Wojciech Krukowski, Fot. PAP
18 stycznia 2014 roku w Warszawie zmarł Wojciech Krukowski – wieloletni dyrektor Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, historyk sztuki, zasłużony działacz kultury, twórca grupy Akademia Ruchu, założyciel i wydawca magazynu artystycznego „Obieg”. Miał 70 lat. Stanowisko dyrektora CSW w Warszawie objął w 1990 roku i sprawował je przez 20 lat.
***
Wojciech Krukowski urodził się w 1944 rok. w Zabielu k. Ostrołęki. Był absolwentem Wydziału Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas studiów, w 1972 roku, założył Akademię Ruchu – interdyscyplinarną grupę twórczą działającą na pograniczu teatru, sztuk plastycznych i filmu. Akademia Ruchu uczestniczyła w wielu ważnych festiwalach teatralnych w kraju i za granicą (m.in. Caracas, Nancy, Chicago), prezentując swoje prace także w muzeach i centrach sztuki współczesnej (m.in. Instytut Sztuki Współczesnej ICA w Londynie, PS 1 w Nowym Jorku, Walker Art Center w Minneapolis, Muzeum Sztuki Współczesnej w Jokohamie, Documenta 8 w Kassel, Performa 13 w Nowym Jorku). Poza spektaklami wystawianymi we wnętrzach, Akademia Ruchu jako pierwsza grupa w Polsce realizowała program artystyczny przeznaczony do otwartej przestrzeni miejskiej: akcje plastyczne, performanse, instalacje. Akademia Ruchu stała się też ośrodkiem prowadzącym warsztaty, organizującym festiwale, wystawy, publikującym wydawnictwa poświęcone sztuce współczesnej.
W latach 1967-68 był kierownikiem programowym Klubu „Hybrydy”. W 1969 roku jego tekst Ballada o wyspie królów uzyskał I Nagrodę w ramach Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie. Współpracował m.in. z Galerią Współczesną Janusza Boguckiego (realizacja projektu Znak Krzyża w Parafii Miłosierdzia Bożego na ul. Żytniej w Warszawie), publikował rysunki prasowe („Szpilki”, ”Polska/Poland”, ”Polityka”, ”Jazz”, ”Życie i Nowoczesność”), realizował oświetlenie wydarzeń muzycznych i teatralnych m.in. dla Czesława Niemena, Maryli Rodowicz, zespołów Paradox i Pantomima Stodoła.
Wojciech Krukowski był autorem scenariusza i projektu plastycznego filmu Droga” zrealizowanego przez Mirosława Kijowicza (1970), wyróżnionego nagrodami m.in. na festiwalach w San Sebastian i Oberhausen.
W 1975 roku z jego inicjatywy powstało Studenckie Centrum Środowisk Artystycznych „Dziekanka”, którego pracami Krukowski kierował do 1979 roku. Jednocześnie, w 1976 roku był współtwórcą programu Pracowni Dziekanka.
W latach 80. Wojciech Krukowski prowadził z upoważnienia Lecha Wałęsy negocjacje ze stroną rządową w sprawie autonomii zakładowych domów kultury. W ramach Komisji Ekspertów NSZZ „Solidarność” współdziałał m.in. z Krystyną Zachwatowicz, Konstantym Puzyną, Aldoną Jawłowską, Lechem Śliwonikiem, Małgorzatą Dziewulską. W 1981 roku zorganizował solidarnościowy Ośrodek Kultury przy Zakładach Przemysłu Odzieżowego „Cora”, którego pracami kierował przy udziale zespołu Akademii Ruchu. Wspólnie z Jerzym Owsiakiem i Ryszardem Kryską realizował akcje ulotkowe; w 1982 roku. przy udziale środowiska m.in. socjologów zorganizował publikację pisma „Zeszyt”.
W 1987 roku Wojciech Krukowski zainicjował powstanie magazynu artystycznego „Obieg”, którego wydawcą pozostał, jako szef Akademii Ruchu i następnie dyrektor Centrum Sztuki Współczesnej (do 2010 roku). Był też organizatorem alternatywnego ośrodka artystycznego Kino/Teatr/Tęcza przy ul. Suzina w Warszawie – pracami powstałej w 1989 roku instytucji kierował do 1992 roku.
W 1990 roku Wojciech Krukowski uczestniczył w pracach komisji ekspertów powołanej przez Ministra Kultury. W tym samym roku objął stanowisko dyrektora Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. W trakcie swojej 20-sto letniej kadencji działał również w Europejskiej Sieci Centrów Kultury w Obiektach Historycznych – w latach 1996-98 sprawował funkcję jej prezydenta. Od 1999 roku uczestniczył w pracach Rady Konsultantów Wielkiej Encyklopedii PWN. W latach 1999-2000 był członkiem Kapituły Nagrody Wielkiej Fundacji Kultury. Po 2010 roku pozostał członkiem Kapituły Akademii Orange. Niezmiennie – od 1972 roku kierował pracami Akademii Ruchu.
Odchodząc w 2010 roku z CSW Wojciech Krukowski mówił:
Nie można wpadać w rutynę, a dynamika młodego pokolenia jest imponująca. Obserwuję warszawskie galerie, takie miejsca jak CDQ, Chłodna 25, Powiększenie, w których kwitnie kultura niezależna. Powstaje Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Muzeum Narodowe też chce się zajmować sztuką współczesną („Gazeta Wyborcza – Stołeczna”, 03.11.2009).
***
Przygotowano na podstawie informacji na stronach internetowych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Centrum Sztuki Współczesnej:
