Kraków: 35. „Ulica” Festival

Od 35 lat, co roku w wakacje Stare Miasto w Krakowie na trzy dni zamienia się w wielką scenę teatralną. Na Rynek ściągają artyści z najdalszych zakątków świata (w tym roku m.in. z afrykańskiego Togo), by prezentować swoje spektakle – bawić i wzruszać publiczność. Mowa o ULICA Festivalu organizowanym przez Teatr KTO i dyrektora Jerzego Zonia, flagowym wydarzeniu Krakowa, rozpoznawalnym na całym świecie, które rokrocznie gości ponad 180 artystów z całego świata i ściąga tłumy mieszkańców i turystów.

Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny

Tegoroczna, wyjątkowa, bo jubileuszowa edycja ULICA Festivalu odbędzie się w Krakowie w dniach 8–10 lipca 2022 roku. Przez trzy festiwalowe dni po brzegi wypełnione zachwycającymi widowiskami plenerowymi, koncertami, spektaklami dla dzieci i… premierami – oczy mieszkańców Krakowa, gości oraz turystów z Polski i całego świata zwrócą się na najpiękniejsze place stolicy Małopolski:

• Rynek Główny
• Plac przy Galerii Krakowskiej
• Rynek Podgórski

oraz na gościnne przestrzenie:

• Muzeum Inżynierii i Techniki
• Muzeum Archeologiczne*
• podwórko przy ul. Zamoyskiego 23*

Spektakle będą pokazywane również w Tarnowie, Limanowej i Niepołomicach.

W tych właśnie miejscach sztuka uliczna spoglądać będzie w kierunku „horyzontu polskiego” – motywu przewodniego obecnego festiwalu. Zza niego wyłonią się szerokie odwołania do społecznych wydarzeń, zarówno rozgrywających się dawno temu, jak i tych powracających, których uczestnikami ponownie dziś jesteśmy.

Nazwaliśmy tę edycję „Horyzont polski”, aby podkreślić jej jubileuszowy charakter. To dobra okazja do przyjrzenia się temu, co się zmieniło przez całe lata organizowania wydarzenia. Trzydzieści pięć lat temu, kiedy pojechaliśmy na festiwal do Jeleniej Góry – widziałem cztery polskie zespoły. Teraz mógłbym zaprosić na nasz festiwal sześćdziesiąt przedstawień, tylko z Polski. Czy to jest dużo? Nie, to jest dalej mało. To jest margines tego, co możemy spotkać na ulicach we Francji, Włoszech czy Hiszpanii. Tam ulica żyje cały rok. Sezon nie ogranicza się jedynie do okresu wakacyjnego. Widowiska grane są nawet w listopadzie i grudniu. Zatem tegoroczny festiwal staje się pretekstem, żeby pokazać nasz horyzont. W jego definicji jest oko, które patrzy gdzieś z góry dookoła

– mówi Jerzy Zoń, Dyrektor Teatru KTO w Krakowie i Dyrektor Artystyczny ULICA Festival

 ULICA Festival to:

• ponad 80 prezentacji spektakularnych widowisk plenerowych, przedstawień teatralnych, pokazów akrobatycznych i cyrkowych, klaunady oraz happeningi;
• różnorodny repertuar teatrów ulicznych z Polski i ze świata;
• dostępność – na wszystkie spektakle wstęp jest wolny, a obsługa w szczególny sposób zatroszczy się o dzieci, seniorów i osoby niepełnosprawne.

Wśród przedstawień tegorocznej ULICY na szczególną uwagę zasługują premiery:

1. Teatr KTO zapozna nas z bohaterami dnia codziennego w nowym spektaklu Żywoty świętych osiedlowych. Dzielnica XIII w reżyserii Kariny Grabowskiej-Fiałek.

