Kielce: Kielecki Teatr Tańca „Ballady. Mickiewicz – wyprawa na duchy wschodnie” – chor. Elżbieta Pańtak, Antonina Kaminska

Twórca, Grzegorz Pańtak o spektaklu:

Jeszcze rok temu planowałem spektakl sięgający do Ballad i romansów Mickiewicza w nieco innej formule i wymowie. Lutowa, militarna agresja rosyjska na Ukrainę zmieniła mój zamysł, gdyż wysunęła ponownie na plan pierwszy te elementy narodowej mentalności rosyjskiej, które od wieków stanowią niezrozumiałą i krytykowaną przez zachodnią cywilizację doktrynę relacji Rosji z sąsiadami. Adam Mickiewicz w swojej twórczości podejmował wątki relacji Polaków i Rosjan wskazując na głęboką wspólnotę duchową miedzy narodami, ale i despotyczny sposób postępowania władz rosyjskich wobec sąsiadów jak i własnych obywateli. Mimo upływu lat wydaje się, że zarówno Rosja sowiecka jak i dzisiejsze państwo rosyjskie pielęgnuje ten rodzaj brutalnej, imperialnej postawy nie tylko wobec innych narodów, ale także wobec własnych obywateli. Sposób poniżania przeciwników, stosowanie wyrafinowanego kłamstwa, pogarda dla człowieka i jego cielesności widoczna jest także dziś w agresji wojennej ale również głęboko zakorzeniona jest w kulturze rosyjskiej. Z naszej perspektywy duch rosyjski z jednej strony jest np. witalny, emocjonalny, braterski, hojny, a z drugiej zgnębiony, oschły, bezwzględny i podły. Analizując tego powody napotkać można wiele czynników. Być może średniowieczny etos rycerski czy oświeceniowe idee Zachodu nie miały możliwości osadzić się w rosyjskiej społeczności. Wiele wieków zachodnia cywilizacja stara się poszerzać pole zrozumienia i wolności drogą demokratycznej
czy obywatelskiej relacji rządu i obywateli. Niestety, rosyjska myśl państwowa i obywatelska nie buduje atrakcyjnej cywilizacyjnie kultury porozumienia poprzez partnerstwo. Dzisiejszy spektakl łączy w sobie różne formy ekspresji scenicznej takiej jak: taniec, muzyka, śpiew, teatr dramatyczny i w symboliczny sposób dotyka nakreślonego powyżej tematu. Być może skłania do namysłu, iż bez należnego obruszenia wolnością narodu rosyjskiego i jego wewnętrznej obywatelskiej refleksji trudno będzie tworzyć nowy, braterski ład w naszej części świata. Miejmy nadzieję, że sztuka może choć trochę stwarzać pole do porozumienia.

Realizatorzy:

Reżyseria, dramaturgia, dialogi, reżyseria światła, przestrzeń plastyczna, kostiumy: Grzegorz Pańtak
Choreografia/scenariusz choreograficzny: Elżbieta Pańtak
Choreografia: Antonina Kaminska
Muzyka (Świteź – sł. A. Mickiewicz, Uwertura): Joanna Piwowar-Antosiewicz
Muzyka (Ballady i romanse – sł. W. Broniewski, Biel i czerń – sł. M. Tercz): Marek Tercz
Projekcje multimedialne: Tadeusz Nowakowski
Malowanie kostiumów: Iryna Mozer

O twórcach:

Dr Grzegorz Pańtak – zastępca dyrektora Kieleckiego Teatru Tańca. Tancerz, choreograf. Współtworzył z Elżbietą Pańtak choreografię i był solistą w spektaklu taneczno-muzycznym Siedem Bram Jerozolimy – muz. K. Penderecki, reż. J. Minkowicz, animacje T. Bagiński (Teatr Wielki – Opera Narodowa 2008). Powstały na jego podstawie film TVP otrzymał nominację do International Emmy® Award w USA (2009). W 2013 wyprodukował w KTT polską prapremierę Święta wiosny – muz. I. Strawiński, chor. A. Preljocaj – emisja TVP 2.
Z okazji roku Chopinowskiego organizował i współtworzył choreografię do programu TVP 2 Chopin4 z opracowaniem muz. W. Pawlika (2010). Współpracował z Narodową Operą Izraelską, dla której choreograficznie zrealizował: Traviatę, Carminę Buranę w reż. Michała Znanieckiego (2014, 2015). Zrealizował projekty scenograficzne do spektakli KTT: Pasja (2016) oraz Alicja w Krainie Czarów (2017). Dodatkowo zrealizował reżyserię światła w ponad 20 projekcjach scenicznych. Laureat nagrody „Zasłużony dla Kultury Polskiej” 2019 (odznaka honorowa Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego). Współtwórca programu Przestrzenie Sztuki prowadzonego przez MKDN i S, IMIT, IT im. Raszewskiego.

