W wakacje redaktorzy czasopism kulturalnych postanowili zapoznać czytelników z wciąż nie dość poznaną historią tańca polskiego, prześledzić jego związki z tańcem europejskim i amerykańskim. Szczególne miejsce tej tematyce poświęcili redaktorzy 60. numeru sieciowego miesięcznika „Kultura Enter”, zatytułowanego Taniec – historie nieznane. Grzegorz Kondrasiuk i Jadwiga Majewska zebrali teksty autorów polskich i obcych, poświęconych rozwojowi tańca teatralnego okresie dwudziestolecia międzywojennego. Jak piszą, przykłady z historii tańca lat dwudziestych i trzydziestych dowodzą, że taniec artystyczny w Polsce nie zasługuje na marginalizację wobec ówczesnego teatru dramatycznego, literatury czy plastyki. Historie, które opowiadają nasi autorzy stawiają także zaskakujące pytania o realne wpływy polskich artystów, polskiej myśli artystycznej, na kulturę naszej części Europy, a także – w dłuższej perspektywie czasowej – o ich udział w kształtowaniu się tańca modern w Stanach Zjednoczonych […]Nasze rozważania na temat rozwoju, formy i wzajemnych wpływów tańca okresu międzywojnia rozpinamy pomiędzy tym, co działo się w Europie Wschodniej (autorzy: Alicja Iwańska – taniec polski oraz przybliżenie takich nurtów, jak Eurytmia, Ekspresjonizm i Aerodanza i ich reprezentantek, , Witold Wołowski – taniec polski, Ołena Shablina – taniec ukraiński, Swiatłana Ułanouskaja – taniec białoruski, Tatiana Asmołkowa – działalność Tacjanny Wysockiej) dotyczące europejskiego dziedzictwa tańca tamtych czasów jasno ukazują wzajemne wpływy wewnątrzeuropejskie) – a perspektywą globalną. Natomiast „wpływ tańca wyrazistego i stosowanej przez jego twórców improwizacji na amerykański modern dance odkrywają [w swoich tekstach] Susan A. Manning i Karen A. Mozingo –we fragmentach publikowanej po raz pierwszy w języku polskim monografii poświęconej Poli Nireńskiej”. Tematykę zaangażowania społecznego na przykładzie wielorasowych zespołów podejmuje Arnecia Patterson z Dayton Contemporary Dance Company w rozmowie z Dorotą Janowską.
Natomiast w wakacyjnym numerze miesięcznika „Teatr” (nr 7-8) Jadwiga Majewska w obszernym artykule Henryk Tomaszewski – u teatralnego źródła tańca w Polsce dokonuje próby rekonstrukcji źródeł polskiego tańca współczesnego z perspektywy rodzimej, poszukując jego tropów w teatrze średniowiecznym (ważny wątek ludowy) i romantycznym, okresu Młodej Polski (szczególnie Wyspiański i późniejsi wizjonerzy teatralni, inspirujący się jego twórczością), wreszcie silne w przedwojennej Polsce ośrodki tańca wyrazistego. W dalszej części tekstu autorka dokonuje analizy twórczości i artystycznej działalności Tomaszewskiego jako wyjątkowego wówczas przykładu w polskim teatrze, czerpiącego po raz pierwszy tak mocno przede wszystkim z ekspresji fizycznej aktora. Przybliża także najważniejsze wątki pracy Jerzego Grotowskiego i Tadeusza Kantora, zauważając: „Fizyczny, rytualny i organiczny charakter performansu teatralnego, symboliczny, poetycki i ekspresyjny język sceniczny – to kontekst, który nieuchronnie ukształtował polską tradycję teatru tańca”. Autorka pisze także o teatralnych i tanecznych inspiracjach Tomaszewskiego (twórczość Iwo Galla i Feliksa Parnella), a także o inspiracji, jaką działalność założyciela Wrocławskiego Teatru Pantomimy stała się dla kolejnego pokolenia polskich artystów teatru tańca, tj. Wojciech Misiuro (Teatr Ekspresji), Leszek Bzdyl (Teatr Dada von Bzdülöw) i Mikołaj Mikołajczyk. W twórczości Misiury dostrzega wiele cech dystynktywnych dla polskiego myślenia o tańcu po ’89, natomiast sceniczne kreacje Bzdyla i – zwłaszcza – Mikołajczyka wpisuje w szerszy nurt, analizowanego przez Dariusza Kosińskiego, „polskiego teatru przemiany”, łączącego to, co egzystencjalne i to, co artystyczne.
Z całym tekstem można zapoznać się tutaj:
Drugim tekstem o tańcu w najnowszym numerze „Teatru” jest relacja Reginy Lissowskiej z II Festiwalu Tańca Współczesnego KRoki w Krakowie. Hasło przewodnie festiwalu, „Między światami”, autorka uznaje nie tyle za konfrontacyjny, co ukazujący przenikanie się we współczesnej kulturze i sztuce opozycyjnych niegdyś kategorii i nurtów. Ich umowność i wzajemne przeplatanie się Lissowska opisuje na przykładzie wybranych festiwalowych wydarzeń. Ponadto w numerza wywiad Szymona Kazimierczaka z Leszkiem Bzdylem (Dialog ciała).
Więcej:
www.kulturaneter.pl (dostępne wszystkie teksty z ostatniego numeru)