Zmarła Nina Novak

Nina Novak (właśc. Janina Nowak) urodziła się w Warszawie 23 marca 1923 roku. W czasie wojny uczyła się w warszawskiej szkole baletowej przy Teatrze Wielkim, pod okiem między innymi Leona Wójcikowskiego.

W latach 1937–1939 była solistką Polskiego Baletu Reprezentacyjnego pod kierownictwem Bronisławy Niżyńskiej, następnie – solistką Baletu Parnella, a po zakończeniu wojny – zespołu Mikołaja Kopińskiego. Nauka i kariera taneczna równoważyły jej tragiczne prywatne dzieje z tamtego okresu. W wojnie straciła między innymi ukochanego brata, a sama trafiła do niemieckiego obozu pracy, skąd pomogły się jej oraz jej siostrze wydostać Zizi i Loda Halama.

W 1946 roku wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie po krótkim małżeństwie z amerykańskim żołnierzem, wróciła do tańca. Była bardzo utalentowana, więc dość szybko udało się jej wejść do tamtejszego środowiska tanecznego, w czym – ponownie – pomogły jej siostry Halama. Jako jedyna Polka w historii została primabaleriną oraz pedagogiem Ballet Russe de Monte Carlo.

Tańczyła główne partie w Jeziorze łabędzim, Giselle, Don Kichocie, Coppelii, Dziadku do orzechów, a także w baletach George’a Balanchine’a, obok Alicji Alonso i Marii Talchieff. Jej kariera w USA miała spektakularny przebieg, otrzymała honorowe obywatelstwo pięciu amerykańskich miast. Po zakończeniu kariery wykonawczej w 1962 roku wyszła za mąż za wenezuelskiego dyplomatę Romana Rojasa Cabota i wyjechała z nim do Caracas, gdzie otworzyła własną szkołę baletową. Od 1991 była dyrektorką Ballet Classico Nina Novak de Caracas.

W Polsce wystąpiła gościnnie dwa razy – w 1961 roku (w Warszawie i Poznaniu, jako Odetta w Jeziorze łabędzim i Giselle) oraz w 1978 roku (w Coppelii w Teatrze Wielkim w Warszawie). Po zakończeniu kariery otworzyła szkołę baletową w Wenezueli. Honorowa obywatelka pięciu miast w USA.

W 2017 roku została odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

W lutym 2020 roku 97-letnia Nina Novak ponownie przyjechała do Polski, aby promować książkę Taniec na gruzach, wywiad-rzekę przeprowadzony przez Wiktora Krajewskiego. Odwiedziła wówczas między innymi warszawską szkołę baletową, gdzie odbyło się kameralne spotkanie autorskie dla kadry i uczniów, uwieńczone krótkim występem na cześć primabaleriny. Zaprezentowała się na nim jako osoba która się nie poddaje – błyskotliwa, niezwykle szykowna, w świetnej formie fizycznej i umysłowej. Z zachowaniem dużego dystansu do siebie opowiadała o swoim burzliwym życiu i bogatej karierze. Wciąż była aktywna zawodowo.

W książce zostawiła następujące przesłanie: Jestem tancerką klasyczną, więc mam to we krwi, że nigdy nie patrzę pod nogi, ale przed siebie. Ot, taka postawa. Również wobec życia.