Fot. Mirka Maruszak.
Interdyscyplinarny program Z perspektywy żaby odbędzie się w Centrum Kultury „ZAMEK” w Poznaniu w dwóch blokach: wiosennym i jesiennym. Jego oś stanowi kuratorski program performatywny Anny Królicy, składający się z siedmiu nowatorskich spektakli autorstwa cenionych na świecie twórców – trzech zagranicznych i czterech polskich, z których dwa skierowane są głównie do najmłodszej publiczności. W ramach programu odbędą się prezentacje twórców zagranicznych (Jared Gardinger i Angela Schubot, Antonia Baehr, Martin Nachbar) i polskich (Iza Szostak, Tatiana Kamieniecka, Karolina Garbacik/BTL i Paweł Passini/neTTheatre). Będą to wydarzenia skierowane zarówno do dorosłej, jak i młodszej publiczności (przedstawienia Garbacik i Passiniego).
Niezwykły potencjał programu przygotowanego przez Kuratorkę umożliwiający otwarcie na szeroki wachlarz tematów związanych z problematyką animalistyczną, stał się dla nas inspiracją do stworzenia szerszego projektu, wykraczającego poza teatr i taniec. I tak zagadnienia związane z miejscem/obecnością zwierząt w naszym życiu stały się jednym z ważniejszych focusów Centrum Kultury ZAMEK w 2015 roku.
Uzupełnieniem dla spektakli będą więc liczne wydarzenia kontekstowe – wykłady, dyskusje, spotkania, warsztaty dla dzieci, wystawa – czerpiące z bogactwa zagadnień raczkującej jeszcze w Polsce, a świetnie rozpowszechnionej w krajach anglosaskich i niemieckojęzycznych, dziedziny nauki jaką są human-animal studies stanowiące jeden z filarów posthumanistyki. Studia nad zwierzętami mają bowiem w świecie istotny wpływ na teorię i krytykę sztuki, u nas ciągle brakuje teoretycznej podbudowy badania problematyki animalistycznej w funkcjonowaniu społeczeństwa i jego kultury, brakuje też zwykłej społecznej świadomości.
Trzy wykłady i jeden panel dyskusyjny (przygotowane przez Kuratorkę) odnoszą się bezpośrednio do obecności zwierząt w tańcu, teatrze i sztuce, pozostałe wydarzenia poszerzają naszą „żabią perspektywę” o zagadnienia bardziej społeczne, tematy zaczerpnięte z codziennego życia, skierowane do szerszego grona odbiorców. Uczestnicy porozmawiają m.in. o etyce ogrodów zoologicznych i ich miejscu we współczesnym świecie (w Poznaniu mamy aż dwie tego typu placówki), zastanowią się, czy zwierzeta bardziej lubimy, czy lubimy zjadać oraz czy wegetarianizm to tylko nowa wrażliwość we współczesnym świecie, poznają dzikie zwierzaki bytujące w mieście. Nie zabraknie też działań o charakterze społecznym, propagujących „słuszne” idee związane z szeroko pojętym tematem zwierząt żyjących wokół nas. Zaprosimy m.in. na targi żywności wegetariańskiej i wegańskiej połączone z wspólnym śniadaniem przed gmachem CK Zamek, dla najmłodszych przygotowana będzie gra „terenowa” po zamkowych wnętrzach, której głównym tematem będzie wiedza o zwierzętach a celem – propagowanie szacunku dla nich, zorganizowna zostanie akcję „pomocową” dla podopiecznych poznańskiego schroniska dla zwierząt.
Pierwszy pokaz – prezentacja spektaklu Angeli Schubot i Jareda Gradingera What they are instead of? – odbędzie się 7 marca o godz. 20.00. Tego samego dnia o godz. 18.00 w CK Zamek (Hol Balkonowy) odbędzie się wykład dr Anny Barcz Wprowadzenie do animal studies, podczas którego zostaną wyjaśnione podstawowe pojęcia z dziedziny animal studies i posthumanizmu. Wstęp wolny.
