Opera Krakowska „Pan Twardowski”– chor. Violetta Suska. Projekt plakatu: Andrzej Pągowski
Taneczna interpretacja historii jednego z najsłynniejszych polskich magów – Pana Twardowskiego – zawita na scenie Opery Krakowskiej w setną rocznicę premiery światowej. Baletowe wcielenie legendy o Twardowskim to jedno z najpopularniejszych dzieł Ludomira Różyckiego – w samych latach 1921-1929 doczekał się aż 300 przedstawień. Nową realizację przygotowuje Violetta Suska. Choć treść znanej legendy zostanie przeniesiona we współczesne nam realia (zamiast alchemicznego laboratorium zobaczymy pracownię naukowca, zaś w miejsce szesnastowiecznej karczmy – kasyno), nauka, jaką wyciągniemy z baletu, będzie ponadczasowa. Premiera odbędzie się 26 listopada o godz. 18.30, kolejne spektakle zaś w sobotę i niedzielę.
O balecie:
Postać najznakomitszego krakowskiego czarnoksiężnika oraz legendy o jego próbach przechytrzenia samego diabła nieodmiennie inspirują zarówno polskich, jak i zagranicznych twórców, dowodząc, iż jest to historia warta ciągłego opowiadania na nowo. I tak podanie o polskim Fauście jest kanwą licznych dzieł literackich (by wspomnieć chociażby balladę A. Mickiewicza czy poemat L. Staffa), muzycznych (m.in. ballady na głosy solowe, chór i orkiestrę S. Moniuszki, opery A.N. Wierstowskiego) czy filmowych (m.in. W. Biegańskiego czy T. Bagińskiego). Twardowski jest także drugoplanowym bohaterem powieści Kacper Ryx M. Wollnego, a wątek inspirowany jego postacią pojawia się w jednym z rozszerzeń do gry Wiedźmin 3: Dziki gon.
Pierwotnie kompozytor baletu, Ludomir Różycki, opowiedział historię legendarnego polskiego czarnoksiężnika za pomocą poematu symfonicznego, później jednak przełożył ją na język baletu. Libretto opracowała żona Różyckiego, Stefania (pisząca pod pseudonimem S. Ordon), na motywach powieści „Mistrz Twardowski” Józefa Ignacego Kraszewskiego. Dziewięć obrazów baletu ilustruje kolejne sceny z życia maga – od pierwszego ukazania się diabła w jego pracowni, przez podpisanie cyrografu, wywołanie ducha Barbary Radziwiłłówny czy też zdobycie miłości wschodniej księżniczki, po wydarzenia w karczmie Rzym i wreszcie lądowanie na Księżycu. Muzyczne interpretacje tych wydarzeń opiera Różycki – jakżeby inaczej – na polskich tańcach ludowych i narodowych, takich jak krakowiak, polonez, oberek czy tańce góralskie; nie brakuje też nawiązań do muzyki tanecznej innych narodów, m.in. czardasza, walca i stylizowanych tańców orientalnych.
Choreografka Violetta Suska od wielu lat współpracuje z Operą Krakowską – m.in. przy spektaklach Emocje (2015), Turek we Włoszech (2016), Gianni Schicchi | Pajace (2018) czy niedawnej premierze Orfeusza w piekle. Jak sama zauważa:
Odnalazłam w tej opowieści tematy i sprawy dotyczące nas tu i teraz – miłość, zdrada, śmierć, chciwość, zachłanność, potrzeba sukcesu, klęska – zamknięte w nierównej walce dobra ze złem… Zdradzę tylko, że na końcu tej historii Twardowski odnajduje swój księżyc. Taniec i muzyka Ludomira Różyckiego są pięknym pretekstem, by nieść przesłanie. Jakie? Niech odpowiedź na to pytanie pojawi się w każdym z Państwa po obejrzeniu tego spektaklu.
Kierownictwo muzyczne nad nadchodzącą premierą objął Tomasz Tokarczyk, który poprowadzi Orkiestrę, Balet i Studio Baletowe Opery. Autorką scenografii i kostiumów jest Maria Balcerek, zaś za multimedia i reżyserię światła odpowiada Marcin Nogas. W partii Diabła wystąpią Gabriele Togni i Dmitry Prokharau; w role Starego i Młodego Twardowskiego na zmianę będą wcielać się Yauheni Raukuts i Yauheni Yatskevich, zaś w Panią Twardowską – Wioletta Maciejewska
i Anastasiya Krasouskaya.
Kompozytor: Ludomir Różycki
Libretto: Stefania Różycka
Choreografia: Violetta Suska
Kierownictwo muzyczne: Tomasz Tokarczyk
Scenografia i kostiumy: Maria Balcerek
Multimedia i reżyseria światła: Marcin Nogas
Asystent choreografa: Alesia Smyrnova, Dzmitry Prokharau
Asystent kierownika muzycznego: Piotr Wacławik
Inspicjent: Justyna Jarocka-Lejzak, Mateusz Makselon
Obsada
Diabeł: Gabriele Togni, Dzmitry Prokharau
Młody Twardowski: Yauheni Yatskevich, Yauheni Raukuts
Stary Twardowski: Yauheni Raukuts, Yauheni Yatskevich
Pani Twardowska: Wioletta Maciejewska, Anastasiya Krasouskaya
Kobieta Złota: Mizuki Kurosawa, Malika Tokkozhina
Namiętność: Gabriela Kubacka, Agnieszka Chlebowska
Lalki krakowskie: Sofia Manca, Mariana Morfin, Paulina Cisłowska, Julia Galambos
Matka: Bożena Kowalska, Gabriela Kubacka
Śmierć: Agnieszka Chlebowska, Adam Mośko
Wierzyciele: Dina Ratoń, Malika Tokkozhina, Mizuki Kurosawa, Dzmitry Prokharau, Gabriele Togni
Lajkonik: Victor Korpusenko
Animator: Alesia Smyrnova
Modelki: Julia Galambos, Anastasiya Krasouskaya, Teresa Żurowska, Paulina Cisłowska, Dina Ratoń
Orkiestra, Balet i Studio Baletowe Opery Krakowskiej
Dyrygent: Tomasz Tokarczyk
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”, w ramach programu „Taniec”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.
