Kraków: „Przestrzeń” motywem przewodnim programu prezentacji tańca „Rollercoaster” 2024

Hasło tegorocznego „Rollercoastera” nawiązuje pośrednio do twórczości Tadeusza Kantora. Można uznać, że w jego sztuce to przestrzeń nadawała dziełu ostateczny kształt. Artysta niewątpliwie chciał przestrzeń ujarzmić. Nazywał ją UR-MATERIĄ, czyli obszarem niezależnym od twórcy, który sam się kształtuje. Rozumiał ją jako rozprężającą się materię, która może się oddalić, rozciągnąć, a nawet wirować. Nie bez znaczenia jest fakt, że Kantor z wykształcenia był scenografem. W swoich obrazach, doklejając przedmioty, nadawał płótnom trzeci wymiar. Jako twórca happeningów anektował przestrzenie ulicy czy plaży. Jeszcze inaczej budował przestrzeń w teatrze, w którym jej granice tworzyły światy iluzji i deziluzji.

W najbliższej edycji „Rollercoastera” przyjrzymy się temu, jak przestrzeń wpływa na choreografię i odwrotnie – jaką formę przestrzeni nadaje ruch. W spektaklu Glory Game Dominika Więcka przestrzeń staje się trójwymiarowym zapisem choreografii. Scenografia bezpośrednio wpływa na sposób poruszania się tańczących. Osoby performerskie swoim ruchem deformują przestrzeń. Osoby oglądające stają się świadkami i świadkiniami zapisu historii spektaklu na piasku, wypełniającym pole gry. Zupełnie inaczej, bo intymnie i wsobnie, w spektaklu Odwilż buduje przestrzeń  Paweł Grala. Choreograf podporządkowuje performerkę plastyce scenicznych kompozycji, zespala ją z kostiumem, ukontekstualniającym ruch. W spektaklu Grali przestrzeń staje się podstawowym narzędziem dramaturgicznym. Natomiast w Szekspiriach Krakowskiego Teatru Tańca przestrzeń buduje iluzję. Fragmentaryzacja ciał reprezentuje rozpad psychiczny szekspirowskich bohaterek. Użyte w spektaklu obiekty razem z wizualizacjami i ciałami performerek tworzą architekturę przestrzeni, tej scenicznej i tej wyobrażonej. Jedną z inspiracji spektaklu były choreograficzne prace Anety Grzeszykowskiej, wielokrotnie nagradzanej polskiej artystki wizualnej. We współpracy z tancerkami stworzyła surrealistyczny obraz w którym ograniczenia ciała znikają. Wystawa prac wideo Grzeszykowskiej (Ból głowy, Black, Bolimorfia) – w których istotą jest fragment, granica, deformacja, dekompozycja – stanie się kontekstem dla spektaklu Makohona i okazją do spotkania obojga artystów z widzami. Temat przestrzeni kontynuują kolejne Rollercoasterowe spektakle. W choreografii pt. Elevator Ferenca Fehera trzech tancerzy zostaje uwięzionych w windzie, najmniejszej przestrzeni, w której jest się blisko siebie, ale bez kontaktu. W Some Things Touch, rozgrywającym się poza tradycyjną przestrzenią teatralną, słoweńska choreografka i tancerka Lii Ujčič buduje niezwykle intymny dialog pomiędzy tancerzami, w którym przestrzeń staje się źródłem poetyki. Z poczucia ograniczenia przestrzeni, zamknięcia i wykluczenia wypływa spektakl Superfluous słoweńskiej grupy EN-KNAP.

Aby Rollercoasterową przestrzeń pozostawić otwartą, organizatorzy zapraszają osoby artystyczne do udziału w dwóch open callach: na spektakl prezentowany w ramach programu i wpisany w jego idom oraz na rezydencję, który obejmuje wsparcie produkcyjne spektaklu.

Rozważania na temat przestrzeni i sposobu włączania jej w tkankę chorograficzną wzmocnią rozmowy pospektaklowe z osobami twórczymi, prowadzone przez Alicję Müller. Kontekst poszerzą wykłady dr Joanny Szymajdy i Izabeli Zawadzkiej, poświęcone odpowiednio projektom site specific oraz spacerom performatywnym.

W ramach programu na krakowskich przystankach odbędzie się wystawa fotograficzno-malarska, zrealizowana przez krakowskiego artystę Grześka Marta, wpisująca ruch osób tańczących w przestrzeń kamieniołomu w Józefowie, w woj. lubelskim.

Kuratorzy projektu „Rollercoaster”: Paweł Łyskawa, Eryk Makohon

Organizatorzy: Cricoteka, Krakowski Teatr Tańca

Zespół realizujący projekt: Mariusz Gąsior Małgorzata Kmita-Fugiel, Józef Legierski, Magdalena Link-Lenczowska, Zofia Mikołajska, Aldona Mikulska, Andrea Nikolov, Agnieszka Oprządek, Anna Rejowska, Aleksandra Treder, Michał Warmusz, Weronika Wawryk, Natalia Zarzecka, Izabela Zawadzka

Identyfikacja graficzna: Wojciech Kołek

Patroni medialni:

„Didaskalia”, „Gazeta Teatralna”, „Gazeta Wyborcza”, Radio Kraków, Radio Kraków Kultura

Wsparcie medialne: taniecPOLSKA.pl

Projekt współfinansowany ze środków Miasta Krakowa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Taniec”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.