Święci to mieszkańcy osiedla z wielkiej płyty. Każdy z nas mija ich codziennie w swojej dzielnicy. Życiowi wykolejeńcy z duszami z betonu, upadłe anioły spod monopolowego, zapomniani więźniowie swoich mieszkań karmiący się cudzym życiem widzianym z okna, czarujący pijaczkowie, znawcy śmietnikowych skarbów, podwórkowe Ofelie… wszyscy oni opowiedzą nam o zmaganiach z codziennością. W spektaklu usłyszymy ich historie napisane przez Lidię Amejko, przeplatane z opowieściami prawdziwych mieszkańców Podgórza. Przyjrzymy się codziennemu życiu dzielnicy, poznamy problemy i marzenia tych, którzy tu żyją, odwiedzimy wyjątkowe miejsca tworzone przez wyjątkowych ludzi. Z tego, co mamy pod ręką, z naszego zwykłego życia stworzymy miejską legendę.

Mam nadzieję, że spektakl, który Państwu pokażemy będzie chwilami zabawny, chwilami wzruszający. Być może sprawi, że spojrzymy na swoją codzienność z innej perspektywy, że uśmiechniemy się do sąsiada, nawet jeśli spotkamy go pod przysłowiową „budką z piwem”. Chcemy też pokazać wspaniałych mieszkańców Podgórza – niesamowite rzeczy i miejsca, które tworzą. Spełnieniem moich marzeń jest stworzenie podwórkowego spektaklu, który stanie się okazją do rozmowy o ludziach mieszkających wokół nas

– mówi Karina Grabowska-Fiałek, reżyserka.

2. Z kolei premiera, przygotowywana przez Krakowski Teatr Tańca w partnerstwie z Teatrem KTO, Teatrem Polskim w Bydgoszczy oraz Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie, zreinterpretuje w autorskiej wizji Eryka Makohona i Wojciecha Farugi motyw kochanego przez wszystkich Małego Księcia, który dziś jest już Dużym Księciem i powraca do miejsc, które wcześniej odwiedził. Ponownie spotyka różę, lisa, latarnika i innych. Nie wie jednak, czy to jego pamięć ich zmieniła, czy zmienił ich czas.

Ulica to miejsce szczególne, bo wspólne. Nie jest czyjeś, jest każdego z nas. Nie stwarza ograniczeń, buduje dostępność. Nie ma lepszej areny by mówić o rzeczach ważnych. To na ulicy społeczeństwo manifestuje swoje reakcje, zgodę czy bunt. Ulica zbliża teatr do rzeczywistości, a teatr w przestrzeni ulicy splata rzeczywistość z wyobraźnią. Nadając temu co ważne, bliskie, palące nieco innego ciężaru. W teatralnym przetworzeniu rzeczywistość jest piękniejsza, a metaforą możemy wyrazić więcej.

– mówi Wojciech Faruga, reżyser, a od 2020 roku dyrektor Teatru Polskiego w Bydgoszczy.

Eryk Makohon, jeden z najbardziej cenionych polskich choreografów, dodaje:

Magia teatru ulicznego wypływa z żywego spotkania z widzem, które nie jest wciśnięte w ramy instytucji, przez co jest jeszcze bardziej szczere, intuicyjne, pozbawione wymuszonej formy, oparte na spontaniczności i prostych reakcjach.

Podczas 35. ULICA Festivalu nie zabraknie zdumiewających wręcz pokazów grup z całego świata. AFUMA, czyli artyści z Afryki wystąpią w magicznym show na ponad 5-metrowych szczudłach. Rzecz niespotykana na całym świecie. Popis szczudlarski połączony będzie ze sztuką żonglerki, tworzeniem żywych rzeźb, elementami komedii i muzyką graną na żywo na afrykańskich bębnach.

Włoski akrobata, cyrkowiec i mim Agro the Clown od lat występujący na placach najważniejszych miast Europy oraz na międzynarodowych festiwalach ulicznych, w lipcu zawita do Krakowa, by rozbawić swoim niecodziennym show jego mieszkańców i turystów.

