Fot. Jean-Louis Fernandez.
W ramach XXIV Łódzkich Spotkań Baletowych Akram Khan Company trzykrotnie pokaże spektakl Until the Lions w choreografii Akhrama Khana. Przedstawienie przedstawia choreograficzną opowieść o Ambie/Shikhandim, zaczerpniętą z Mahabharaty, klasycznego sanskryckiego eposu południowoazjatyckiego – ulubionej lektury Akrama Khana. Poetka i pisarka Karthika Naïr postanowiła w swojej wielokrotnie nagradzanej książce z 2015 roku zatytułowanej Until the Lions: Echoes from the Mahabharata na nowo przedstawić historię Amby/Shikandiego oraz dzieje kilku innych drugoplanowych postaci poematu. Poetycka renarracja autorstwa Naïr wreszcie pozwoliła kobiecym postaciom, których życie, historia i rola były w dużej mierze podporządkowane mężczyznom, przemówić, odzyskać godność oraz cel.
Prezentacje zaplanowane są w Teatrze Wielkim w Łodzi w dniach 11-12 maja o godz. 19.00 oraz 13 maja o godz. 18.00.
***
Co określa płeć? Co sprawia, że jest się mężczyzną lub kobietą? Czy jedynym wyznacznikiem jest ciało? Czy może chodzić o głębsze, nienazwane impulsy, które kierują pożądaniem lub ekspresją – swoisty głos wewnętrzny? A może decydują tylko cechy zewnętrzne, czyli etykiety przypinane przez społeczeństwo? Jak trwałe i niezmienne są te etykiety? I wreszcie jaką rolę w naszym sposobie postrzegania odgrywa czarodziej czas? Po wkroczeniu w czwartą dekadę życia, w pełni świadomy rosnących potrzeb stawianych przez ciało wraz z upływem czasu, jak również konieczności przejścia od siły do wytrzymałości, Akram Khan postanowił spojrzeć na problem płci i jej postrzegania przez pryzmat jednego ze swoich ukochanych poematów epickich z dzieciństwa – Mahabharaty. Akram Khan zarówno jako tancerz, jak i choreograf mierzył się z eposem w konsekwentny i niezwykły sposób – najpierw jako nastolatek występował w Mahabharacie reżyserowanej przez Petera Brooka, by potem również w swoich choreografiach Ronin (2003), Third Catalogue (2005) i Gnosis (2010) prezentować historie wybranych bohaterów poematu.
Until the Lions ponownie przywołuje treść wielkiego eposu, tym razem jednak robi to za pośrednictwem opowieści o fascynującej postaci kobiecej – Ambie, która kwestionuje definicje męskości i kobiecości i która rzuca wyzwanie czasowi. Amba to księżniczka porwana w dzień swojego ślubu przez Bheeshmą, księcia sąsiedniego królestwa, który planuje podarować ją swojemu bratu w prezencie. Choć ostatecznie księżniczka odzyskuje wolność, jej życie jest zrujnowane – zostaje odtrącona przez własną rodzinę, narzeczonego, który przegrał pojedynek o nią z Bheesmą; swojego porywacza, który nie zamierza ratować jej honoru oraz całe społeczeństwo. Nie mogąc otrzymać znikąd wsparcia, Amba wzywa na pomoc bogów. Until the Lions przygląda się temu, co dzieje się w momencie, gdy zasady społeczne przypisane każdej płci niszczą ją, zamiast chronić. Co ma zrobić kobieta, która traci władzę nad swoim ciałem, które mimowolnie utożsamiane jest z jej cnotą? Jak daleko jest w stanie posunąć się skrzywdzona kobieta, żeby odzyskać kontrolę nad własnym życiem i dojść sprawiedliwości? A kiedy dochodzenie sprawiedliwości przerodzi się w pragnienie zemsty, jaką cenę będzie musiało zapłacić za to jej ciało? Jaką cenę przyjdzie zapłacić za to ludzkości?