Dr Elżbieta Pańtak – dyrektor Kieleckiego Teatru Tańca. Choreograf, pedagog tańca jazzowego. Założyciel i dyrektor zawodowego zespołu Kieleckiego Teatru Tańca (miejskiej instytucji artystycznej). Absolwentka Uniwersytetu Łódzkiego – teatrologia.
Odbyła studia podyplomowe – teoria tańca na Uniwersytecie Muzycznym Chopina w Warszawie. Jest autorką ponad 30 spektakli dla zespołu Kieleckiego Teatru Tańca w tym cieszące się wysoką
frekwencją spektakle familijne Dziadek do orzechów, Alicja w Krainie Czarów, Kopciuszek, zrealizowane w stylach tańca jazzowego i współczesnego. Współrealizowała choreografię do spektaklu taneczno-muzycznego pt. Siedem Bram Jerozolimy, muz. K. Penderecki (Teatr Wielki – Opera Narodowa 2008). Powstały na podstawie spektaklu film otrzymał nominację do International Emmy® Award w 2009 roku w USA. Współpracowała z Narodową Operą Izraelską, dla której z zespołem Kieleckiego Teatru Tańca jako choreograf współrealizowała mega produkcje: Traviata, Carmina Burana w reżyserii M. Znanieckiego (2014, 2015). Dla Opery Wrocławskiej współtworzyła z Grzegorzem Pańtakiem choreografię do opery Turandot (2008), do Traviaty w Operze na Zamku w Szczecinie (2016) oraz Romeo i Julii w Operze Śląskiej (2017) i operze w Szczecinie 2020 reżyseria M. Znanieckiego. Realizowała jako choreograf Galę sylwestrową dla Opery Bałtyckiej w Gdańsku, reżyseria S. Gonciarz (2017). Wyprodukowała w KTT polską prapremierę baletu Święto wiosny (2013), muz. I. Straviński, chor. A. Preljocaj a także widowiska taneczne z prawykonaniami na orkiestrę symfoniczną Filharmonii Świętokrzyskiej z muzyką P. Łukowca i K. Dębskiego. Wykładowca kompozycji tańca oraz tańca jazzowego i modern jazz na wyższych uczelniach w Polsce: AHE w Łodzi, UMFC w Warszawie. Prowadziła master classes w Polsce i Phoenix w USA w Master Ballet Academy. Otrzymała wiele nagród i wyróżnień m.in. Odznaka honorowa Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2012). W 2022 roku Elżbieta Pańtak uzyskała tytuł doktora na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie.

Antonina Kaminska

Nagradzana tancerka i choreograf, urodzona w Odessie (Ukraina). Ukończyła z wyróżnieniem Wydział Choreografii Ludowej Odeskiej Szkoły Sztuki i Kultury. K.F. Dankevich oraz Katedrę współczesnej choreografii klasycznej Kijowskiego Narodowego Uniwersytetu Kultury i Sztuki. Pedagog tańca nowoczesnego w prywatnym studiu „Flash”. Jej prace choreograficzne są wielokrotnie nagradzane na międzynarodowych festiwalach i konkursach. Właściciel i jednocześnie choreograf prywatnej szkoły tańca: Akademia Tańca Współczesnego „Poezja ruchu”. Wraz z mężem (Stanislav Kaminskyi) jest współzałożycielką międzynarodowego festiwalu tańca współczesnego „MonocleFest” oraz „Impro Games” – festiwalu improwizacji w tańcu. Do Polski trafiła wraz z rodziną jako uchodźczyni wojenna z Ukrainy. Dzięki Kieleckiemu Teatrowi Tańca i programowi wsparcia Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca pn. „WspieraMy Ukrainę” na stałe mieszka i współpracuje z KTT, spełniając się głównie jako pedagog tańca współczesnego oraz street dance. Uczestniczyła także w warsztatach 50. Międzynarodowego Harcerskiego Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej. W tym spektaklu występuje również jako tancerka ze swoim 8-letnim synem Miroslavem. .

