Biennale Sztuki Współczesnej w Wenecji: Złoty Lew dla Meg Stuart, Srebrny Lew dla Marlene Monteiro Freitas

Biennale Sztuki Współczesnej w Wenecji nagrodziło Złotym Lwem amerykańską tancerkę i choreografkę Meg Stuart za całokształt twórczości w dziedzinie tańca. Tegoroczny Srebrny Lew trafił do Marlene Monteiro Freitas z Republiki Zielonego Przylądka. Artystki nagrodzono z rekomendacji Dyrektorki Wydziału Tańca Biennale Artystycznego w Wenecji, Marie Chouinard, zatwierdzonej następnie przez Radę Nadzorczą Biennale pod przewodnictwem Paolo Baratty.

Meg Stuart słynie z ważnych, przenikliwych i cierpkich projektów realizowanych we współpracy z innymi artystami i artystkami. Urodzona w Nowym Orleanie, od ponad dwudziestu lat mieszka w Europie, gdzie prowadzi założony przez siebie zespół Damaged Goods, mający siedzibę w Brukseli. Jest autorką ponad 20 produkcji, od prac solowych po wielkie spektakle choreograficzne oraz projekty i instalacje site-specific. Jej prace gościły w wielu teatrach oraz galeriach na arenie międzynarodowej, w tym m.in. na Documenta X (1997) w Kassel.

Artystka została nagrodzona Złotym Lwem za „opracowanie nowego języka i nowej metody […] współpracy z artystami pracującymi w różnych dyscyplinach i poruszania się pomiędzy tańcem a teatrem. Poprzez improwizację (podstawowy aspekt jej praktyki) Stuart badała stany fizyczne i emocjonalne oraz wspomnienia o nich. Szukając coraz to nowych kontekstów i nowych terytoriów do eksploracji, jej praca nieustannie na nowo definiuje siebie” (fragment laudacji).

„Uznawana za jeden z najjaśniejszych talentów swojego pokolenia, Marlene Monteiro Freitas to największa niespodzianka ostatnich sezonów. Jej projekty cechuje elektryzująca, dionizyjska energia. Artystkę interesują przede wszystkim zagadnienia metamorfozy i deformacji, będące echami kultury karnawału na Wyspach Zielonego Przylądka. Hybrydowe prace Freitas zacierają granice poprawności estetycznej. Artystka woli pracować z emocjami raczej niż ze znaczeniem, dzięki czemu jej choreografie kierują wyobraźnię i jaźń ku rozbuchanej różnorodności”(fragment laudacji).

Złoty Lew dla Meg Stuart za całokształt twórczości w dziedzinie tańca zostanie wręczony 22 czerwca 2018 podczas otwarcia XII Międzynarodowego Festiwalu Tańca Współczesnego w ramach Biennale Sztuki Współczesnej w Wenecji. Uroczystość poprzedzona zostanie prezentacją choreografii Meg Stuart Built to Last (2012) w wykonaniu Damaged Goods, przy akompaniamencie muzyki klasycznej i współczesnej.

Nagroda Srebrnego Lwa dla Marlene Monteiro Freitas zostanie wręczona 28 czerwca. Uroczystość uświetni prezentacja najnowszej pracy Marlene Monteiro Freitas Bacchae – Prelude to a Purge, którą wykona prowadzony przez artystkę zespół 12 tancerzy i muzyków. Praca jest autorską reinterpretacją Bachantek Eurypidesa.

XII Międzynarodowy Festiwal Tańca Współczesnego, towarzyszący Biennale Artystycznemu w Wenecji, odbędzie się w dniach 22 czerwca – 1 lipca 2018.

Nagrodę Złotego Lwa za całokształt twórczości w kategorii taniec otrzymali do tej pory Merce Cunningham (1995), Carolyn Carlson (2006), Pina Bausch (2007), Jirí Kylián (2008), William Forsythe (2010), Sylvie Guillem (2012), Steve Paxton (2014), Anne Teresa De Keersmaeker (2015), Maguy Marin (2016) i Lucinda Childs (2017).

