Coraz więcej przestrzeni dla sztuki

Wczoraj w Łodzi odbyła się konferencja prasowa poświęcona rozwojowi Programu Przestrzenie Sztuki. W wydarzeniu wzięli udział: prof. Piotr Gliński, Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, dr hab. Aleksandra Dziurosz, Zastępca Dyrektora Narodowego Instytut Muzyki i Tańca oraz dr Jarosław Cymerman, Zastępca Dyrektora Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego. Obecni byli także reprezentanci Wydziału Kultury i łódzkich operatorów Programu Przestrzenie Sztuki, jak również reprezentanci pozostałych 7 operatorów z całej Polski. Podczas konferencji powitano w programie także nowe ośrodki – taneczny w Białymstoku i teatralny w Łodzi.

Oznacza to, że niezależni artyści zyskają dwa nowe miejsca, w których będą mogli realizować nowatorskie projekty taneczne i teatralne. Tym samym już w 8 miastach w Polsce zapewniona jest realna, otwarta przestrzeń  do działań edukacyjnych, artystycznych,  społecznych i prozdrowotnych w zakresie teatru i tańca. Docelowo Program Przestrzenie Sztuki ma rozwijać się na terenie całego kraju.

– Przestrzenie Sztuki się sprawdziły, niech się rozwijają – podsumował na wczorajszej konferencji pilotażowy rok działalności tego programu Minister Kultury Piotr Gliński. Podkreślił, że do tej pory udało się zrealizować 800 przedsięwzięć z dziedziny teatru i tańca. W tym roku na program realizowany  przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego oraz Narodowy Instytut Muzyki i Tańca przy finansowym wsparciu Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu zostanie przeznaczone 5 milionów złotych.

Czym są Przestrzenie Sztuki? To program umożliwiający pracę artystom pozbawionym na co dzień „stałego adresu”. Dzięki niemu mogą oni realizować swoje projekty w nowoczesnych przestrzeniach i prezentować je lokalnym społecznościom. Przestrzenie powstają w całej Polsce przy współpracy instytucji centralnych, władz samorządowych, organizacji pozarządowych i niezależnych artystów.

Co ważne, program pozwala mieszkańcom poszczególnych miast poznać twórczość i dorobek lokalnych artystów tańca i teatru. Daje także możliwość uczestnictwa w zróżnicowanych warsztatach i poznania współczesnego świata kultury.

Jak podkreślił Minister Piotr Gliński, uruchomienie programu w zeszłym roku było odpowiedzią państwa na realizację artystyczną głównie freelancerów. ­– Z Narodowym Instytutem Muzyki i Tańca oraz Instytutem Teatralnym wymyśliliśmy Przestrzenie Sztuki. Finansujemy z budżetu centralnego miejsca, w których ludzie mogą na zasadzie konkursu realizować różnego typu projekty w dziedzinie teatru i tańca – wyjaśnił.

– Przestrzenie Sztuki się sprawdziły, niech one kwitną. Budżet centralny jest po to, aby rozwijać polską kulturę i stwarzać właśnie takie przestrzenie sztuki dla artystów. To dla nas wielka satysfakcja – zaznaczył Gliński.

Zastępca dyrektora Narodowego Instytut Muzyki i Tańca Aleksandra Dziurosz podkreśliła, że taniec za sprawą mądrych decyzji ministerstwa przeżywa obecnie swój renesans. – W ubiegłym roku mieliśmy 81 tysięcy odbiorców, co szczególnie w covidowej aurze jest bardzo dużą liczbą. Tylko w tym roku odbyło się już 305 wydarzeń, w których zaangażowanych było 750 artystów we wszystkich ośrodkach. W końcu mamy dostęp do infrastruktury, bo wcześniej mieliśmy pomysły twórcze, ale nie mieliśmy tego fizycznego gruntu do pracy – wyjaśniła.

Jarosław Cymerman z Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego dodał natomiast, że Przestrzenie Sztuki wpisują się w misję upowszechniania sztuki teatru.  Podkreślił, że jeśli ten Program będzie kontynuowany to Przestrzenie Sztuki obejmą całą Polskę.

W tym roku do grona operatorów programu dołączają dwa miasta: Białystok (w ramach działań tanecznych) oraz Łódź (w ramach działań teatralnych).