Spektakl przedstawia historię z perspektywy kobiecej zgodnie z przysłowiem afrykańskiego plemienia Ugbo: „Dopóki lwy nie będą miały własnych historyków, historia łowów zawsze będzie gloryfikować myśliwych”. W pracy nad Until the Lions, Akram Khan ponownie połączył siły z niektórymi realizatorami artystycznymi, którzy pracowali z nim nad uznaną i wielokrotnie nagradzaną choreografią solową DESH, m.in. z pisarką Karthiką Naïr, projektantem wizualnym Timem Yipem, reżyserem oświetlenia Michaelem Hullsem i dramaturg Ruth Little. Do zespołu dołączył kompozytor Vincenzo Lamagna. Wszyscy oni próbują być historykami jednej ze wspaniałych i niedocenionych bohaterek Mahabharaty, której tragiczna historia, niestety, powtarza się dzisiaj w wielu regionach świata.
Więcej informacji o spektaklu i inspiracjach choreografa:
http://www.operalodz.com/XXIV_LSB__Akram_Khan_Company__UNTIL_THE_LIONS_,29,142
reżyseria/ choreografia/ wykonanie: Akram Khan
koncepcja narracyjna/ scenariusz/ tekst: Karthika Naïr
projekt wizualny: Tim Yip
światła: Michael Hulls
dramaturg: Ruth Little
Oryginalna ścieżka dźwiękowa skomponowana przez Beautiful Noise (Vincenzo Lamagna) we współpracy z takimi artystami, jak: Sohini Alam, David Azurza, Yaron Engler, Akram Khan, Christine Joy Ritter.
tancerze: Rianto, Ching-Ying Chien, Christine Joy Ritter
muzycy: Sohini Alam, David Azurza, Yaron Engler, Vincenzo Lamagna
Czas trwania: 60 min. [spektakl bez przerw]
Akram Khan – obecnie jeden z najbardziej znanych i cenionych choreografów na świecie. W niewiele ponad szesnaście lat stworzył dorobek, który stanowi ogromny wkład w brytyjską i światową sztukę tańca współczesnego. Swoją renomę buduje w oparciu o pomysłowe, bardzo przystępne i dotykające współczesnych problemów produkcje; takie, jak: DESH, iTMOi, Vertical Road, Gnosis i zero degrees. Akram Khan jest bardzo chętnie zapraszany do współpracy przez największych światowych artystów, reprezentujących różne kręgi kulturowe i dyscypliny sztuki. Wśród twórców, z którymi pracował, znajdują się m.in. Narodowy Balet Chin, aktorka Juliette Binoche, balerina Sylvie Guillem, choreograf i tancerz Sidi Larbi Cherkaoui, piosenkarka Kylie Minogue, artyści wizualni Anish Kapoor, Antony Gormley i Tim Yip, pisarz Hanif Kureishi oraz kompozytorzy Steve Reich, Nitin Sawhney, Jocelyn Pook i Ben Frost. Choreografie Khana są poruszające – inteligentnie tkane opowieści są kameralne i zarazem epickie. „Financial Times” opisał pracę artysty w następujących sposób: „opowiada on w sposób niezwykły o niezwykłych rzeczach.” Jednym z ważniejszych wydarzeń w dotychczasowej pracy artysty była możliwość przygotowania i zaprezentowania własnej choreografii w czasie ceremonii otwarcia Igrzysk Olimpijskich w Londynie w 2012 roku, która została entuzjastycznie przyjęta przez krytykę.
Khan jest laureatem wielu nagród, w tym m.in. Olivier Award, The Bessie Award, prestiżowej ISPA (Międzynarodowego Stowarzyszenia Sztuk Performatywnych), nagrody Herald Archangel Award na Międzynarodowym Festiwalu w Edynburgu, South Bank Sky Arts Award oraz sześciu nagród Critics’ Circle National Dance Awards. W 2005 otrzymał tytuł Członka Orderu (MBE) za zasługi na rzecz tańca. Przyznano mu również tytuł honorowego absolwenta Roehampton University i De Montfort University oraz Honorowegp Członka Trinity Laban (londyńskiej szkoły tańca i muzyki). Akram Khan jest artystą stowarzyszonym z Sadler’s Wells London.
Nagrody:
– Akram Khan – Critics’ Circle National Dance Award 2012 dla najlepszego tancerza -(DESH), nagroda ISPA 2011 dla wybitnego artysty
– Dust (część spektaklu English National Ballet zatytułowanego Lest We Forget) – Critics’ Circle National Dance Award 2014 za najlepszą choreografię współczesną
– DESH – Olivier Award 2012 dla najlepszej produkcji tanecznej, The Bessie Award 2014 dla wybitnej produkcji
– Vertical Road – Critics’ Circle National Dance Award 2011 dla najlepszej współczesnej choreografii, Danza & Danza Award 2010 dla najlepszego spektaklu, The Age Critics Award 2010 za najlepszą choreografię
– Gnosis – South Bank Sky Award 2011 w kategorii taniec, Herald Archangel Award na Międzynarodowym Festiwalu w Edynburgu w 2014 roku.