O spektaklu:
Jak możemy koegzystować? Powiedzenie „ja” zmienia innego w byt obcy. Czy bliskość, zażyłość, może objąć swym zakresem „inność”, aby stworzyć coś w rodzaju wspólnego istnienia? Jeśli nasze istnienie sięga poza granice cielesnej powłoki, czy może objawić śladową obecność wielorakich egzystencji, symbiozy osiągniętej przez przynależność? Jak blisko potrafimy być? Co dzieje się z nadwyżką bliskości? Ile z naszej fizycznej tożsamości w końcu pozostanie? Ile bagażu ego mogę wyeliminować, a ile jest mi potrzebne?
Angela Schubot i Jared Gradinger poznali się, gdy oboje tańczyli dla Constanzy Macras. Ich dziewięcioletnia już współpraca sceniczna opiera się na pytaniach o granice współistnienia i wspólnego bytu. Ich spektakle to zazwyczaj bardzo intymne duety. W What they are instead of? („Czym są zamiast?”) artyści poszukują bezwarunkowej wspólnoty, łączności istnienia, ale także próbują doszukać się w ludzkiej naturze jakości, zachowań uważanych zazwyczaj za zwierzęce. Bezrefleksyjne pozwolenie sobie na reakcje instynktowne, związane z potrzebą przetrwania, oparte na popędach, pokazują intymną relację w kontekście fizycznej obecności, poza kontekstem intelektualnym. W tym spektaklu ciała tancerzy są nakierowanie na działanie „instynktowne”.
What they are instead of? zostało docenione przez jury na Niemieckiej Platformie Tańca.
Duet Jareda Gradingera i Angeli Schubot w „What they are instead of?”wybrałam do tego programu ze względu na temat intymności. Choreografowie stawiają pytanie o granice cielesności. Mnie z kolei interesuje pytanie o język i postrzeganie pewnego typu intymności jako instynktownej, dzikiej, nieokiełzanej, a dalej pewien rodzaj opisu, który kieruje nas w stronę tego, co określamy jako „zwierzęca natura”. Czym jest zwierzęca natura rozumiana przez człowieka. Czy to sposób bycia oparty na instynkcie, popędach? To spektakl najmniej oczywisty w kontekście tego programu, bo w gruncie rzeczy mówiący wiele o relacji ludzkiej, ale uruchamiający najwięcej skojarzeń i stawiający mnóstwo pytań, kiedy będziemy chcieli wstawić go w kontekst zwierzęcy” – wyjaśnia Anna Królica, kuratorka performatywnej części programu Z perspektywy żaby.
idea i wykonanie: Jared Gradinger i Angela Schubot
reżyseria świateł: Andreas Harder
współpraca: Lisa Densem, Sigal Zouk
produkcja: Jared Gradinger und Angela Schubot/ Two Fish
koprodukcja: Les Grandes Traversées, Bordeaux, Haus der Kulturen der Welt , Berlin und Schwelle7, Berlin
współpraca: Pictoplasma
Z recenzji:
Rzadko widuje się teatr, który opłaca się tak bardzo. ‘What they are intrad of?’ podejmuje się desperackiego poszukiwania luki, która okaże się drogą do utraconego raju. – Leipziger Volkszeitung, 10.05.2010
Czapki z głów przed tym radykalnym eksperymentem […] Jednocześnie dezorientuje, bawi, jest liryczny i daje do myślenia– Weser Kurier, 11 maja 2009
Angela Schubot i Jared Gradinger z Berlina niosą emocje i czyste uniesienie.(…) Rytmicznie hiperwentylując, nie ustają w akcie kopulacji w najbardziej niesamowitych pozycjach, dopóki nie doprowadzą utrwalonych estetyk i języka ruchu do absurdu” – Badische Zeitung, 16.01.2010
