Fot. materiały organizatorów.
W dniach 14 lipca – 15 sierpnia 2014 roku odbywają się w Art Stations Foundation rezydencje artystów związanych z tańcem w ramach programu Identity Move!. Identity.Move!, projekt, który umożliwia spotkanie praktyków i teoretyków tańca współczesnego z 14 krajów wschodniego pasa Europy, od Bałtyku do Morza Śródziemnego. Dochodzi do wymiany doświadczeń ponad pięćdziesięciorga zaproszonych ekspertów i artystów, szukania punktów styku i próby nazwania tego, o czym opowiada taniec współczesny w kontekście ciała, podmiotowości, ale i tożsamości (ponad)narodowej. Program stanowi pierwszy tak szeroko zakrojony projekt przyglądający się sztukom performatywnym w krajach regionu. Przedmiotem refleksji, badań i działań warsztatowych zaplanowanych na dwa lata są zarówno lokalne narodowe sceny tańca, jak i ich społeczny oraz kulturowy kontekst. Projekt ma otwarty, oddolny charakter – kształtują go zaproszeni eksperci i uczestnicy, budując wspólnie unikalną bazę wiedzy o scenie tańca tej części Europy. W tej chwili w Poznaniu rezydencję odbywa czworo artystów: choreografka i aktorka Halka Třešňáková z Czech, choreograf i performer László Fülöp z Węgier, architektka i kuratorka Georgia Voudouri z Grecji oraz tancerka i terapeutka tańcem Ivana Gojmerac z Bośni.
Halka Třešňáková ukończyła studia na Wydziale Teatru Pantomimy i Komedii Praskiej Akademii Muzycznej (HAMU), na której następnie wykładała. Uczyła również na Akademii Muzycznej i Sztuk Performatywnych im. Janáčka w Brnie (JAMU). Współpracuje z artystami z różnych krajów i jest współtwórczynią wielu projektów, w tym Hanging Man (Ctibor Turba), Strangeness/Divnosti, The Life of Franta Zije i Talkmen (Jednoka), I Dressed and Ate i Cat (Petr Krušelnický), a także On His Couch oraz Mezzo, Už muž i Money Transformance (Second Hand Women).
W ostatnich latach występowała jako aktorka m.in. w Uranium, Stud Fee i Oil Miroslava Bambuška. Obecnie oglądać można ją w spektaklu Mrs. Rabbi w Słowackim Teatrze Narodowym lub w Czeskim Teatrze Narodowym w sztuce Enron, do której stworzyła również choreografię ruchu. Obecnie zaangażowana jest w spektakl Brass Band teatru Vosto 5 opowiadającego o powojennym pogromie ludności Niemieckiej przeprowadzonej przez Czechów w małym miasteczku w pobliżu Igławy. Pracuje również jako choreografka ruchu w Teatrze Miejskim w Brnie nad spektaklem The Curious Incident of the Dog in the Night-time, w którym bada nowe sposoby odkrywania języka scenicznego wyrażającego ruch autystycznego chłopca oraz reakcji na jego osobę świata zewnętrznego. Wiele z jej projektów wystawiono w innych krajach. Halka Třešňáková lubi prowokować, eksperymentować, odkrywać tabu i zaskakiwać. Jest aktorką, choreografką, pedagogiem i – przede wszystkim – artystką. Jej szczególne zainteresowanie tożsamością wynika z jej pochodzenia. Jako małe dziecko wyjechała z komunistycznej Czechosłowacji i zamieszkała w Niemczech Zachodnich. Do Czech powróciła w 1990 roku. Ponadto, wychowywała się w rodzinie żydowskiej, w związku z czym jej tożsamość jest tematem ciekawym i niejednoznacznym. Třešňáková pragnie skupić się m.in. na uchodźcach zmuszonych do znalezienia nowych tożsamości w nowych krajach i językach oraz zobaczyć, jak nastawione jest do nich społeczeństwo. Interesuje ją również ciało jako środek wyrazu.
