
Polski Teatr Tańca „TOACA” – chor. Andrea Gavriliu, Mădălina Dan, Ştefan Lupu. Grafika: materiały własne organizatora
26 czerwca podczas Sibiu International Theatre Festival (FITS) – jednego z największych festiwali teatralnych na świecie – odbędzie się rumuńska premiera spektaklu Polskiego Teatru Tańca pt. TOACA. Będzie to pierwsza prezentacja tego dzieła w Rumunii – kraju pochodzenia trójki współtwórców – choreografów: Andrei Gavriliu, Mădăliny Dan i Ștefana Lupu. Wydarzenie zainauguruje rumuńskie tournée Polskiego Teatru Tańca, które zakończy się jesienią.
Poza Sibiu (Sybinem) 30 czerwca Polski Teatr Tańca pojawi się także w węgierskim teatrze w Timișoarze (Csiky Gergely) – jednej z najważniejszych instytucji artystycznych rumuńskiego regionu Banatu, znanej z otwartości na współczesny teatr tańca i projektów międzynarodowych. A w październiku tego roku TOACA zaprezentowana zostanie w Teatrze Narodowym w Bukareszcie (Teatrul Naţional „Ion Luca Caragiale” București).
Sibiu International Theatre Festival (FITS) to trzeci co do wielkości festiwal teatralny na świecie, po Festiwalu Teatralnym w Awinionie i Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym w Edynburgu. Został założony w 1993 roku przez Constantina Chiriaca, aktora Teatru Narodowego im. Radu Stanca w Sybinie. Wydarzenie co roku przyciąga do położonego w sercu Transylwanii miasta (które w 2007 roku dzieliło z Luksemburgiem tytuł Europejskiej Stolicy Kultury) najciekawsze produkcje teatralne z całego świata. Od początku istnienia podczas festiwalu prezentowane były dzieła takich znanych twórców jak: Pippo Delbono, Eimuntas Nekrosius, Luk Percewal, Krystian Lupa czy Robert Wilson.
TOACA to unikalne przedsięwzięcie – jeden spektakl w trzech rozdziałach. Każdy ze współtworzących go choreografów – Andrea Gavriliu, Mădălina Dan i Ștefan Lupu – operuje inną autorską stylistyką, ma odmienny stosunek do tradycji teatralnej i kulturowej. Sięgając po groteskowe maski, taniec, folklor, muzykę i grę na tradycyjnym instrumencie, spektakl łączy trzy współczesne spojrzenia na spuściznę i tożsamość rumuńską. Zaprasza w podróż przez kraj kontrastów, dekonstruującą sztywne definicje granic i narodu. Finał? Współczesne muzeum sztuki, w którym spotykają się kultury rumuńska i polska. A przede wszystkim wymykający się stereotypom portret Rumunii – kraju łączącego wiele barw i sprzeczności, którego różnorodnym kolorytem trudno się nasycić.
Polski Teatr Tańca już od kilku lat realizuje niezwykle intensywną współpracę z Rumunią. Po nawiązaniu współpracy z Teatrul de Balet Sibiu dwukrotnie występował w Sybinie, prezentując spektakle 45 (2019) oraz Niech żywi grzebią umarłych (2022). W 2023 roku gościliśmy zespół Teatrul de Balet Sibiu – pierwszy w Rumunii wielokulturowy zespół tańca. Podczas III Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Tańca „Granice natury – granice kultury”, teatr dwukrotnie zaprezentował spektakl One way ticket w choreografii Sandry Mavhimy. W czasie V Międzynarodowego Festiwalu „1 strona – 1 spojrzenie – 180 sekund” zawitał do nas Tangaj Collective – interdyscyplinarna grupa z Bukaresztu działająca na pograniczu nauki i sztuki – ze spektaklem BLOT – Body Line of Thought.
Polski Teatr Tańca został też zaproszony do udziału w Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym w Teatru Regina Maria w Oradei. To jedno z najważniejszych wydarzeń kulturalnych w Rumunii – festiwal należący do sieci EFA (Europa Festival Association), który otrzymał wyróżnienie EFFA LABEL 2019–2021 for Remarkable Art Festival – przyznawane najważniejszym festiwalom krytycznym w Europie. Polski Teatr Tańca w czerwcu 2023 roku prezentował na tym właśnie festiwalu koprodukcję z Bodytalk Romeos & Julias unplagued. Traumstadt.
Premiera spektaklu TOACA była głównym wydarzeniem performatywnym w ramach Sezonu Kulturalnego Rumunia–Polska 2024–2025, którego celem jest wzmocnienie artystycznych i społecznych relacji Polski i Rumunii. To pierwszy w historii wspólny sezon kulturalny, podczas którego Polacy i Rumuni mają niezwykłą okazję do poznawania się nawzajem. Polscy artyści prezentują się na najważniejszych festiwalach, scenach i wernisażach w Rumunii, a rumuńscy artyści – w Polsce. Hasło obchodów to: Mamy wspólny język.
Sezon Kulturalny Polska–Rumunia 2024–2025 organizują polskie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Instytut Adama Mickiewicza, przy wsparciu Instytutu Polskiego w Bukareszcie wraz z rumuńskim Ministerstwem Kultury i Rumuńskim Instytutem Kultury.
Tournée Polskiego Teatru Tańca organizowane jest w ramach Sezonu Kulturalnego Polska–Rumunia 2024–2025, przy współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza i Instytutem Polskim w Bukareszcie.