Według mnie ulica jest idealnym miejscem łączącym wszystkich ludzi, naprawdę WSZYSTKICH. Na ulicy można spotkać prawnika i bezdomnego, gdy obydwaj uczestniczą w tym samym show. Jest to możliwe tylko dzięki magii teatru w przestrzeni miejskiej. Najlepszą częścią ulicznego show jest to, że naprawdę mogę, jak to się popularnie mówi, „zrobić” komuś dzień. „You made my day” – słyszę to wielokrotnie, od różnych osób. Niektóre z nich po prostu przechodziły i zatrzymały się, by obejrzeć mój spektakl, inne przyszły specjalnie na pokaz, jeszcze inni potrzebowali zastrzyku energii, bo mieli gorszy czas. To wspaniałe, że teatr uliczny może wpływać na ludzi, poprawiać im nastrój i sprawiać, że ich życie staje się lepsze.

– tłumaczy Luca Della Gatta– Agro the Clown.

Kolejni artyści zagraniczni, na których warto zwrócić szczególną uwagę w programie to Ici’bas Company (dwóch artystów tańca współczesnego i sztuki cyrkowej ze Szwajcarii). Różnorodność form i kontekstów służy Ici’bas przede wszystkim do poszukiwania odpowiedzi na pytania dotyczące relacji łączących nas z naturą i ze sobą nawzajem.

Entuzjastycznie przyjęty przez widownię zeszłorocznej ULICY Joan Català, wraca po roku do Krakowa ze swoim spektaklem Pelat. Artystę interesuje łączenie sztuk plastycznych i ekspresji ruchu. Ludzkie ciało oraz otaczające je przedmioty stają się środkami komunikowania się, a scena – przestrzenią dialogu.

Podczas ULICY nie zabraknie spektakli mówiących o rzeczach ważnych i trudnych.

Cztery niezwykłe kobiety z Cia.Maduixa w ruchowej instalacji Migrare całymi sobą będą zabiegać o poczucie przynależności i nowy dom. Staną się odpowiedzią na wszystkie niewidzialne, choć istniejące granice w świecie bez granic. Skierowana przeciwko nim nienawiść i bezpodstawne uprzedzenia to problem niezwykle aktualny także dziś.

Wszystkim ludzkim zachowaniom, tym dobrym i tym złym, niczym w lustrze przyjrzymy się w spektaklu Kamchàtka – będzie to okazja, by zweryfikować naszą postawę wobec obcych, odmiennych i obcokrajowców.

Teatr Biuro Podróży zreinterpretuje fascynującą, XIX-wieczną historię Kaspara Hausera, który wychował się zamknięty w małym pomieszczeniu bez kontaktu z drugim człowiekiem. Zespół w prostej ludowej opowieści pokaże, jak zmienia się społeczna percepcja Obcego.

Spektakl bez słów Echa Teatru Migro, wyreżyserowany przez Monikę Kozłowską, opowie o migracji, przesiedleniach, o tym, co do niedawna wydawało się przeszłością. Przeszłością, która niestety wróciła do nas z całą mocą. Opracowany przez Natalię Iwaniec ruch sceniczny koncentruje choreografie spektaklu wokół techniki Gaga, unikatowego języka ruchowego stworzonego przez Ohada Naharina w Izraelu.

Sztuka teatrów ulicznych jest wyjątkowa nie tylko ze względu na swój przekaz, teatralny charakter, kontakt z widzem, czy warstwę ruchową. Wiele spektakli to również plastyczne arcydzieła. Na szczególną uwagę zasługują m.in. Rozpoznani Nierozpoznani Teatru Ewolucji Cienia, Kosmiczna podróż Guliwera Teatru Klinika Lalek oraz Don Kichot Teatru HoM.