Srebrny Lew przyznawany jest obiecującym młodym artystom i artystkom tanecznym lub instytucjom wychowującym nowe talenty. Wśród dotychczasowych laureatów nagrody znaleźli się m.in. Anne Teresa De Keersmaeker’s Performing Arts Research and Training Studios (2010), a także Michele Di Stefano (2014) i Dana Michel (2017).

Biogramy:

MEG STUART (ur. w Nowym Orleanie w 1965 roku) ukończyła studia w zakresie tańca na  New York University oraz w Movement Research, gdzie badała różne techniki i stawiała pierwsze kroki na nowojorskiej scenie tanecznej. Swoją pierwszą choreografię, Disfigure Study, zaprezentowała na Klapstuck Festival w Leuven (1995). Kolejna praca Stuart, No Longer Readymade (1993) przyniosła jej ogólnoeuropejski rozgłos.

W 1994 roku założyła własny zespół, Damaged Goods, z siedzibą w Brukseli, z którym zrealizowała ponad 30 produkcji, od prac solowych takich jak XXX for Arlene and Colleagues (1995), Soft Wear (2000), Hunter (2014) po wielkoskalowe choreografie takie jak Visitors Only (2003), Built to Last  (2012) czy UNTIL OUR HEARTS STOP (2015). Jest autorką prac wizualnych, instalacji oraz prac site-specific. Współpracuje z artystami i artystkami z różnych dziedzin sztuki, m.in. z artystami wizualnymi (Gary Hill, Jompet Kuswidananto, Ann Hamilton) kompozytorami (Hahn Rowe, Brendan Dougherty), scenografami (Anna Viebrock, Barbara Ehnes, Jozef Wouters) oraz reżyserami teatralnymi (Christoph Marthaler, Frank Castorf).

W 2008 uhonorowaną ją nowojorską nagrodą Bessie Award za całokształt twórczości oraz Flamandzką Nagrodą Kulturalną w dziedzinie sztuki performatywne; jest też laureatką nagrody Konrad-Wolf-Preis przyznawanej przez Akademie der Künste w Berlinie. Wybrana „Choreografką roku” przez magazyn „Tanz” (2014), w tym samym roku otrzymała montrealską nagrodę Grand Prix de la Danse.

Meg Stuart/Damaged Goods regularnie współpracują z Kaaitheater w Brukseli oraz HAU Hebbel am Ufer w Berlinie.

MARLENE MONTEIRO FREITAS (ur. w Republice Zielonego Przylądka w 1979 roku.) studiowała taniec w P.A.R.T.S. w Brukseli oraz w Escola Superior de Dança i Fundação Calouste Gulbenkian w Lizbonie. Jest założycielką grupy Compass, działającej na Wyspach Zielonego Przylądka; współpracuje również ze swoim rodakiem, muzykiem Vasco Martinsem.

Współpracowała z takimi artystami i artystkami, jak Emmanuelle Huynh, Loïc Touzé, Tânia Carvalho, Boris Charmatz. Jest autorką licznych prac, w tym: Bacchae – Prelude to a Purge (2017), Jaguar (2015) we współpracy z Andreasem Merkiem, Of ivory and flesh – statues also suffer (2014), Paradise – private collection (2012-13), (M)imosa we współpracy z Trajalem Harrellem, François Chaignaud’em oraz Cecilią Bengolea (2011), Guintche (2010), A Seriedade do Animal (2009-10), Uns e Outros (2008), A Improbabilidade da Certeza (2006), Larvar (2006), Primeira Impressão (2005). Wspólnym mianownikiem tych prac są otwartość, nieczystość i intensywność.

Portugalskie Stowarzyszenie Autorów (SPA) przyznało jej Jaguarowi nagrodę za najlepszą choreografię roku (2017); w tym samym roku artystka otrzymała nagrodę rządową Republiki Zielonego Przylądka za osiągnięcia w dziedzinie kultury. Marlene Monteiro Freitas jest współzałożycielką P.OR.K, struktury wspierającej realizację projektów choreograficznych w Lizbonie.