Łódź: Za miesiąc Międzynarodowy Festiwal Teatralny Retroperspektywy „Widz/Uczestnik/Współtwórca”

Artyści i grupy teatralne z USA, Rosji, Wielkiej Brytanii, Ukrainy czy Szwecji, ale też uznane zespoły z Polski – w sumie 30 wydarzeń, w tym prapremiery i premiery polskie, wystawy, master class z Rosanną Gamson, koncerty i po raz pierwszy Małe RPS dla najmłodszych – tak przedstawia się program Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Retroperspektywy. Edycja 2019 będzie wyjątkowa z dwóch powodów: od teraz wydarzenie odbywać będzie się co roku, a nie raz na dwa lata, co więcej –  w 2019 przypada w piętnastolecie Teatru CHOREA, organizatora festiwalu. Dziesięciodniowe spotkanie z teatrem rozpocznie się 23 sierpnia premierą spektaklu ja, bóg.

Od dziewięciu lat Międzynarodowy Festiwal Teatralny Retroperspektywy tworzy pomost pomiędzy poszukującymi debiutantami a mistrzami sceny, pomiędzy tradycją a awangardą. Jest miejscem konfrontacji artystycznych teatru niezależnego oraz mainstreamowego, odrzucającą podziały na gatunki czy nurty platformą spotkań, warsztatów i dyskusji. Na fali sukcesu zeszłorocznej edycji i w odpowiedzi na wielości zjawisk we współczesnym teatrze na świecie, organizatorzy zdecydowali, że festiwal będzie odbywać się co roku i rozszerzy swoją formułę.

– Wobec  rozwijających się w ogromnym tempie nowych technologii, technik komunikacji i idących za tym zmian percepcji w sztuce, kolejną edycję poświęcamy zmianom i napięciom tworzącym się coraz wyraźniej pomiędzy nowym i tradycyjnym uczestniczeniem w odbiorze sztuk performatywnych. Zakładamy, że w burzliwych czasach XXI wieku widz i odbiorca sztuki musi stanowić najważniejszy punkt odniesienia dla artysty – podkreśla Tomasz Rodowicz, dyrektor artystyczny festiwalu. – Wybraliśmy takie propozycje, które w tworzeniu i prezentacji spektaklu zmieniają pozycję widza z biernego obserwatora na aktywnego odbiorcę, współuczestnika, a nawet współtwórcę wydarzenia artystycznego. Nawiązujemy do idei Jerzego Grotowskiego, który w swojej drugiej fazie poszukiwań postulował zniesienie podziału na widza i aktora, czyniąc wszystkich uczestników równoprawnymi współtwórcami wydarzenia – wyjaśnia hasło edycji: „widz/uczestnik/współtwórca”.

Tegoroczne Retroperspektywy zbiegają się z jubileuszem 15-lecia istnienia Teatru CHOREA, stąd pierwsze wydarzenia w programie związane będą właśnie z teatrem-gospodarzem: jubileuszowa wystawa, koncert czy premiera katalogu i premiera spektaklu ja, bóg w wykonaniu Tomasza Rodowicza i Joanny Chmieleckiej. Na festiwalowej scenie natomiast pojawią się artyści i zespoły, z którymi Teatr CHOREA współpracował przez te lata, ale też zupełne nowości.

Wśród międzynarodowych gości znalazł się rosyjski Teatr AKHE, jeden z najważniejszych i najoryginalniejszych teatrów eksperymentalnych Rosji – prawdziwa mieszanka wybuchowa, połączenie happeningu, sztuk plastycznych, wideo-artu i fotografii. Spektakl Democracy AKHE to portret naszej epoki malowany ropą naftową, nierozerwalnie związaną ze zwycięską maksymą XX wieku − demokracją.

Z kolei Kyiv Academic Theatre „Golden Gate” w przedstawieniu Otello/ Ukraina / Facebook w reżyserii Stasa Żyrkowa zmierzy się z internetową „fake-rzeczywistością”. Siedmiu aktorów własnymi rękami, ciałami, głosami tworzy fresk współczesności, który najpierw śmieszy, a później zaskakująco zasmuca.

Na festiwalu wystąpi też Teatr Sláva ze Szwecji – teatr fizyczny, którego praca opiera się na zespołowym treningu ciała i głosu. W Twine.Measure.Cut sięga po wierzenia mitologii nordyckiej, w której głęboko zakorzenione drzemią trzy kobiece siły. Spektakl wypełniony jest energetycznymi pieśniami, przejmującą symboliką oraz medytacyjnym ruchem. Mocne punkty składają się też na polską część programu. Na festiwal powraca Aurora Lubos, tym razem z performansem Akty zrealizowanym na podstawie prawdziwych historii osób dotkniętych przemocą w rodzinie.  