Akram Khan Company
W lipcu 1999 roku w foyer Queen Elizabeth Hall w Londynie odbyła się ożywiona i nacechowana wzajemnym zainteresowaniem dyskusja pomiędzy młodym i utalentowanym tancerzem/choreografem Akramem Khanem a ambitnym byłym tancerzem i początkującym menedżerem sztuki Farooqiem Chaudhrym. Tamta rozmowa była początkiem dynamicznej współpracy, której punktem kulminacyjnym było utworzenie rok później zespołu Akram Khan Company. Z wykształcenia w klasycznej technice tańca Kathak oraz hybrydy stylistycznej powstałej ze zderzenia Kathak z tańcem współczesnym narodziła się wizja napędzana chęcią rozwoju oraz pragnieniem współpracy z największymi światowymi artystami reprezentującymi różne kręgi kulturowe i dyscypliny sztuki. Zasady były proste: podejmowanie ryzyka, ambitne i odważne myślenie, odkrywanie nieznanego, unikanie kompromisów, opowiadanie fascynujących i istotnych historii w artystycznie spójny sposób. W ciągu 17 lat istnienia zespół Akram Khan Company wielokrotnie udowadniał, że jest jedną z najbardziej innowacyjnych grup tanecznych na świecie. Repertuar jest bardzo różnorodny – od solowych choreografii Kathak i tańca współczesnego, przez współpracę z konkretnymi artystami, po choreografie grupowe. Zespół jest bardzo aktywny na arenie międzynarodowej i często wyrusza w długie trasy koncertowe, docierając do wielu kultur i ludzi na całym świecie. Akram Khan jest laureatem wielu międzynarodowych nagród tanecznych, z których najbardziej godne uwagi jest wyróżnienie Olivier Award przyznane w 2012 roku za choreografię solową DESH. Kamieniem milowym w historii zespołu była możliwość przygotowania i zaprezentowania własnej choreografii w czasie ceremonii otwarcia Igrzysk Olimpijskich w Londynie w 2012 roku. Akram Khan jest artystą stowarzyszonym z Sadler’s Wells London, Curve w Leicester oraz z innymi czołowymi instytucjami i festiwalami na całym świecie.
***
Łódzkie Spotkania Baletowe to taneczne biennale z blisko 50-letnią tradycją. Na przestrzeni lat festiwal stał się największą i najbardziej prestiżową imprezą baletową w Polsce. Ideą festiwalu jest upowszechnianie sztuki baletowej i aktualnych osiągnięć choreograficznych, zarówno na polu tańca klasycznego, jak i różnorodnych nurtów tańca współczesnego. Dyrekcja Teatru Wielkiego w Łodzi zaprosiła do udziału w XXIV edycji Łódzkich Spotkań Baletowych światowej klasy zespoły taneczne: English National Ballet z Wielkiej Brytanii (po raz pierwszy w Polsce), nowo powstały kubański zespół Acosta Danza (po raz pierwszy w Polsce) oraz Akram Khan Company z Wielkiej Brytanii. Po raz pierwszy w historii festiwalu publiczność będzie miała możliwość obejrzeć zespół z Chin – BeijingDance/LDTX z Pekinu. Zaprezentuje się także zespół z Kanady – RUBBERBANDance Group z Montrealu. Tradycyjnie zespół baletowy Teatru Wielkiego w Łodzi w ramach festiwalu przygotuje swoją premierę. W tym roku zostanie zrealizowany Spartakus Arama Chaczaturiana w choreografii Kirilla Simonova.
Do pobrania:
Więcej informacji: http://www.operalodz.com/lsb/
bilety:
strefa II – 80 zł normalny / 50 zł ulgowy
strefa I – 100 zł normalny / 80 zł ulgowy
do nabycia od 17 lutego 2017, godz. 12.00
na stronie: http://www.operalodz.com/ lub www.bilety24.pl
dzięki aplikacjom mobilnym do pobrania ze strony www.operalodz.com
w kasie Teatru, tel. 42 633 77 77.