László Fülöp jest młodym węgierskim choreografem, performerem i pedagogiem działającym w obszarze tańca współczesnego. Po rocznym programie rezydencyjnym stowarzyszenia L1 Association, w 2014 roku włączył się w jego działania. Urodził się w 1987 roku w Budapeszcie, w rodzinie muzyków, dzięki czemu zdobył jako dziecko staranne wykształcenie muzyczne. W późniejszych latach zaczął kierować swoje zainteresowania w stronę tańca i teatru. W 2010 roku ukończył studia na Akademii Tańca Współczesnego w Budapeszcie. Od tego czasu współpracuje jako artysta niezależny z wieloma tancerzami i zespołami tanecznymi oraz tworzy własne choreografie. Głównym tematem jego zainteresowań jest człowiek postrzegany jako niezależna całość, bez ideologii czy uprzedzeń – w sposób prosty, czysty i osobisty. László Fülöp skupia się na osobowościach wykonawców starając się unikać wszelkich odciągających od nich uwagę uogólnień, elementów spektakularnych i klasycznej estetyki tańca, upraszczając badane przez siebie zjawiska. Jego dotychczasowe prace powstały wokół konkretnych tematów psychologicznych. W whatsupwithyou?!nothing?! (2010) zajmował się samotnością, osobistymi rytuałami i osamotnieniem w społeczeństwie. W emese&Emil (2011) badał analizę transakcyjną Erica Berne’a i teorię gier. W what does ‘iloveyou’ means? (2011) zastanawiał się nad tym, czy szczera i osobista relacja pomiędzy artystami a widzami jest w ramach teatralnych w ogóle możliwa. W swoim najnowszym utworze there’s an elephant in every room… (2013) rozważa, w jakim stopniu możemy obiektywnie mówić o samostanowieniu i wolnej woli. Jego zainteresowanie ruchem koncentruje się na przetwarzaniu za pomocą choreografii codziennych ruchów i gestów w taniec. Eksperymentuje również z ekstremalnymi wymiarami, odległościami i rytmami, ruchami tak szybkimi, że ludzki mózg nie jest w stanie za nimi nadążyć, a także z technikami izolacyjnymi, automatycznymi połączeniami w obrębie ciała, utratą tchu, odpoczynkiem, wzajemną zależnością i bezbronnością oraz z różnymi rodzajami kontaktu
Georgia Voudouri jest architektką i kuratorką instalacji artystycznych. Mieszka i pracuje w Atenach. Po ukończeniu studiów architektonicznych na Politechnice Ateńskiej (2007) zdobyła specjalizację w projektowaniu parametrycznym i cyfrowych technikach wytwórczych w Katalońskim Instytucie Architektury Nowoczesnej w Hiszpanii (2008), gdzie miała sposobność korzystania z wysokiej klasy adaptacyjnych i interaktywnych technologii projektowania i konstrukcji do wytwarzania małych pawilonów. Stosowanie w budowlach systemów czuciowych reagujących na dane i zmiany zewnętrzne sprawiło, że zaczęła postrzegać przestrzeń jako stale zmieniający się interfejs performatywny. W 2013 roku ukończyła studia na kierunku zarządzania kulturą na Uniwersytecie Panteion w Atenach, gdzie poszerzyła swoją wiedzę na temat kreacji przestrzenno-artystycznej jako kontinuum, z uwzględnieniem aspektów społeczno-ekonomicznych i kulturowych. W tym samym roku założyła zespół twórczy medianeras oferujący usługi konceptualne, kuratorskie i komunikacyjne. W ostatnich latach była kuratorką różnych projektów artystycznych, m.in. Ypo Kataskevi (2012), Art-A Topografie (2012), RoomstoArt (2012) i apomechanes: nonlinear design strategies (2011). Uczestniczyła również w międzynarodowych projektach badawczych oraz instalacjach z dziedziny przestrzeni cyfrowej oraz wytwarzania formy: Hyperhabitat podczas Biennale Architektury w Wenecji (2008) i warsztatach Parametric Synthesis w Stambule (2010), a także w konferencjach dotyczących współczesnego mediatywnego charakteru kultury materialnej: The New Sensorium (2012) i Hybrid City (2013). Jej zainteresowania badawcze obejmują performatywną analizę przestrzenną instalacji artystycznych oraz eksperymentalne wykorzystanie narzędzi cyfrowych w tworzeniu architektury i sztuki site-specific. Jako tancerka-amatorka interesuje się cielesnym poznaniem przestrzeni oraz wykorzystaniem danych jakościowych jako parametrów projektowania przestrzeni, czemu dała wyraz uczestnicząc w warsztatach Meeting point of Architecture and Dance (2004) oraz w Infornation Pavillion System (2008) i Ypo Kataskevi (2012). W najnowszych działaniach Georgii Voudouri centralną rolę odgrywa koncepcja „aktorów” (zarówno ludzkich jak i materialnych) kształtujących się wraz z upływem czasu i niosących ze sobą ich własne „korzenie”, które mogą być wyrażone w każdej formie ich twórczości lub interakcji. Właśnie ta koncepcja stanowi dla niej definicję tożsamości i aspekt, na którym pragnie się skupić w projekcie Identity!Move, z uwzględnieniem ruchu, spontaniczności, dostosowania do konkretnego miejsca i interaktywnej przestrzeni. Oznacza to system „aktorów” działających jako niezależne podmioty oraz jako całość, z naciskiem raczej na definicję i odróżnienie ich wzorów działania niż na stworzenie jednego konkretnego wyniku końcowego. Voudouri uważa, że bardzo interesującym i bezpośrednim sposobem doświadczenia danego miejsca jest zbadanie interakcji pomiędzy ciałem (ostatecznym środkiem wyrazu tożsamości osobistej i społecznej) a konstrukcjami przestrzennymi, które są w stanie „zmieniać się” w zależności od tego, gdzie zostaną umieszczone.