Do tej pory – w edycji pilotażowej w 2020 roku, Przestrzenie działały w Katowicach, Kielcach, Łodzi, Lublinie, Olsztynie, Rzeszowie i Zielonej Górze.

W ramach działań związanych z tańcem zrealizowano niemal 600 różnego rodzaju wydarzeń, w które zaangażowało się prawie 500 artystów, gromadząc około 81 tysięcy odbiorców. Wśród przeprowadzonych działań znalazły się nie tylko prezentacje spektakli (w tym premiery), ale także działania społeczne, a więc różnego rodzaju warsztaty, działania animacyjne, w tym także pokazy kina tańca. Działaniem wspierającym w sposób bezpośredni artystów tańca były natomiast rezydencje artystyczne, których efektem niejednokrotnie stały się spektakle w formule „work in progres”.

Aleksandra Dziurosz, zastępca dyrektora Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca. – Na uwagę zasługuje także fakt, iż program Przestrzenie Sztuki jest dla lokalnych środowisk bardzo ważnym ogniwem działalności poszczególnych operatorów. Stał się źródłem bezpośredniego wsparcia dla niezależnych artystów.

W czterech ośrodkach teatralnych pilotaż rozpoczął się od określenia wspólnego dla wszystkich ośrodków tematu. Jak podsumowuje Dyrektor Instytutu Teatralnego, Elżbieta Wrotnowska-Gmyz. – Ustaliliśmy, że jedną ze wspólnych płaszczyzn będzie idea „teatru wędrującego”, czyli objazdy wśród partnerów programu. Kolejny temat – mocne zakorzenienie w „lokalności” i wzmacnianie partnerstwa z lokalnymi środowiskami teatralnymi, wzajemne uzupełnianie oferty repertuarowej dostępnej w poszczególnych ośrodkach. Zależało nam szczególnie na  aktywizacji i poszerzaniu możliwości artystów niezależnych w ramach istniejących instytucji kultury, a także na intensywnych działaniach edukacyjnych z grupami wykluczonych, np. osobami z domów opieki, młodzieżą z ośrodków wychowawczych.

W ramach działań teatralnych zrealizowano 218 wydarzeń, które zgromadziły prawie 231 tysięcy odbiorców. Program został zrealizowany dzięki udziałowi ponad 400 artystów i około 170 współpracowników.

Aktualne kalendarium wydarzeń poszczególnych Przestrzeni Sztuki dostępne jest na stronach internetowych ogólnopolskich i lokalnych Operatorów Programu, a także w mediach społecznościowych.

Program jest realizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, finansowany ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Operatorzy:

Katowice

Operator: Katowice Miasto Ogrodów – Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek, Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego

Partnerzy: Stowarzyszenie Imagination Space Center, Fundacja Jazdaa Polska!, Teraz/ Now Collective (Holandia), nieformalna grupa artystyczna Vagabond Physical Collective/ Tera Ino Tera

Kielce

Operator: Kielecki Teatr Tańca

Lublin

Operator: Centrum Kultury w Lublinie

Łódź – Przestrzenie Sztuki. Taniec

Operator: Materia

Partnerzy: Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, Poleski Ośrodek Sztuki, Urząd Miasta Łodzi

Olsztyn

Operator: Teatr im. Stefana Jaracza

Rzeszów

Operator: Teatr im. Wandy Siemaszkowej

Zielona Góra

Operator: Lubuski Teatr w Zielonej Górze

Białystok

Operator: Opera i Filharmonia Podlaska. Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku, Podlaskie Stowarzyszenie Tańca

Łódź – Przestrzenie Sztuki. Teatr

Operator: Stowarzyszenie Teatralne Chorea

Osoby do kontaktu:

Aleksandra Dziurosz, kierowniczka projektu (TANIEC)

mail: aleksandra.dziurosz@imit.org.pl

Elżbieta Wrotnowska-Gmyz, kierowniczka projektu (TEATR)

mail: ewrotnowska@instytut-teatralny.pl

Kontakt dla mediów:

Agata Szymczak, kierowniczka Biura Komunikacji Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca 

mail: agata.szymczak@imit.org.pl, tel.: 48 785 310 000

Łukasz Orłowski, kierownik Działu Komunikacji i Promocji Instytutu Teatralnego im.

Zbigniewa Raszewskiego

mail: lukasz.orlowski@instytut-teatralny.pl, tel.: 48 604 102 721, 48 570 611 511