Izabela Chlewińska „You have your voice”. Fot. Marta Ankiersztejn/© Instytut Muzyki i Tańca.
Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie o godz. 19.00 (ul. Jazdów 1) zaprasza w poniedziałek 27 listopada o godz. 19.00na premierowy pokaz spektaklu Hamlet. Sen na podstawie tragedii Shakespeare’, w reżyserii Sławka Krawczyńskiego i choreografii Anny Godowskiej. Solowy spektakl w wykonaniu Borysa Jaźnickiego stanowi wizję pośmiertnej wędrówki Hamleta przez jego własne dzieje. Projekt stanowi kontynuację prac artystyczno-badawczych Sławka Krawczyńskiego i Anny Godowskiej, poświęconych zastosowaniu technik pracy ze snami i nieświadomością w praktyce tańca i teatru. Badania te, rozwijane od 2004 roku do dzisiaj, dotyczyły przede wszystkim sztuki tańca. Hamlet. Sen jest pierwszym przedsięwzięciem w ramach tego długofalowego projektu, w całości skupionego na sztuce aktora.
Główna idea spektaklu wyłoniła się bezpośrednio z tekstu Szekspira, jako rozwinięcie mrocznej fantazji Hamleta, która pojawia się w jego wielkim monologu:
Umrzeć – usnąć –
Spać – i śnić może? Ha, tu się pojawia
Przeszkoda: jakie mogą nas nawiedzić
Sny w drzemce śmierci, gdy ścichnie za nami
Doczesny zamęt?
William Shakespeare, Hamlet (Akt III, Scena I), tł. Stanisław Barańczak
Słowa te wywołują skojarzenia, które wykraczają poza akcję tragedii. Jak zaklęcie otwierają nas na niepojętą rzeczywistość. W tej scenie Hamlet śni na jawie swoją śmierć. Jego przeczucia poddają w wątpliwość sens kluczowego pytania „być albo nie być”, ponieważ sugerują, że „nie być” może okazać się po prostu inną formę „być”. Na horyzoncie myśli Hamleta majaczy niepokojąca intuicja, iż nie ma wyjścia z gry, jaką jest ludzki los, bowiem życie tylko co do substancji, różni się od „drzemki śmierci“. Na tym tle monologi Hamleta są jak błysk światła – oto świadomość, samotna pośród ziemskich złudzeń, mglistych celów i powszechnego uwikłania Ale to właśnie ona jest zalążkiem duchowego wyzwolenia. Podążając za tymi intuicjami, twórcy szukali takiego stanu i czasoprzestrzeni, w której życie traci swój wyraźny jednostronny kształt i staje się formą śnienia. Z tej pesrpektywy czytali historię Hamleta na nowo. Ważnym punktem odniesienia była nas Tybetańska Księga Umarłych, starożytny tekst stanowiący zbiór pouczeń dla duszy zmarłego. Wyrasta ona z tradycji, wedle której słowa „umrzeć – usnąć“ brzmią niemal synonimicznie. Inspiracja tą księgą, jej sugestywna emanacja i struktura opisanych w niej doświadczeń, pozwoliła nadać naszemu spektaklowi charakter kontemplacji nad zagadką ludzkiego istnienia.
Scenariusz, reżyseria: Sławek Krawczyński
Choreografia: Anna Godowska
Wykonanie: Borys Jaźnicki
Muzyka: Peter Łyczkowski
Produkcja: Stowarzyszenie Scena 96
Koprodukcja: Art Quarter Budapest
Spektakl został zrealizowany dzięki dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Projekt realizowano dzięki wsparciu Funduszu Wyszehradzkiego w ramach programu VARP.
Specjalne podziękowania dla Teatru Ochoty za pomoc w realizacji spektaklu.
Sławek Krawczyński i Anna Godowska współpracują od 1999 roku. W latach 2001-2012 prowadzili wspólnie Teatr Bretoncaffe. Pierwsza praca Bretoncaffe, spektakl Lustro. Byliśmy tam lecz zdążyliśmy zapomnieć, otrzymał jedną z nagród głównych VIII Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Sztuki Współczesnej, a caly dorobek teatru to kilkanaście spektakli prezentowanych na wielu scenach w Polsce oraz na licznych festiwalach zagranicą. Najważniejszą częścią wspólnej pracy artystów jest – wspomniany wyżej – projekt badawczy pod nazwą Taniec śniącego ciała, zainicjowany w 2005 roku w ramach rezydencji Anny Godowskiej w Centre national de la danse Pantin-Paris. Celem tego projektu jest zastosowanie idei psychologii analitycznej Carla Gustava Junga oraz psychologii zorientowanej na proces Arnolda Mindella w praktyce tańca i teatru. Programową syntezę poszukiwań Godowskiej i Krawczyńskiego stanowi projekt Święto Snów / The_Rite_of_Dreams_Project, zainicjowany w 2013 roku. Pierwsza praca w ramach tego projektu, spektakl Niżyński. Święto snów, zrealizowany w całości w oparciu o rozwijane przez artystów metody, otrzymał dwie nagrody Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego podczas Polskiej Platformy Tańca 2014 w Lublinie: za najlepszy spektakl oraz za najlepsze wykonanie artystyczne. W rankingu Najlepszy, najlepsza, najlepsi w sezonie 2013/2014 miesięcznika „Teatr”, spektakl znalazł się w grupie najlepszych przedstawień teatru tańca w Polsce. W roku 2015 Anna Godowska i Sławek Krawczyński otrzymali nagrodę okolicznościową Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z okazji 15-lecia wspólnej pracy artystycznej, za osiągnięcia i wkład w rozwój tańca współczesnego w Polsce. Najnowszy spektakl Godowskiej i Krawczyńskiego Bataille i świt nowych dni, prezentowany na wielu festiwalach w Polsce i zagranicą, to ekspresyjna, poruszająca interpretacja twórczości wybitnego filozofa Georgesa Bataille’a, zrealizowana na sześcioro tancerzy.
Sławek Krawczyński – reżyser teatralny, dramatopisarz, badacz, scenarzysta i twórca filmów krótkometrażowych, współzałożyciel i dyrektor artystyczny Teatru Bretoncaffe, który działał w latach 2001-2012. Jest autorem ponad 20 scenariuszy, sztuk i spektakli teatralnych, wśród których wymienić należy m.in.: Slam.in, Slam.out, Taocząc Sarę Kane, Manifest jaszczurki, dion.is.us, Topinambur, Niżyński. Święto snów. Z Teatrem Bretoncaffe wielokrotnie reprezentował sztukę polską zagranicą – we Francji, Niemczech, Estonii, Chorwacji, Brazylii, Białorusi, Gruzji, Ukrainie, Słowenii, Słowacji, Rosji, Czechach i na Węgrzech. Był rezydentem Centre national de la danse, Pantin-Paris, Centrum Maison Folie, Mons, THEOREM Residency Project, Art Quarter Budapest w ramach programu VARP Funduszu Wyszehradzkiego. W latach 2004-2005 studiował i ukooczył kurs psychologii zorientowanej na proces w Akademii POP w Warszawie. Założyciel The_Rite_of_Dreams_Project (2013). Jest autorem sztuk teatralnych: Lustro…, Opera Toffi, Smuggy, Krater. Jest laureatem wielu nagród na festiwalach teatralnych i filmowych w Polsce. Jego sztuka Lustro. Byliśmy tam któregoś dnia, lecz zdążyliśmy zapomnieć, w jego inscenizacji i reżyserii zdobyła jedną z
głównych nagród w VIII Konkursie Polskiej Sztuki Współczesnej. Odznaczony dwukrotnie Atestem Artystycznym Najwyższej Jakości Artystycznej przez Międzynarodową Federację ASSITEJ. Jego filmy otrzymały nagrody w Brnie, Toronto, Koninie, Oświęcimiu. Czterokrotnie uhonorowany został Stypendium Ministra Kultury i raz przez Komitet Kinematografii. Jest autorem i liderem projektów badawczych poświęconych recepcji idei psychologicznych w tańcu i teatrze. Taniec śniącego ciała, realizowany z inspiracji psychologią zorientowaną na proces Arnolda Mindella i psychologią analityczną C.G. Junga jest pierwszym tego typu projektem w Polsce. Ukończył socjologię na Uniwersytecie Warszawskim.
Anna Godowska – choreografka, tancerka, pedagog tańca współczesnego. Taniec jest dla niej wyjątkową formą ekspresji ludzkiej duchowości, a jednocześnie sposobem na jej zgłębianie. W 2001 roku razem z reżyserem Sławomirem Krawczyńskim i kompozytorem Dominikiem Strycharskim założyła Teatr Bretoncaffe, gdzie pracowała jako choreografka i tancerka. Stworzyła pracę solową Na drodze do Opus w ramach projektu „Solo w dialogu – Solo im dialog” przygotowane na otwarcie Choreographisches Zentrum NRW w Essen w 2000 roku. Była rezydentką Centre national de la danse w Paryżu (2005), centrum Maison Folie w Belgii oraz Choreographisches Zentrum NRW w Essen; stypendystką Mobile Academy (2006), uczestniczką Theorem Residency Project 2005 roku oraz Interdyscyplinary Dramaturgy Coaching w Zagrzebiu; Stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2013). Jest autorka i realizatorką wielu projektów artystyczno edukacyjnych, z których najważniejszy Podświadomość a Ciało, stały się podstawą do napisania pracy magisterskiej Dance as a creative work with the body in the proces of individuation (Uniwersytet Warszawski, 2006). Jest autorką choreografii do wszstkich spektakli zespołu Chór Kobiet: Tu mówi Chór (premiera: Instytut Teatralny), Magnificat (premiera: Instytut Teatralny), Requiemaszyna (premiera: Instytut Teatralny), Hymn do miłości w reżyserii Marty Górnickiej. Stworzyła choreografię do spektaklu Matka Courage nie będzie milczeć. Chór na czas wojny w reżyserii Marty Górnickiej (premiera: Museum Sztuki Współczesnej w Tel Awiwie). W dorobku także ma współpracę z artystami z innych dziedzin sztuki (film, sztuki wizualne i plastyczne), w ramach której wyróżnić należy wieloletnią współpracę z artystką sztuk plastycznych Katarzyną Kozyrą: Lord of the Dance w 2002 roku (premiera: Museo Nacional Centro de Arte Reina, Sofia – współpraca choroegraficzna); Cheerleader w 2006 roku (premiera: Galeria Narodowa Zachęta w Warszawie, choreografia i reżyseria ruchu); Il Castrato w 2006 roku (premiera: International festival Gender Bender in Bologna, Italy, choreografia do performansu oraz pracy wideo). Współpracowała również z reżyserem filmowym Kubą Czekajem, tworząc choreografię do filmów: Ciemnego pokoju nie trzeba się bać oraz Królewicz Olch. Jako choreografka i tancerka współpracowała także z Teatrem Narodowym w Warszawie oraz Operą Narodową Teatru Wielkiego w Warszawie.
Borys Jaźnicki – urodzony w 1974 roku aktor. Pierwszy raz przed kamerą stanął w 1989 roku, w wieku 12 lat, grając rolę księcia
Fryderyka Hohenzollerna u boku Gustawa Holoubka w serialu telewizyjnym Sny królewskie w reżyserii Grzegorza Warchoła. W 1993 roku został studentem wydziału aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej (obecnie Akademii) im Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, gdzie jego profesorami byli min. Zbigniew Zapasiewicz, Teresa Budzisz-Krzyżanowska, Jadwiga
Jankowska-Cieślak i Gustaw Holoubek. W tym samym roku nawiązał współpracę z Teatrem na Woli w Warszawie, gdzie grał zarówno w sztukach młodzieżowych (Przygody Tomka Sawyera w reżyserii Marek Obertyn, Szatan z VII klasy w reżyserii Macieja Wojtyszko, Chłopcy z Placu Broni w reżyserii Dariusz Sikorski, jak i w repertuarze klasycznym (Król Lear w reżyserii Andrieja Konczałowskiego). Jednocześnie współpracował z teatrami off-owymi, w których stworzył role m.in.: Brunona Jasieńskiego (Stójka w reżyserii Małgorzaty Szyszki), Scurviego (Szewcy w reżyserii Rafała Matusza), Kirkora (Balladyna w reżyserii Rafała c), czy Rodiona Raskolnikowa (Maligna w reżyserii Asji Łamtiuginy). Na dużym ekranie zadebiutował rolą Studenta w Amoku Natalii Korynckiej-Gruz w roku 1998. Rok później zagrał jedna z głównych ról w filmie Krugerandy Wojciecha Nowaka. Współpracował m.in. z Łukaszem Zadrzyńskim (Billboard, 1998) i Mariuszem Trelińskim (Egoiści, 1999), jednocześnie pojawiając się w serialach telewizyjnych (m.in Zaklęta, Na dobre i na złe, Marszałek Piłsudski). W latach 2002-2007 grał rolę Czarka w serialu Samo życie w reżyserii Wojciecha Pacyny. Nadal pracując w Teatrze na Woli, zaczął grać w repertuarze współczesnym (Bomba w reżyserii Macieja Kowalewskiego, Siostry Przytulanki w reżyserii Giovanni Castellanos), jednocześnie podejmując współpracę z innymi warszawskimi teatrami – z OCH Teatrem, gdzie zagrał w W małym dworku w reżyserii Anny Augustynowicz; Teatrem Praga (Pasje Wieniedikta Jerofiejewa w reżyserii Witalija Borkowskija) czy Teatrem Capitol (Bajki robotów w reżyserii Marii Ciunelis). W 2012 roku rozpoczął współpracę z Instytutem Teatralnym w Warszawie, gdzie zagrał w spektaklach Requiemaszyna Marty Górnickiej, Wolna Trybuna Pawła Wodzińskiego i Wieża Karoliny Breguły. Zagrał również w fabularnym filmie krótkometrażowym Go,
Fish! w reżyserii Patrycjusz Kostyszyn. W 2014 roku rozpoczął współpracę ze Sławkiem Krawczyńskim i Anną Godowską, tworząc pierwsze szkice aktorskie i sceniczne w ramach pracy badawczej dream on, Hamlet.
Peter Łyczkowski – kompozytor, muzyk, autor projektu Czytagramy, do którego komponuje i wykonuje muzykę i realizacje dźwięku. W sumie w latach 2012-2016 zrealizował 9 pełnometrażowych słuchowisk, realizowanych na żywo przed publicznością na festiwalach literackich i teatralnych (m.in. dwie edycje Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Opowiadania w Instytucie Teatralnym, trzy edycje Festiwalu Czytania w Szczecinie, Big Bok Festival w Warszawie, Literacki Sopot, Czeski Festiwal w Gliwicach), kameralnych scenach oraz publicznych instytucjach kultury.
W 2016 skomponował muzykę do spektaklu tańca współczesnego Bataille i świt nowych dni.
Działalność:
2011-2014 – współpraca muzyczno-dźwiękowa przy 6 spektaklach i słuchowiskach studentów Wydziału Reżyserii Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie
2013 – muzyka i dźwięk do spektaklu Jak zamknę oczy to widzę to wszystko w Studio Teatralnym Koło w Warszawie
2009-2012 – koncerty z własnym projektem muzycznym Unexpected Humidity oraz PLY live, m.in. na Solidarity Camp w Gdańsku.
2012 – muzyka i dźwięk do spektaklu Teatru Bretoncaffe 7 lipca 2012
2011 – muzyka i dźwięk do spektaklu Eprocedura107 w reżyserii Małgorzaty Szyszki
2010 – animacja i muzyka do projektu na fortepian i elektronikę z pianistką Joanną Dudą na obchody Roku Chopina w Warszawie (pokaz multimedialny na zamówienie m.st. Warszawa)
