phenix – taniec nowoczesny z elementami akrobatyki na podkładzie z muzyki elektronicznej oraz wykonywanej na żywo – wiolonczeli solo.

Kolejni goście, także znany bydgoskiej publiczności znakomity zespół Narodowej Opery im. Janačka (Narodni Divadlo) z Brna, konsekwentnie dbający o promocję twórczości rodzimych kompozytorów, pokaże nieznaną w Polsce operę Bedřicha Smetany pt. Dalibor. Dla widzów poszukujących nowych tytułów to pozycja obowiązkowa. Podobnie jak polska prapremiera Luizy Miller. To dzieło Verdiego z librettem według dramatu Schillera Intryga i miłość, zrealizowana po raz pierwszy w Polsce w ubiegłym roku przez Operę Śląską w Bytomiu w koprodukcji z teatrami włoskimi i francuskimi.

Na finał Festiwalu: druga z oper Verdiego (tym razem wg tragedii Szekspira) – Makbet w wykonaniu Narodowej Opery Ukrainy w Kijowie.

Festiwalowi towarzyszyć będzie kurs mistrzowski prowadzony przez Artura Rucińskiego, organizowany przez Akademię Muzyczną w Bydgoszczy.