Projekt realizowany w ramach programu Beyond Front@: Bridging Periphery finansowanego ze środków Kreatywna Europa (2023–2026) tworzonego przez partnerów: Krakowski Teatr Tańca, Közép-Európa Táncszínház / Central Europe Dance Theatre, Bunker, Croatian Institute for Movement and Dance / Hrvatski institut za pokret i ples (HIPP),  M STUDIO, Moira Cultural and Youth Association oraz Vitlycke – Centre for Performing Arts

Sfinansowane ze środków UE. Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury (EACEA). Unia Europejska ani EACEA nie ponoszą za nie odpowiedzialności.

Program „Rollercoaster” 2024

7 kwietnia 2024, godz. 18.30

Elevator, M Studio (Rumunia)

Wykonawcy: Deák Zoltán, Szekrényes László, Veres Nagy Attila
Choreograf: Ferenc Fehér
Muzyka: Ferenc Fehér
Technik światła: Szabó Huba
Inżynier dźwięku: György Chirițescu
Projektantka kostiumów: Melinda
Obsługa: Enikő Bartók

28 kwietnia 2024, godz. 17.00
Przestrzeń jako doświadczenie choreograficzne – wykład dr Joanny Szymajdy

28 kwietnia 2024, godz. 18.30
Odwilż – chor. Paweł Grala

Koncepcja/choreografia: Paweł Grala
Kreacja/taniec: Joanna Jaworska-Maciaszek
Muzyka: Zofia Tomczyk i Józef Buchnajzer
Scenografia: Jakub Urbański
Kostiumy: Ania Adamiak
Światło: Kamil Urbanowicz

6–26 maja
Wystawa miejska zdjęć Grzegorza Marta

12 maja 2024, godz. 18.30
Superfluous, EN- KNAP (Słowenia)

Koncept: EN-Knap Group
Kreacja i performans: Mattia Cason, Tamás Tuza, Carolina Alessandra Valentini, Tina Habun, Davide Lafabiana, Nuria Capella Florensa
Muzyka na żywo: Tomaž Grom
Światło: Leon Curk
Scenografia: Iztok Kovač, Jaka Šimenc
Kostiumy: Katarina Škaper (Atelje d.o.o.)
Rekwizyty: EN-KNAP Group
Koncept: Iztok Kovač

Spektakl oparty na książce Iliji Trojanowa Superfluous Man

Foto-video: Andrej Lamut
Kierownik prób: Ana Štefanec Knez
Producenci: Karmen Keržar, Goran Pakozdi
Public relations: Valerija Intihar
Produkcja: Zavod EN-KNAP

Wsparcie: Miasto Ljubljana – Wydział Kultury, Ministerstwo Kultury Republiki Słoweńskiej

23 czerwca 2024, godz. 18.30
Some Things Touch – chor. Lia Ujčič i András Engelmann (Słowenia/Węgry)

Kreacja/ruch/performans: Lia Ujčič i András Engelmann
Oryginalna koncepcja: Lia Ujčič i Vincent Wodrich
Projekt oświetlenia: Virág Rovó
Muzyka: Rhoda, dné, Elandro

30 czerwca 2024, godz. 18.30

Glory Game – chor. Dominik Więcek

Koncept i choreografia: Dominik Więcek
Kreacja i performans: Natalia Dinges, Daniela Komędera, Piotr Stanek, Dominika Wiak, Dominik Więcek, Monika Witkowska
Opieka dramaturgiczna: Konrad Kurowski
Scenografia: Mateusz Mioduszewski
Kostiumy: Weronika Wood
Muzyka: Przemek Degórski
Reżyseria oświetlenia: Piotr Pieczyński

sierpień – październik

Instalacja wideo Anety Grzeszykowskiej, wystawa prac Ból głowy, Black, Bolimorfia

22 września 2024, godz. 19.30
Spotkanie z autorką instalacji,

13–22 września 2024
Rezydencja artystyczna dla twórców wyłonionych w ramach otwartego konkursu open call
Szczegóły rezydencji wkrótce.

22 września 2024, godz. 18.30
Szekspirie, Krakowski Teatr Tańca

Koncepcja i scenografia: Eryk Makohon
Choreografia: Eryk Makohon, Agnieszka Bednarz-Tyran, Yelyzaveta Tereshonok
Dramaturgia: Daria Kubisiak
Muzyka: Piotr Peszat
Wideo: Grzesiek Mart
Performans: Agnieszka Bednarz-Tyran, Yelyzaveta Tereshonok
Światło: Michał Wawrzyniak
Współpraca scenograficzna: Piotr Karp

Identyfikacja graficzna: Weronika Wawryk
Koordynacja i produkcja: Paweł Łyskawa, Izabela Zawadzka

13 października, godz. 17.00
O co chodzi? – wykład Izabeli Zawadzkiej

13 października 2024, godz. 18.30
Spektakl wyłoniony w ramach open callu

Wydarzenia towarzyszące:

Summer Academy – warsztaty tańca współczesnego dla osób zawodowo zajmujących się tańcem

Critics Residency – warsztaty krytyki tańca

Danca Communication Lab – laboratorium improwizacji

Bezpośrednio po każdym spektaklu odbędą się rozmowy pospektaklowe, prowadzone przez Alicję Müller.