Joanna Piwowar-Antosiewicz

Tworzy muzykę do spektakli teatralnych i słuchowisk. Pedagożka Laboratorium Nowych Praktyk Teatralnych Nowego Teatru w Warszawie. Laureatka Nagrody im. Grzegorza Ciechowskiego przyznawanej artystom łączącym w swej twórczości różne dziedziny sztuki. Współpracowała m.in. z Teatrem Powszechnym w Łodzi (Spiski wg Kuczoka), z Teatrem Roma w Warszawie (Zabawki Pana Boga), z Teatrem Zagłębia w Sosnowcu (Wakacje z duchami), z Teatrem Małym w Tychach (Dziób w dziób, Wyspa mojej siostry), Teatrem Miejskim w Gliwicach (Dziki wschód) . W oparciu o autorską metodę prowadzi warsztaty interdyscyplinarne łączące teatr, muzykę, plastykę, literaturę, multimedia. Współtworzy zespół „Trzy Dni Później”. Jest również wokalistką i kompozytorką zespołów „Ms. No One” oraz „Digit All Love”.

Tadeusz Nowakowski

Z wykształcenia architekt urbanista, który porzucił koncepcje wielkopowierzchniowych obiektów użytkowych na rzecz sztuki, szczególnie w obrębie X i XI muzy. Od 2012 roku zajmuje się szeroko pojętym projektowaniem przestrzeni, prezentacji informacji i animacji, zarówno w ujęciu kulturalnym, społecznym, jak i komercyjnym. Zgłębia arkana komunikacji wizualnej, od wystaw muzealnych, przez infograficzne animacje i scenografie, po show łączące taniec z dynamicznymi projekcjami, nie bojąc się zboczyć na tory scenariuszy i reżyserii reklam, czy opraw komercyjnych programów telewizyjnych. Hobbystycznie zagorzały futurysta, stara się w swoją pracę wplatać wszelkie nowe rozwiązania na styku technologii, humanizmu i sztuki. Szuka nowoczesnych rozwiązań, będących odpowiedzią na coraz bardziej wizualny świat XXI w. Nie ma dla niego rzeczy niemożliwych, każde nowe wyzwanie to okazja do poszerzenia wiedzy i umiejętności. Uwielbia pracować z muzyką. Jego głównym obszarem zainteresowań jest ludzka percepcja, jej ograniczenia i możliwości.

Obsada:

Antonina Kaminska, Miroslav Kaminskyi
(gościnnie) uchodźcy wojenni z Ukrainy
Zespół artystyczny Kieleckiego Teatru Tańca

Zespół artystyczny Kieleckiego Teatru Tańca: Małgorzata Kowalska, Marta Starostecka, Aleksander Staniszewski, Małgorzata Boruń, Alicja Horwath-Maksymow, Julia Domagalska, Arkadia Dziarmaga, Pamela Paprota, Joanna Plata, Klaudia Tkaczyk, Roksana Wieczorek, Sandra Zybała, Bartłomiej Banasiak, Paweł Jacak, Marek Szajnar, Mateusz Wróblewski, Kamil Zdańkowski, Piotr Ziółkowski

Aktorzy Teatru Lalki i Aktora „Kubuś” w Kielcach im. Stefana Karskiego: Zdzisław Reczyński, Andrzej Sielski
Michał Wilk – aktor niezależny
Marek Tercz – śpiew
Zespół muzyczny „Trzy Dni Później”: Marta Piwowar-Wierzbicka, Joanna Piwowar-Antosiewicz, Marta Groffik-Perchel, Maciej Zakrzewski, Jakub Mitoraj