35. ULICA Festival to miejsce idealne dla rodzin z dziećmi.

Jak co roku Dyrektor Jerzy Zoń w sposób szczególny zadbał również o najmłodszych. Trzy lipcowe dni będą dla nich prawdziwym świętem. Na krakowskich placach wystąpią uwielbiani klauni: Pinezka (Teatr Pinezka) i Feliks (Teatr Szczęście). Teatr Lalki i Aktora „Kubuś” z Kielc pokaże spektakl Legendy ziemi świętokrzyskiej, nawiązujący do teatru wędrownego i najlepszych europejskich tradycji lalkarskich. W spektaklu wykorzystano lalki-pacynki, na polskich scenach spotykane coraz rzadziej.  I jak co roku na Małym Rynku rozgości się… Stara zagroda z Teatrem Wagabunda, zapraszając całe rodziny do gospodarstwa sprzed lat, pełnego narzędzi rzemieślniczych oraz stanowisk do gier i zabaw, w którym poznamy dawną pralnię, podkowiarnię, gałganiarnię i mydlarnię, a nawet wychodek. To rozrywka nie tylko dla najmłodszych.

ULICA Festival – miejsce dostępne dla każdego

Podczas ULICY zatroszczymy się o seniorów i osoby z niepełnosprawnościami. Stworzymy specjalnie dla nich wydzielone strefy oraz zapewnimy asystentów, którzy pomogą w przemieszczaniu się i zajmowaniu wygodnych miejsc z najlepszą widocznością.

*na spektakle odbywające się w Muzeum Archeologicznym oraz na podwórku przy ul. Zamoyskiego 23 obowiązują bezpłatne wejściówki – do odbioru w punkcie informacyjnym 35. ULICY Festivalu (Rynek Główny) od 8 lipca 2022 roku.

***

Idea festiwalu:

***

Wędruję polem Twego czołaoświetloną ścieżkąmiędzy bruzdami zmartwieńaż po horyzont siwych włosów głębiej myśli ogrodem (…)

                                                 Regina Lipecka, z tomu Latawce

Kobieta-cyklop spoglądająca z afisza 35. jubileuszowego festiwalu ULICA w niczym nie przypomina mitycznych olbrzymów trudniących się pasterstwem i wznoszących siłą swych rąk gigantyczne mury. Grafika, która równie dobrze mogłaby zdobić okładkę wydania czasopisma modowego, przedstawia perfekcyjnie uczesaną w koński ogon kobietę w eleganckim okryciu wierzchnim i o idealnych wręcz rysach twarzy. Mogło być tak pięknie.

Wszystko zaburza jedno oko pośrodku: czujne, wytężone i przeszywające. I bruzdy zmartwień na czole. Wskazują na lata doświadczeń i świadomości. Oko wielkiego brata – w tym konkretnym wypadku sfeminizowane oko wielkiej siostry – wywołuje wrażenie głębi i nieskończoności. Sięga tam, gdzie wzrok nie zwykł sięgać. Dostrzega horyzont, tę linię pozornego kontaktu nieba z ziemią. Miejsce zetknięcia się i połączenia spraw najważniejszych z trywialnymi. Ta przestrzeń obserwacji, zasięg naszych zmysłów, granica naszej wiedzy, wreszcie – początek i kres naszych zainteresowań usytuowane zostają w samym centrum.

Tegoroczna, wyjątkowa, bo jubileuszowa edycja ULICY odbędzie się w Krakowie w dniach 8–10 lipca 2022 roku. Przez trzy festiwalowe dni po brzegi wypełnione teatralnymi bombonierkami – zachwycającymi widowiskami plenerowymi, pokazami kameralnych spektakli dla dzieci i dorosłych, premierami, koncertami, warsztatami i panelami dyskusyjnymi – oczy mieszkańców Krakowa, gości oraz turystów z Polski i całego świata zwrócą się na najpiękniejsze sceny plenerowe miasta: Rynek Główny, Mały Rynek, Rynek Podgórski oraz plac Jana Nowaka-Jeziorańskiego. W tych właśnie przestrzeniach sztuka uliczna spoglądać będzie w kierunku „Horyzontu polskiego” – motywu przewodniego obecnego festiwalu.