Ivana Gojmerac urodziła się w 1986 roku. Uczyła się w Liceum Muzycznym w Sarajewie, a następnie studiowała w Akademii Muzycznej w Sarajewie, gdzie uzyskała tytuł magistra metodyki nauczania muzyki oraz terapii tańcem i ruchem dzieci z zaburzeniami. Obecnie odbywa studia doktoranckie w tej dziedzinie na Wydziale Pedagogiki. Pracuje również jako nauczycielka tańca klasycznego w podstawowej szkole baletowej. Jej praca zawodowa skupia się na prowadzeniu terapii taneczno-muzycznej w różnych szkołach oraz na nauczaniu baletu (jej uczniami są również małe dzieci). Od 2008 roku publikuje swoje prace (głównie na temat terapii taneczno-muzycznej) w różnych czasopismach. W 2014 roku w Bośni i Hercegowinie ma ukazać się jej książka na temat terapii taneczno-muzycznej dla dzieci specjalnej troski. Jej zainteresowania zawodowe i artystyczne obejmują również śpiew i choreografię. Ivana Gojmerac twierdzi, że ma wiele tożsamości ze względu na pracę w kilku zawodach – jako nauczycielka baletu, tancerka współczesna, terapeutka tańcem oraz starsza asystentka na Wydziale Nauk Społecznych. Jest córką, siostrą, żoną, nauczycielką, przyjaciółką, pedagogiem… Jest również dziewczyną z Bośni, z Bałkanów i z Europy. Wszystko to stanowi jej tożsamości i to, kim jest. Prowadzi terapię tańcem wśród osób z zaburzeniami psychicznymi i fizycznymi, którzy wyrażają swoją tożsamość za pośrednictwem ruchu lub tańca. Obecnie pracuje z osobami niewidomymi i głuchymi, którym pomaga wyrażać tożsamość poprzez taniec współczesny we współpracy z zawodowymi tancerzami. Postrzega każdy ruch jako ruch w stronę własnej tożsamości. Każde odczucie, wspomnienie czy myśl przechodzi z podświadomości do ciała reprezentując wszystkie nasze tożsamości, które wyrażamy poprzez ruch. Jeżeli każdy artysta jest unikalnym zbiorem tożsamości, jego taniec musi być niepowtarzalny i bardzo autentyczny. Tożsamość artystyczna uwarunkowana jest również czasem i miejscem, z którego pochodzi (co może dotyczyć także kontekstu lokalnego), a także czasem i miejscem, w którym znajduje się obecnie. Oba czasy i miejsca tworzą ruch, który tworzy tożsamość artystyczną, która z kolei znów prowadzi do ruchu.
Identity.Move! to projekt organizowany przez Goethe-Institut w Warszawie, Centrum Kultury w Lublinie, Eastern European Performing Arts Platform, Motus o.s. / Alfred ve dvoře in w Pradze i Narodową Szkołę Tańca w Atenach. Art Stations Foundation by Grażyna Kulczyk jest członkiem stowarzyszonym projektu.
Strona projektu Identity Move!