Orkiestra Dęta Straży Pożarnej w Krasocinie, Leopold Kwapisz – Kapelmistrz

Współpraca:
Teatr Lalki i Aktora Kubuś im. Stefana Karskiego

***

Kielecki Teatr Tańca

Z prywatnego zespołu tańca współczesnego „Impuls” Elżbiety Szlufik powstał w 1995 roku Kielecki Teatr Tańca. Prowadzony wspólnie przez Elżbietę Szlufik-Pańtak i Grzegorza Pańtaka przekształcił się w 1998 roku w Stowarzyszenie Kielecki Teatr Tańca. 11 marca 2004 roku Teatr został powołany uchwałą Rady Miasta Kielce jako miejska instytucja kultury. W 2013 roku został miejską instytucją artystyczną, wpisaną do rejestru Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Koncepcja artystyczna kreowana przez Dyrekcję Teatru opiera się na budowaniu wszechstronnego stylistycznie zespołu wykonawczego. Dzięki temu, Teatr prezentuje spektakle pochodzące z różnych stylów i estetyk ruchowych, głównie tańca jazzowego i współczesnego. Ich wspólnym mianownikiem zawsze jest taniec. Taniec – rozumiany jako język ekspresyjnej wypowiedzi, charakteryzujący się ruchem o dużej dynamice. Spektakle Kieleckiego Teatru Tańca były prezentowane na wielu polskich scenach, jak również za granicą (Niemcy, Ukraina, Czechy, USA, Belgia, Francja, Japonia, Izrael, Chiny). Zespół angażował się do działań w koprodukcjach (m.in. z Operą Wrocławską, Teatrem Niederbayern w Niemczech, Operą Izraelską, TVP, TVN, POLSAT). W 2013 r. Kielecki Teatr Tańca zrealizował słynny spektakl Święto wiosny z muzyką I. Strawińskiego w choreograficznej wersji A. Preljocaja. Na podstawie spektaklu został zrealizowany film w technologii 3D i 2D z emisją w TVP 2. Kielecki Teatr Tańca jest laureatem nagród: Świętokrzyskiej Nagrody Kultury (2014), nagrody miasta Kielce za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej i upowszechniania kultury (2011) oraz za wkład w promocję i rozwój Kielc (2010), nagrody Marszałka Województwa Świętokrzyskiego „W Labiryntach Sztuki”, w kategorii Świętokrzyska Instytucja Kultury Roku 2006. W 2009 roku film muzyczno-baletowy pt. Siedem Bram Jerozolimy z muzyką K. Pendereckiego z udziałem baletu Kieleckiego Teatru Tańca otrzymał nominację do nagrody telewizyjnej w USA: INTERNATIONAL
EMMY® AWARD (2009) w kategorii: ARTS PROGRAMMING. W 2011 r. Instytucja została wyróżniona Dyplomem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za „wybitne dokonania na rzecz dziedzic-twa wielkiego kompozytora” (nagroda za realizację widowiska taneczno-muzycznego Chopin4). Za wybitne zasługi dla kultury tanecznej instytucja otrzymała nagrodę ZASP„Terpsychora”(2019).
Kielecki Teatr Tańca jest operatorem programu Przestrzenie Sztuki, rozwijanego pod auspicjami Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca
i Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego. Elżbieta i Grzegorz Pańtakowie są inicjatorami i autorami programu w województwie świętokrzyskim.

Zespół Trzy Dni Później

Trio Trzy Dni Później to polska grupa muzyczna założona w 2000 w Głogowie przez trzy żeńskie głosy: Joannę Piwowar-Antosiewicz (Ms. No One, Digit All Love), Martę Groffik-Perchel i Martę
Piwowar-Wierzbicką. Zespół nagrał cztery, doskonale przyjęte przez krytykę, albumy: Trzy dni później (Dalmafon, 2005), Gdybym (Luna Music, 2009), Pokój jej cieniom (For Tune, 2014), Gryphia
(Home Records 2017). TDP współpracuje z teatrami stołecznymi: Teatrem Roma i Teatrem na Woli, a także z Teatrem Powszechnym w Łodzi oraz Teatrem Zagłębia w Sosnowcu, Teatrem Małym
w Tychach. Zespół stworzył również muzyczne spektakle autorskie, we współpracy ze znanymi twórcami, takimi jak Olga Tokarczuk czy Wojciech Kuczok. Zespół zdobył wiele prestiżowych,
ogólnopolskich nagród m.in.: Nagrodę Artystyczną imienia Grzegorza Ciechowskiego, Grand Prix Studenckiego Festiwalu Piosenki w Krakowie, FAMY w Świnoujściu, Spotkań Zamkowych w Olsztynie. Utwór Kołysanka dziecinna w wykonaniu Zespołu, przez pół roku gościł na Liście Przebojów Programu Trzeciego Polskiego Radia. W 2004 roku w Konkursie Pamiętajmy o Osieckiej TDP wywalczył II Nagrodę. Jej wynikiem stało się nagranie płyty z tekstami Bolesława Leśmiana i Agnieszki Osieckiej. W 2014 zespół otrzymał prestiżową nagrodę Grand Prix XVII Konkursu Muzyki Folkowej Polskiego Radia „Nowa Tradycja”. Otrzymał również Nagrodę Specjalną za najbardziej twórczą adaptację muzyki ze zbiorów Oskara Kolberga. Od kilku lat zespół tworzy i prowadzi także autorskie warsztaty wokalne i interdyscyplinarne dla dorosłych i dzieci – m.in. Bukolla – Baśnie świata – warsztaty muzyczne dla dzieci zwieńczone wspólnym występem uczestników warsztatów z zespołem TDP (Łódź, 2019; Tychy, 2020); warsztaty wokalne w ramach festiwalu Miejsce Kobiet (Słupsk, 2019). W 2020 roku zespół obchodził 20-lecie działalności artystycznej grając wspólne koncerty w Polsce i Czechach z Dorotą Barovą (współtwórczynią duetu wiolonczelowego Tara Fuki).

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.