Zza niego wyłonią się szerokie odwołania do społecznych wydarzeń, tych rozgrywających się dawno temu i tych powracających, których uczestnikami ponownie dziś jesteśmy. Przemierzymy Polskę i świat, by finalnie dostrzec to, co już od dawna wiemy. By na nowo stać się świadkami historii, która na naszych oczach zatacza koło. Wnikniemy głębiej, poza pierwszy plan. Poza przysłowiowy pierwszy rzut oka. Tam, gdzie zwykle nie mamy dostępu, bądź tam, gdzie dotrzeć nie chcemy. Dostrzeżemy to, co na ogół omijamy wzrokiem, co jest ukryte i nie pasuje do idealnego obrazu świata i nas samych. Wszystko to, co skrywane, wstydliwe i odrzucane.

ULICA Festival to święto nie tylko teatrów ulicznych, ale i ulicznych tematów, obok których każdego dnia przechodzimy, które mijamy, na które się natykamy, których świadkami i zarazem bohaterami sami jesteśmy.

Z otwartym umysłem zapraszamy na podróż przez światy tolerancji i obojętności. Różnorodności i homogenizacji. Wolności i zniewolenia. Czułości i okrucieństwa. Dzięki muzycznej podróży przez Bieszczady i Beskid Niski z Kapelą spod Rubani oraz spektaklom Stacja Świadek goleniowskiego Teatru Brama i Echa Teatru Migro poznamy niesamowitą siłę ukrytą w lokalnych historiach.

Na pytania o granice naszego człowieczeństwa, wspólnoty i odrębności odpowiedzą poruszające performanse. Artyści Afuma splatający się w braterskim uścisku i rozdzielający, walczący i zaraz po tym zawierający rozejm staną się metaforą współczesności. Cztery niezwykłe kobiety z Cia.Maduixa w ruchowej instalacji Migrare całymi sobą będą zabiegać o poczucie przynależności i nowy dom. Staną się odpowiedzią na wszystkie niewidzialne, choć istniejące granice w świecie bez granic. Skierowana przeciwko nim nienawiść i bezpodstawne uprzedzenia to problem niezwykle aktualny także dziś. Wszystkim ludzkim zachowaniom, tym dobrym i tym złym, niczym w lustrze przyjrzymy się w spektaklu Kamchàtka – będzie to okazja, by zweryfikować naszą postawę wobec obcych, odmiennych i obcokrajowców.

Podczas ULICA Festivalu wraz z przekraczaniem granic postrzegania i reagowania na nowe okoliczności na horyzoncie naszego życia następuje również przekroczenie dyscyplin artystycznych takich, jak taniec, teatr, sztuki performatywne czy muzyka. Zatrzymanie się na jednym z miejskich placów – scen tegorocznego festiwalu – a przez to zaburzenie codziennego rytmu i rytuału może stanowić niezwykłą okazję do nabrania powietrza, odetchnięcia i stanięcia w gotowości na przyjęcie czegoś nowego. Zachęci nas do tego utalentowany Agro The Clown, a drugą stronę życia, rewers, o którym często zapominamy, objawią nam artyści Ici’bas Company, nakłaniając do wspólnego odpoczynku na łonie natury.

ULICA to także miejsce premier. Karina Grabowska zapozna nas z bohaterami dnia codziennego w Żywotach świętych osiedlowych, a Krakowski Teatr Tańca w koprodukcji z Teatrem KTO, Teatrem Polskim w Bydgoszczy oraz Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie zreinterpretuje w autorskiej wizji Eryka Makohona i Wojciecha Farugi motyw kochanego przez wszystkich Małego Księcia, który dziś jest już Dużym Księciem.

35. edycja festiwalu ULICA stanie się polem bitwy naszych myśli, przekonań i wierzeń, a zarazem polem do zabawy, powrotem do niczym niezmąconej radości i zaczerpnięciem haustu świeżego powietrza. Pozwólcie sobie na luksus eksplorowania i przybywajcie do Krakowa w drugi weekend lipca.

***

Szczegółowy program: link
Więcej informacji: link