Dwa ciała, zwarte ze sobą, splecione w objęciach – stoją, oddychają z trudem, rzężą, dyszą. W trakcie 50 minut przechodzą przez wszystkie możliwe pozy i pozycje w studium ruchu zatytułowanym „What They are Instead of”: stoją, siedzą, leżą, klęczą, kulą się na podłodzie, wpleceni w siebie wzajemnie, jakby oddychali tymi samymi płucami. Ich ruch zdaje się być kierowany zdalnie lub przez jakieś zewnętrzne siły, poruszają się razem, obok siebie, na sobie, nad sobą, pod, i przez siebie. Ich ciała, ocierają się, uderzają w siebie, zwierają się w uścisku. Ich wysilone oddechy ewokują erotyzm i czułość, ukrytą przemoc i niewątpliwy komizm; ich zespolenie powoduje wyczerpanie. Ciało w sposób oczywisty składa się tkanki i krwi, potu, łez i innych wydzielin – to nie wytwór kultury ale zjawisko natury. Piękno, forma, elegancja nie są kryteriami, które mają tu coś do powiedzenia. Zamiast tego, widzimy antytezę tego, do czego taniec zazwyczaj aspiruje – by oderwać się od ziemi, unieść się wzwyż, ponad brud, brzydotę ciał, zwierzęcość.Podczas gdy taniec klasyczny jest próbą zapomnienia czy wyjścia poza swoje fizyczne uwikłanie, Schubot i Gradinger kładą nacisk na ten właśnie fizyczny pierwiastek. Ich wyczerpanie poprzez sztukę zmierza do uwypuklenia fizycznej konstytucji tancerza. Pod koniec, ich fizyczne znużenie staje się udziałem publiczności – wtedy zdajemy sobie sprawę z wielkości i siły duetu, któremu udaje się doprowadzić do internalizacji tych doznań przez widza – Tagesspiegel/Berlin, 06.03.2010
Dobywany z trudem oddech powoduje kompletne wyczerpanie – nie tylko wykonawców ale również publiczności.
Z pełną świadomością, że to, co czynią jest aktem scenicznym, Schubot i Gradinger pokazują, że ciało nie jest tylko produktem kultury ale i naturalnym zjawiskiem. To właśnie to mamy zobaczyć a przede wszystkim czuć. Duet tancerzy, któremu starcza wyłącznie obecność dwóch wykonawców na scenie, zmusza publiczność by posłusznie dzielili sztuczne znużenie generowane w trakcie spektaklu – tym samym dowodząc jego upajającej, poruszającej siły i energii – Tanzraum Berlin, 5-6/2010
Cena biletu: 15/ 20 zł.
Anna Królica: krytyczka, historyczka i kuratorka tańca. Ostatnio wydała książkę Pokolenie Solo. Choreografowie w rozmowach z Anną Królicą (Cricoteka, Kraków 2013). Autorka pierwszej książki o najnowszej historii tańca współczesnego w Polsce – Sztuka do odkrycia. Szkice o polskim tańcu (Tarnów, 2011). Stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2012 roku. Realizuje również projekty kuratorskie: Maszynę choreograficzną w Cricotece (od 2013r), Z perspektywy żaby w Centrum Kultury „Zamek” (2015), Goodbye Superman! (wraz z Erykiem Makohonem i Pawłem Łyskawą, Kraków 2015), Portrety. Kobiety w polskiej choreografii (2014), Archiwum Ciała w poznańskim Centrum Kultury „Zamek” (2013); w 2011 roku programowała festiwal „Kalejdoskop” w Białymstoku i do dziś jest związana z festiwalem. Działała w jury Polskiej Platformy Tańca w 2008 i 2012 roku. Była przewodniczącą pierwszej Rady Programowej Instytutu Muzyki i Tańca w latach 2011-2014. W 2010 roku pełniła funkcję głównego koordynatora merytorycznego I Kongresu Tańca w Warszawie. Wraz z Witoldem Mrozkiem założyła specjalistyczny portal o tańcu współczesnym, www.nowytaniec.pl , działający w latach 2006-2011.
Szczegółowe informajce o programie
