Kraków / „Rollercoaster 2024”: „Glory Game” – reż. Dominik Więcek

„Powiadasz, że chcesz zwyciężyć w Olimpii. Przemyśl jednak, co się z tym wiąże. Musisz być posłuszny, przestrzegać diety, odmawiać sobie ciastek, ćwiczyć w ustalonych porach, czy to skwar, czy ziąb. Nie wolno Ci pić zimnej wody ani wina, kiedy zechcesz. Należy się oddać w ręce trenera tak, jakbyś się powierzał lekarzowi. A później, podczas zawodów, a to przeciwnik będzie próbował Cię oślepić, a to zwichniesz sobie rękę, a to z skręcisz kostkę, nałykasz się piachu i będziesz chłostany. A po tym wszystkim może się zdarzyć, że przegrasz”. (Epiktet. Rozprawy III.15.2-4)

Pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie zbiegają się w czasie z wynalezieniem kinematografu, co całkowicie przekształciło sposób uczestnictwa w sporcie i jego odbiór. Porządek mediów zdobywa panowanie nad porządkiem zawodów sportowych. Pod kamerę i teleuczestnictwo widza zmieniane są zasady i reguły dziedzin olimpijskich. Zabiegi związane z prezentacją ruchu: zwolnione i przyspieszone temu, powtórki, zbliżenia, czy gwałtowne zmiany punktów widzenia działają na widza jak wciągający serial i mają elementy melodramatu.

W centrum tego wszystkiego jest ciało, od którego zasady gry nieustannie wymagają coraz więcej. Nowoczesny sport nakłada na zawodników skrajne obciążenia przekraczające biologiczną wydolność organizmu. Citus – altius – fortius (szybciej – wyżej – silniej).

Realizatorzy:
Koncepcja: Dominik Więcek
Choreografia i wykonanie: Natalia Dinges, Daniela Komędera – Miśkiewicz, Piotr Stanek, Dominika Wiak, Dominik Więcek, Monika Witkowska
Opieka dramaturgiczna: Konrad Kurowski
Muzyka: Przemek Degórski
Reżyseria oświetlenia: Piotr Pieczyński

Więcej: https://cricoteka.pl/pl/rollercoaster-2024-przestrzen/

„Rollercoaster” to program prezentacji tańca współczesnego, który od siedmiu lat jest realizowany przez Cricotekę i Krakowski Teatr Tańca. Jego kuratorami są Paweł Łyskawa i Eryk Makohon. Tegoroczna edycja programu wystartuje 7 kwietnia i potrwa do 13 października! Motywem przewodnim programu w 2024 roku jest „Przestrzeń”.

Hasło tegorocznego „Rollercoastera” nawiązuje pośrednio do twórczości Tadeusza Kantora. Można uznać, że w jego sztuce to przestrzeń nadawała dziełu ostateczny kształt. Artysta niewątpliwie chciał przestrzeń ujarzmić. Nazywał ją UR-MATERIĄ, czyli obszarem niezależnym od twórcy, który sam się kształtuje. Rozumiał ją jako rozprężającą się materię, która może się oddalić, rozciągnąć, a nawet wirować. Nie bez znaczenia jest fakt, że Kantor z wykształcenia był scenografem. W swoich obrazach, doklejając przedmioty, nadawał płótnom trzeci wymiar. Jako twórca happeningów anektował przestrzenie ulicy czy plaży. Jeszcze inaczej budował przestrzeń w teatrze, w którym jej granice tworzyły światy iluzji i deziluzji.

W najbliższej edycji „Rollercoastera” przyjrzymy się temu, jak przestrzeń wpływa na choreografię i odwrotnie – jaką formę przestrzeni nadaje ruch. W spektaklu Glory Game Dominika Więcka przestrzeń staje się trójwymiarowym zapisem choreografii. Scenografia bezpośrednio wpływa na sposób poruszania się tańczących. Osoby performerskie swoim ruchem deformują przestrzeń. Osoby oglądające stają się świadkami i świadkiniami zapisu historii spektaklu na piasku, wypełniającym pole gry. Zupełnie inaczej, bo intymnie i wsobnie, w spektaklu Odwilż buduje przestrzeń  Paweł Grala. Choreograf podporządkowuje performerkę plastyce scenicznych kompozycji, zespala ją z kostiumem, ukontekstualniającym ruch. W spektaklu Grali przestrzeń staje się podstawowym narzędziem dramaturgicznym. Natomiast w Szekspiriach Krakowskiego Teatru Tańca przestrzeń buduje iluzję. Fragmentaryzacja ciał reprezentuje rozpad psychiczny szekspirowskich bohaterek. Użyte w spektaklu obiekty razem z wizualizacjami i ciałami performerek tworzą architekturę przestrzeni, tej scenicznej i tej wyobrażonej. Jedną z inspiracji spektaklu były choreograficzne prace Anety Grzeszykowskiej, wielokrotnie nagradzanej polskiej artystki wizualnej. We współpracy z tancerkami stworzyła surrealistyczny obraz w którym ograniczenia ciała znikają. Wystawa prac wideo Grzeszykowskiej (Ból głowy, Black, Bolimorfia) – w których istotą jest fragment, granica, deformacja, dekompozycja – stanie się kontekstem dla spektaklu Makohona i okazją do spotkania obojga artystów z widzami. Temat przestrzeni kontynuują kolejne Rollercoasterowe spektakle. W choreografii pt. Elevator Ferenca Fehera trzech tancerzy zostaje uwięzionych w windzie, najmniejszej przestrzeni, w której jest się blisko siebie, ale bez kontaktu. W Some Things Touch, rozgrywającym się poza tradycyjną przestrzenią teatralną, słoweńska choreografka i tancerka Lii Ujčič buduje niezwykle intymny dialog pomiędzy tancerzami, w którym przestrzeń staje się źródłem poetyki. Z poczucia ograniczenia przestrzeni, zamknięcia i wykluczenia wypływa spektakl Superfluous słoweńskiej grupy EN-KNAP.

Aby Rollercoasterową przestrzeń pozostawić otwartą, organizatorzy zapraszają osoby artystyczne do udziału w dwóch open callach: na spektakl prezentowany w ramach programu i wpisany w jego idom oraz na rezydencję, który obejmuje wsparcie produkcyjne spektaklu.

Rozważania na temat przestrzeni i sposobu włączania jej w tkankę chorograficzną wzmocnią rozmowy pospektaklowe z osobami twórczymi, prowadzone przez Alicję Müller. Kontekst poszerzą wykłady dr Joanny Szymajdy i Izabeli Zawadzkiej, poświęcone odpowiednio projektom site specific oraz spacerom performatywnym.

W ramach programu na krakowskich przystankach odbędzie się wystawa fotograficzno-malarska, zrealizowana przez krakowskiego artystę Grześka Marta, wpisująca ruch osób tańczących w przestrzeń kamieniołomu w Józefowie, w woj. lubelskim.

Kuratorzy projektu „Rollercoaster”: Paweł Łyskawa, Eryk Makohon

Organizatorzy: Cricoteka, Krakowski Teatr Tańca

Zespół realizujący projekt: Mariusz Gąsior Małgorzata Kmita-Fugiel, Józef Legierski, Magdalena Link-Lenczowska, Zofia Mikołajska, Aldona Mikulska, Andrea Nikolov, Agnieszka Oprządek, Anna Rejowska, Aleksandra Treder, Michał Warmusz, Weronika Wawryk, Natalia Zarzecka, Izabela Zawadzka

Identyfikacja graficzna: Wojciech Kołek

Patroni medialni:
„Didaskalia”, „Gazeta Teatralna”, „Gazeta Wyborcza”, Radio Kraków, Radio Kraków Kultura

Wsparcie medialne: taniecPOLSKA.pl

Projekt współfinansowany ze środków Miasta Krakowa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Taniec”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.

Projekt realizowany w ramach programu Beyond Front@: Bridging Periphery finansowanego ze środków Kreatywna Europa (2023–2026) tworzonego przez partnerów: Krakowski Teatr Tańca, Közép-Európa Táncszínház / Central Europe Dance Theatre, Bunker, Croatian Institute for Movement and Dance / Hrvatski institut za pokret i ples (HIPP),  M STUDIO, Moira Cultural and Youth Association oraz Vitlycke – Centre for Performing Arts.

Sfinansowane ze środków UE. Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury (EACEA). Unia Europejska ani EACEA nie ponoszą za nie odpowiedzialności.