Wersja do druku

Udostępnij

Rewolucja na pointach, ostrze gilotyny i szaleńcze tańce podczas ataku na arystokratów – to wszystko w balecie Płomień Paryża, transmitowanym 4 marca o godz. 16.00 na żywo z moskiewskiego Teatru Bolszoj.


Płomień Paryża
Borisa Asafiewa, rosyjskiego kompozytora i muzykologa, twórcy 11 oper, 28 baletów, 5 symfonii i wielu innych utworów, to dzieło przełomu. Balet powstał w 1932 roku, w pierwszych latach istnienia Związku Radzieckiego i miał odzwierciedlać nowe idee rewolucyjnego państwa – stąd temat rewolucji francuskiej, „poprzedniczki” rewolucji październikowej. Choć treść była nowa, „rewolucyjna”, to styl opowiadania tańcem i metoda pozostały stare.

 

Choreograf Wasilij Wajnonen czerpał pełnymi garściami z wielkiej rosyjskiej tradycji baletowej i na wzór carskich baletów stworzył widowisko pełne pas de deux w klasycznym stylu i wielkich scen zbiorowych, które skontrastował ze scenami żywiołowych tańców ludowych rewolucjonistów. Na pierwszych wykonawców swego baletu wybrał wybitnych solistów Teatru Kirowa (wcześniej i obecnie Teatru Maryjskiego w Petersburgu). Pas de deux aktorów na przyjęciu u króla tańczyli Natalia Dudinska i Konstantin Siergiejew, za to rolę Teresy, dziewczyny z ludu, powierzył autor Ninie Anisimowej, która była charakterystyczną i dynamiczną tancerką o silnej osobowości. Osnowę libretta prawdopodobnie zaczerpnięto z książki Félixa Grasa Les Marceliers, w której punktem zwrotnym akcji jest szturm na Pałac Tuileries przez tzw. marsylczyków (rewolucjonistów z Marsylii) i zwycięski marsz na Paryż. To jeden z nielicznych baletów, gdzie wykonawcy nie tylko tańczą, ale i śpiewają – oczywiście Marsyliankę.

 

Dzieło odniosło sukces. Rok po leningradzkiej prapremierze pojawiło się na scenie Teatru Bolszoj, gdzie przetrwało 30 lat. Zostało nawet uhonorowane Nagrodą Stalinowską.Dziś balet Asafiewa i Wajnonena cenimy nie za to, że był to pierwszy nowy balet sowiecki, ale za mistrzowską dramaturgię, pełne wyrazu sceny zbiorowe i ekwilibrystyczne popisy taneczne. Historia miłości człowieka z ludu, Jérôme’a, do arystokratki Adeline jest pretekstem do pokazania dwóch skontrastowanych światów i pełnych rozmachu scen z arystokratycznego dworu i zbuntowanej ulicy. Balet do scenicznego życia przywrócił w 2008 roku Aleksiej Ratmański, trochę łagodząc jego sowiecki wydźwięk, za to wykorzystując całą choreograficzną spuściznę Wasilija Wajnonena. Dech zapiera szczególnie popisowe pas de deux pary głównych bohaterów, z upodobaniem wykonywane także na galach i konkursach baletowych (wymaga bowiem do tancerzy wyjątkowych umiejętności), oraz żywiołowy Taniec Basków (Basque dance). Gdy Teatr Bolszoj zaprezentował Płomień Paryża podczas gościnnych występów (w Paryżu właśnie) w 2011 roku, francuska krytyka okrzyknęła moskiewskich tancerzy przybyszami z kosmosu z powodu ich nieludzkiej wręcz sprawności tanecznej. Podczas transmisji w głównych rolach zobaczymy Margaritę Szrainer, Igora Cwirko, Denisa Sawina i Anę Turazaszwili.

 

Dla naszych czytelników przygotowaliśmy podwójne zaproszenia na transmisję do Kina Praha w Warszawie oraz kin sieci Multikino w Lublinie i Gdyni. Osoby zainteresowane prosimy o odpowiedź na pytanie, kto obecnie kieruje zespołem baletowym Teatru Bolszoj? Na odpowiedzi czekamy pod adresem: julia.hoczyk@taniecpolska.pl

 

 

Lista kin i terminy pokazów:

4 marca – na żywo
Bydgoszcz Multikino
Dąbrowa Tarnowska Kino Sokół
Gdańsk Multikino
Gdynia Multikino
Katowice Kino Rialto
Kraków Multikino
Lublin Multikino
Łódź Multikino Silver Screen
Olsztyn Multikino
Poznań Multikino Malta
Szczecin Multikino
Wadowice Wadowickie Centrum Kultury
Warszawa Kino Praha
Warszawa Multikino Ursynów
Warszawa Multikino Złote Tarasy
Wrocław Kino Nowe Horyzonty
Zabrze Multikino

 

8 kwietnia
Oświęcim Oświęcimskie Centrum Kultury

 

14 kwietnia 
Tuchów kino Promień

 

15 kwietnia
Limanowa Limanowski Dom Kultury

 

22 kwietnia
Konin kino Oskard
Łódź Łódzki Dom Kultury – kino Szpulka

 

29 kwietnia 
Ostrów Wielkopolski kino Komeda

 

6 maja 
Rzeszów kino Zorza

 

7 maja
Opole Lubelskie kino Opolanka

 

27 maja 
Łuków kino Łuków

 

30 maja 
Gorlice kino Kolory

 

***

 

Boris Asafiew (1884 – 1949)/ Aleksiej Ratmański

 

Пламя Парижа (Триумф республики)
Płomień Paryża (Tryumf Republiki)
Balet w dwóch aktach, czterech odsłonach (1932, 2008)
Libretto na podstawie oryginalnego libretta Nikołaja Wołkowa i Władimira Dmitriewa Aleksandr Bieliński i Aleksiej Ratmański

Premiera tej inscenizacji na scenie Teatru Bolszoj w Moskwie 3 lipca 2008

 

Obsada:
Margarita Szrajner jako Jeanne, córka Gasparda i Lucille
Denis Sawin jako Jérôme, jej brat
Igor Cwirko jako Philippe, marsylczyk
Siemion Czudin jako markiz Costa de Beauregard
Ana Turazaszwili jako Adeline, jego córka
Kristina Kretowa jako Mireille de Poitiers, tancerka
Artiom Owczarenko jako Antoine Mistral, tancerz
Irina Zibrowa jako Jarcasse, zaufana Markiza
Aleksandr Wodopietow jako Gilbert, dowódca marsylczyków
Gienadij Janin jako król Ludwik XVI
Nelli Kobachidze jako królowa Maria Antonina
Jurij Ostrowski jako Gaspard, wieśniak
Anna Antropowa jako Lucille, jego żona

Realizatorzy:
Aleksiej Ratmański choreografia (z wykorzystaniem oryginalnej choreografii Wasilija Wajnonena)
Paweł Sorokin dyrygent
Ilja Utkin i Jewgienij Monachow scenografia
Jelena Markowskaja kostiumy
Damir Ismagiłow światła
Aleksandr Petruchow asystent choreografa
Jurij Burłaka koncepcja muzyczno-dramaturgiczna

 

STRESZCZENIE LIBRETTA

 

AKT PIERWSZY

Odsłona pierwsza

Przedmieścia Marsylii.

Przez las przedziera się oddział żołnierzy. Pochodzą z Marsylii i są w drodze do Paryża. Ciągną ze sobą potężne działo armatnie. Wśród ciągnących widzimy Philippe’a. Philippe poznaje młodą wieśniaczkę Jeanne. Całuje ją na pożegnanie. Jérôme, jej brat, marzy o przyłączeniu się do marsylczyków.

 

Odział zatrzymuje się w pobliżu zamku właściciela okolicznych dóbr, markiza Costy de Beauregard. Gdy ten nadjeżdża ze swą córką Adeline i myśliwymi, wieśniacy uciekają. Mimo to markiz dostrzega jeszcze Jeanne i oczarowany urodą dziewczyny próbuje ją objąć. Na pomoc siostrze przybiega Jérôme, który zostaje za to pobity przez myśliwych ze świty markiza i wtrącony do celi. Adeline uwalnia go i młodzi zakochują się w sobie. Jarcasse, starucha pilnująca Adeline, donosi Markizowi o ucieczce Jérôme’a. Ojciec policzkuje córkę i rozkazuje jej szykować się na wyjazd do Paryża pod czujnym okiem Jarcasse.

 

Po ucieczce z zamku Jérôme nie jest już bezpieczny w rodzinnych stronach. Wraz z Jeanne odchodzi z marsylczykami. Po drodze dołączają kolejni ochotnicy. Wszyscy tańczą farandolę* i przywdziewają czapki frygijskie**. Uzbrojony odział przy dźwiękach Marsylianki wyrusza do Paryża.

 

Odsłona druga

 

Pałac królewski.

Rozbrzmiewa menuet. Przybywają Markiz i Adeline. Ochmistrz otwiera wieczór. Zgromadzeni obejrzą balet dworski Rinaldo i Armida. W głównych rolach występują słynni paryscy tancerze: Mireille de Poitiers i Antoine Mistral.

 

Rinaldo i Armida – sarabanda***.

Czarodziejka Armida i jej przyjaciele. Wojska Armidy powracają z wojny, wśród jeńców prowadząc wrogiego wojownika, księcia Rinalda. Armida uwalnia go. Książę i czarodziejka zakochują się w sobie.

 

Pas de deux Armidy i Rinalda.

Pojawia się zjawa narzeczonej Rinalda. Książę porzuca czarodziejkę i podąża za zjawą. Armida wywołuje sztorm, fale wyrzucają Rinalda na brzeg. Otaczają go Furie.

 

Taniec Furii.

Rinaldo pada martwy u stóp Armidy.

 

Wchodzi król Ludwik XVI i królowa Maria Antonina. Wszyscy przysięgają im wierność i wznoszą kielichy. Pijany Markiz zaczyna w niewybredny sposób umizgać się do tancerki. Zza okien dobiega Marsylianka. Oficerowie proszą króla o zgodę na rozprawienie się z rewolucjonistami. Dwór wpada w panikę. Korzystając z zamieszania, Adeline wymyka się z pałacu.

 

AKT DRUGI

Odsłona trzecia

Plac w Paryżu.

Marsylczycy wkroczyli do miasta. Wśród nich są Philippe, Jérôme i Jeanne. Wszyscy czekają na znak
do ataku na pałac Tuileries. Jérôme dostrzega wśród tłumu Adeline. Stara Jarcasse, która podąża jak cień za Adeline, obserwuje spotkanie zakochanych.

 

Rewolucjoniści zaczynają świętować przy beczce wina. Tańczą kolejno auvergne****, taniec marsylskii taniec Basków, w którym biorą udział Jeanne, Philippe, Jérôme, Adeline i Gilbert, przywódca marsylczyków. Tłum zaczyna być agresywny, rozrywa na strzępy kukły króla i Marii Antoniny. Jeanne, dzierżąc pikę, tańczy karmaniolę*****. Pijany Philippe podpala lont, armata strzela i tłum rzuca się do ataku na pałac. Tylko Adeline i Jérôme nie zważają na nic i wyznają sobie miłość.

Marsylczycy wpadają do pałacu. Na przedzie Jeanne niesie trójkolorową flagę. Pałac zostaje zdobyty.

 

Odsłona czwarta

 

Tłum wypełnia plac. Członkowie Zgromadzenia i nowego rządu wchodzą na trybunę. Tancerze Mireille de Poitiers i Antoine Mistral, którzy jeszcze niedawno występowali przed królem, tańczą teraz dla rewolucjonistów „taniec wolności”. Taniec jest ten sam, co wcześniej, ale tancerka trzyma flagę Republiki. Malarz Jacques-Louis David utrwala wszystko na rysunku.

 

Przewodniczący Zgromadzenia łączy dłonie Philippe’a i Jeanne – są pierwszą młodą parą Republiki. W tle weselnego tańca słychać jednak dźwięk opadającej gilotyny. Zostaje wprowadzony skazany na śmierć Markiz. Adeline rzuca się w stronę ojca. Przyjaciele błagają ją, aby się nie zdradziła, ale czyni to stara Jarcasse. Jako arystokratka, Adeline także ma być zgilotynowana. Jérôme nie może ocalić ukochanej, Philippe i Jeanne powstrzymują go, by nie narażał także swojego życia.

 

Święto rewolucji trwa. Przy dźwiękach pieśni Ah, ça ira, ça ira triumfujący motłoch świętuje zwycięstwo nad starym reżimem i, schodząc ze sceny, rusza w stronę publiczności…

 

*farandola – szybki taniec pochodzący z Prowansji

**czapka frygijska – w starożytnym Rzymie zakładana przez wyzwolonego niewolnika, w XVIII-wiecznej Francji, z początku modna jako odwołanie do epoki rzymskiej, element dekoracyjny, stała się symbolem równości głoszonej przez stronnictwo sankiulotów (fr. sans-culottes, najradykalniejszej grupy dążącej do rewolucji), a wreszcie wszystkich ludowych rewolucjonistów.

***sarabanda – powolny, wyszukany taniec dworski, popularny najpierw w Hiszpanii (XVI w.), potem także w Anglii i Francji.

****auvergne – właść.bourrée d’Auvergne (bourrée z Owernii), stary ludowy taniec francuski, podobny do gawota, z szybkimi ruchami stop i charakterystycznym przytupywaniem.

*****karmaniola – taniec pochodzący od farandoli, w czasie Rewolucji Francuskiej tańczony do wtóru pieśni o tej samej nazwie.

 

Przedstawienie trwa około 2 godzin i 15 minut

 

***

 

Rozpowszechnianiem cyklu transmisji i retransmisji baletowych z cyklu „Bolshoi Ballet Live” na terenie Polski zajął się dystrybutor najwyższej jakości kontentu alternatywnego dla kin, w tym transmisji HD LIVE i retransmisji HD z najlepszych teatrów i sal koncertowych świata, będący jednym ze światowych pionierów w tym zakresie. Marka www.nazywowkinach.pl została ustanowiona przez firmę CIKANEK FILM, działającą obecnie w 14 krajach Europy Centralnej i Wschodniej, a powstałą w roku 2007, by kreować i rozwijać rodzący się właśnie fenomen transmisji do kin spektakli i koncertów. The Metropolitan Opera: Live in HD, Bolshoi Ballet Live, National Theatre Live, Exhibition on Screen, Comédie-Française Live czy The Berliner Philharmoniker Live in Cinemas to tylko niektóre z cykli dystrybuowanych przez CIKANEK FILM. Rocznie firma sprzedaje w samej tylko Polsce ponad 120.000 biletów.

 

Logo Na żywo w kinach (miniaturka)  Logo Pathelive (miniaturka)

W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb.

Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym.

Kliknij tutaj, aby dowiedzieć się więcej.

Close