Projekt 13. KLATKA, według koncepcji Weroniki Fibich i Patrycji Terciak to z kolei performatywna wystawa będąca próbą rozliczenia się z posiadania cudzej historii – wielogłosowa opowieść o pamiętaniu i zapominaniu, o wyrzucaniu i przechwycaniu, o ponownym odkrywaniu i szukaniu śladów obecności w materii, niewidocznej gołym okiem.

Arti Grabowski, artysta sztuki performance, wideo art, instalacji i frozen image oraz zaproszeni przez niego uczestnicy stworzą spektakl Fluxus na 10 rąk, 10 nóg i 10 głów. Podstawą dla wydarzenia będą scenariusze legendarnej grupy Fluxus, międzynarodowego ruchu rozwijającego się w latach 60. i 70. XX wieku, głównie w Stanach Zjednoczonych, Zachodniej Europie oraz Japonii.

Z koncertem Jeden – Wiele, zbudowanym na pieśniach sakralnych związanych z religiami  regionu podlaskiego wystąpią Karolina Cicha i Elżbieta Rojek. Pierwsza z nich jest kompozytorką, wokalistką i multiinstrumentalistką. Natomiast Elżbieta Rojek to aktorka, wokalistka i choreografka, przez wiele lat czołowa aktorka „Gardzienic” i współzałożycielka Stowarzyszenia Teatralnego „Chorea”.

Muzycznym wydarzeniem będzie też „matematyczny” Pythagoras meets Euclid Magosa Makriyannisa, podobnie jak interdyscyplinarny koncert Uwolnione dźwięki duetu Maciej&Mateusz Rychły.

Tegoroczny program to również  Lunatycy: sesja otwarta według koncepcji Heleny Ros i Klaudiusza Ślusarczyka, Pigmalion w reżyserii Wojtka Ziemilskiego, będący próbą wciągnięcia widza w sytuację spotkania, podczas którego przekazujemy sobie nie tyle wiedzę, ile emocjonalne doświadczenie oraz Koniec, początek – soma w reżyserii i choreografii Marty Bury (Teatr Tańca O.de.la).

Ponadto widzowie festiwalu obejrzą projekt Labstreet Doroty Porowskiej, nawiązujący do antycznej idei placów tanecznych, a także performans Właśnie tu. Właśnie teraz Laboratorium Kreatywnego Działania.

W ramach jubileuszowych prezentacji spektakli Teatru CHOREA wystawione zostaną głośne: „Po ptakach w reżyserii Jessiki Cohen, Jima Ennisa i Tomasza Rodowicza, Tragedia Jana w  reżyserii Waldemara Raźniaka oraz wspomniane już najnowsze, premierowe przedstawienie ja, bóg.

W programie Retroperspektyw tradycyjnie już znalazły się warsztaty dla adeptów sztuki teatralnej. W tym roku mogą oni liczyć na spotkanie z Rosanną Gamson, wielokrotnie nagradzaną i docenianą przez krytyków choreografką z Los Angeles. Jej metoda pracy skupia się na rozwijaniu zakresu dynamiki ruchu tancerzy i aktorów, ich muzykalności, umiejętności interpretacyjnych i zdolności do głębokiego wnikania w pracę partnerów.

Warsztaty proponuje również Teatr Sláva – trzy godziny badań nad głosem, ruchem, uwagą, przestrzenią i zespołem. Z kolei master class z Jessicą Cohen i Jimem Ennisem to okazja  do spotkania się z technikami tańca brytyjskiego zespołu Earthfall.

Zupełna festiwalowa nowość to MAŁE RPS, czyli scena dla dzieci, na której między innymi PIG in a wig in space – polsko-włosko-brytyjska opowieść, która przekonuje, że nawet całkiem małe stworzenia mogą mieć wielkie marzenia; Smok/G lubelskiej Pracownia Sztuczka w reżyserii Lizy Szczęśliwej czy BB i Wonderland – interaktywne taneczno-muzyczne przeżycia dla najmłodszych w wykonaniu holenderskiej grupy Wonderland.

Szczegółowe informacje dotyczące biletów i zapisów, a także programu na programu na www.retroperspektywy.com

DO POBRANIA:
PROGRAM

Wydarzenie współfinansowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Miasta Łodzi, Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, PZU Fundacja w partnerstwie z PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA.