Na zdjęciu: Katarzyna Kozyra, Święto wiosny. Fot. z archiwum Galerii Zachęta.
W środę 29 maja 2013 od godz. 18.00 – w setną rocznicę prapremiery Święta wiosny Igora Strawińńskiego i Wacława Niżyńskiego w Paryżu w Teatrze Champs Élysées, – Instytut Muzyki i Tańca oraz Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki zapraszają do sali multimedialnej Zachęty (pl. Małachowskiego 3, wejście od ul. Burschego) na niezwykły wieczór zatytułowany Sto lat „Święta wiosny” – od Niżyńskiego do Kozyry. W programie wydarzenia pokazy realizacji tanecznych inspirowanych Świętem… – Piny Bausch i Tero Saarinena, a także słynna instalacja Katarzyny Kozyry. Poniżej zamieszczamy szczegółowe opisy. WSTĘP WOLNY.
Realizacje Piny Bausch, Tero Saarinena iKatarzyny Kozyry – projekcje filmowe
Pina Bausch, Das Frühlingopfer/The Rite of Spring, 36’24”
Tero Saarinen, HUNT, 33’18”
Katarzyna Kozyra, Święto wiosny – wersja demo 4’24” + pełna wersja 13’56”
Podczas pamiętnej premiery przed stu laty (29 maja 1913) Święto wiosny Igora Strawińskiego zchoreografią Wacława Niżyńskiego wywołało skandal ioburzenie wykwintnej publiczności kulturalnego Paryża, nieprzyzwyczajonej do nowatorskiej formy muzyczno-choreograficznej zaproponowanej przez młodych twórców. Niżyński całkowicie odszedł od tańca klasycznego, przełamując jego zasady, łamiąc charakterystyczne dla baletu harmonijne linie ludzkiego ciała, każąc mu ciążyć ku ziemi. Święto wiosny odcisnęło piętno zarówno na dziejach muzyki, jak ina rozwoju współczesnej choreografii. Dzieło duetu Strawiński/Niżyński stało się inspiracją dla ponad 200 realizacji tanecznych!
Ofiara wiosny (Das Frühlingopfer) z 1975 roku to pierwsza realizacja Piny Bausch po objęciu kierownictwa Tanztheater Wuppertal. Spektakl nie jest zaliczany do stworzonego przez Bausch wlatach następnych gatunku „teatru tańca” (Tanztheater), ajednak uznawany za spektakl graniczny dla twórczości artystki. Przeciwnie niż uNiżyńskiego, wbalecie Bausch za centrum ruchu obrany został środek ciała tancerzy, aich ruchy kierowane są do wewnątrz, emanują niepokojem, wewnętrznym rozedrganiem inapięciem.
.
HUNT Tero Saarinena z2002 roku to spektakl solowy, przygotowany przez samego choreografa na zamówienie Biennale wWenecji. Wspektaklu jednostka konfrontuje się sama zsobą. Dramat rozgrywa się wciele tancerza, zagarnianym przez bardzo różne rytmy. Bezpośrednio na nie projektowana jest tworzona na żywo animacja wideo. Wśród zmiennych obrazów uchwycić można obrazy nawiązujące do wnętrza ludzkiego ciała — przypominające tkanki, narządy oraz otwarte, patrzące oko. Opozycja wewnętrzne/zewnętrzne oraz ukryte/widoczne ulega przełamaniu, asolowy, kameralny spektakl nabiera cech wizualno-cielesnej instalacji.
Praca Katarzyny Kozyry Święto wiosny powstała zwykorzystaniem animacji zrealizowanej metodą poklatkową, asposób jej wystawienia powoduje, że widz ma wrażenie jakby przechadzał się między tańczącymi. Jak stwierdza sama artystka: „Ciało kojarzy nam się zwykle zczłowiekiem, który ma wolę. Na moim filmie pokazuję bezwolne ciało. Moi starcy mają bierne ciała, [są jak] kukły, które wyginam. Robię, co chcę, nie oprą mi się, używam ich ciał iłamię przeświadczenie, że człowiek jest istotą samostanowiącą isamodecydującą osobie. Przecież ten ktoś jest kierowany. Tu jest tylko ciało, ciało pozbawione woli. Amimo to porusza się. Taki Totentanz!”.
Organizatorzy: Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Instytut Muzyki iTańca.
