"Śpiąca królewna", fot. D. Yusupov
W najnowszym numerze „Didaskaliów” (nr 149, luty 2019) opublikowano blok tekstów o tańcu, na który złożyły się cztery artykuły. Trzy z nich to krytyczno-analityczne omówienia premier zrealizowanych przez twórców związanych z nurtem nowej choreografii w ramach programu Poszerzanie pola w Nowym Teatrze we współpracy z Art Stations Foundation by Grażyna Kulczyk (kuratorka: Joanna Leśnierowska):You Are Safe Agaty Siniarskiej (tekst Alicji Müller Śniadanie na trawie z plastiku), This is a real Thing Anny Nowickiej (tekst Pameli Bosak Fizycznie rzecz tańcząc oraz Masakra Pawła Sakowicza (tekst Are we the latin division or the bleach squad Moniki Kwaśniewskiej). Ponadto w tym samym bloku znalazła się relacja Doroty Sosnowskiej z XVII edycji Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Tańca i Performansu Ciało/Umysł. W kolejnym bloku, prezentującym omówienia wybranych wydarzeń teatralnych i tanecznych za granicą opublikowano tekst Aleksandry Szczepan o spektaklu Cão sem plumas w wykonaniu słynnego brazylijskiego zespołu, Companha de Dança Deborah Colker. Za wydawcą, Instytutem Grotowskiego, zamieszczamy omówienie tekstów o tańcu.
BLOK TANIEC
Alicja Müller, Śniadanie na trawie z plastiku
Alicja Müller pisze o tanecznym spektaklu You Are Safe na podstawie pomysłu Agaty Siniarskiej, w choreografii Agaty Siniarskiej, Ani Nowak, Katarzyny Wolińskiej, z dramaturgią Mateusza Szymanówki (cykl kuratorski Joanny Leśnierowskiej Poszerzanie pola, Nowy Teatr w Warszawie i Art Stations Foundation, premiera: 12 lipca 2018), wychodząc od istotnego dla projektu kontekstu, jakim jest dzieło Édouarda Maneta Śniadanie na trawie. Autorka odczytuje przedstawienie w odniesieniu do feministycznej w duchu ekokrytyki, podkreślając jego subtelny i poetycki charakter, a przy tym dość pesymistyczny wydźwięk. Zwraca także uwagę na ironiczność i przewrotność tytułu.
Pamela Bosak, Fizycznie rzecz tańcząc
Autorka przygląda się tanecznemu projektowi This is the Real Thing, stworzonemu przez Annę Nowicką (cykl kuratorski Joanny Leśnierowskiej Poszerzanie pola, Nowy Teatr w Warszawie oraz Art Stations Foundation, premiera: 7 listopada 2018). Poprzez zwrócenie uwagi na materię, w jakiej wydarza się spektakl oraz teatralno-taneczne środki przekazu, Bosak zastanawia się nad funkcjonowaniem ciała artystki w relacji pomiędzy widownią a sceną. Opisywany projekt skomentowany zostaje cytatami z myśli Nowickiej na temat tańca współczesnego, co pozwala zrozumieć filozofię przyświecającą twórczości tej artystki.
Monika Kwaśniewska, Are we the latin division or the bleach squad?
„To chyba najmroczniejszy ze spektakli tworzonych lub współtworzonych przez Sakowicza, jaki widziałam… Być może więcej dystansu i ironii uczyniłoby temat bardziej przystępnym. Tylko czy krytyka pułapek atrakcyjności powinna odbywać się za pomocą analogicznych, choć wyjętych z innej kieszeni, narzędzi?” – pisze Monika Kwaśniewska w podsumowaniu recenzji Masakry w choreografii Pawła Sakowicza (cykl kuratorski Joanny Leśnierowskiej Poszerzanie pola, Nowy Teatr w Warszawie i Art Station Foundation, premiera: 9 stycznia 2019). Autorka śledzi proces dekonstrukcji konwencji tańca latynoamerykańskiego, która zachodzi na poziomie ruchu, wizerunku performerek (Karolina Kraczkowska, Agnieszka Kryst, Ramona Nagabczyńska, Iza Szostak), języka (dramaturgia: Anka Herbut), muzyki (Lubomira Grzelaka) i światła (Jacqueline Sobiszewski).
Dorota Sosnowska, Ciało, wojna i tradycja
Dorota Sosnowska opisuje XVII edycję Festiwalu Ciało/Umysł w Warszawie. Autorka przygląda się trzem wyróżnionym liniom tematycznym, które naświetlają główne problemy poruszane przez wybrane spektakle festiwalu: polityczność ciała i jego niejednoznaczne usytuowanie w kontekście wojen, konstruowanie męskości, kondycja człowieka w kapitalizmie. Sosnowska wpisuje obejrzane przedstawienia w teoretyczny kontekst, wykorzystując pojęcie „nekros” ukute przez Dorotę Sajewską (por. książka Nekroperformans: kulturowa rekonstrukcja teatru Wielkiej Wojny),czy książkę Judith Butler Ramy wojny. Kiedy życie godne jest opłakiwania?). Hasłem przewodnim festiwalu było wezwanie „Zorientuj się!”, które ramuje wybór spektakli.
BLOK ZAGRANICA
Aleksandra Szczepan. Krakelura
Aleksandra Szczepan pisze o nowym spektaklu jednego z najsłynniejszych brazylijskich zespołów tańca współczesnego, Companha de Dança Deborah Colker. Cão sem plumas [Pies bez piór] (premiera: czerwiec 2017) to widowisko wyreżyserowane przez choreografkę Deborah Colker, która rok wcześniej współtworzyła przedstawienie na otwarcie Igrzysk Olimpijskich w Rio de Janeiro. Autorka wprowadza nas w kontekst powstania dzieła Melo Neto, będącego inspiracją dla spektaklu oraz podkreśla, że Colker, znana raczej z pełnych rozmachu przedsięwzięć, pierwszy raz sięgnęła po temat ,,brazylijski”.
