
Fot. materiały organizatorów.
Fot. materiały organizatorów.
Świąteczne pokazy Dziadka do orzechów, baśniowego baletu Piotra Czajkowskiego, w wykonaniu tancerzy Teatru Bolszoj w Moskwie, w grudniu 2017 zagoszczą w ponad 100 polskich kinach. Od 7 grudnia w wybranych kinach studyjnych i lokalnych, sieci kin Multikino (17 grudnia) i sieci kin Helios (25 grudnia) będzie można oglądać piękne baletowe widowisko zarejestrowane na scenie moskiewskiego Teatru Bolszoj. To wyjątkowa okazja nie tylko dla miłośników baletu. Spektakl baletowy Dziadek do orzechów Piotra Czajkowskiego w choreografii Jurija Grigorowicza to spektakl familijny dla małych i dużych, idealny na gwiazdkowy prezent.
W wielu krajach nie ma Bożego Narodzenia bez gwiazdkowego spektaklu Dziadka do orzechów, przedstawienia baletu Czajkowskiego przygotowują w tym okresie nie tylko profesjonalne zespoły baletowe, ale także szkoły tańca na całym świecie. „Choć prapremiera baletu odbyła się w Petersburgu w dniu Świętego Mikołaja, 6 grudnia 1892 roku, to tradycja gwiazdkowa towarzysząca temu baletowi powstała niemal pół wieku później w Stanach Zjednoczonych i rozprzestrzeniła się na cały świat” – opowiada Katarzyna Gardzina-Kubała, specjalistka ds. promocji nazywowkinach.pl. Choć dziś, inaczej niż za czasów Czajkowskiego, spektakl ten jest kierowany głównie do młodszych widzów, to nadal pozostaje jednym z najpoważniejszych arcydzieł klasycznego baletu rosyjskiego. Oparty na opowiadaniu modnego wówczas fantastycznego pisarza E. T. A. Hoffmanna, Dziadek do orzechów miał wykorzystywać zainteresowanie elit petersburskich fantastyką. Tymczasem okazał się wspaniałym spektaklem familijnym. Mali widzowie odnajdą w nim baśniową historię małej Klary (w rosyjskiej wersji jest to Masza), która dzięki dobremu sercu i odwadze wyzwala spod czaru księcia zaklętego w dziadka do orzechów.
Twórczość Czajkowskiego na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci była najlepszym kamieniem probierczym dla wszystkich choreografów. Jego muzyce jest za ciasno w ramach ślicznej bajki dla małych dzieci – wyrywa się w przestrzeń bardziej filozoficznych, dramatycznych rozważań. Jej tajemniczość i podskórny „dreszcz” przez wiele lat nie znajdowały scenicznego wcielenia, udało się to jednak choreografowi Jurijowi Grigorowiczowi i scenografowi Simonowi Wirsaładze oraz pierwszym wykonawcom głównych ról w tej wersji: Maszy – Jekaterinie Maksimowej i Dziadkowi do orzechów – Władimirowi Wasiljewowi. Z ich współpracy w 1966 roku w Teatrze Bolszoj powstał nowy spektakl, który do dziś, bez zmian pozostaje w repertuarze Teatru Bolszoj.
Grigorowicz prezentuje inne podejście do baletowej bajki: napełnia ją Hoffmannowskim mistycyzmem i tajemniczością. W jego Dziadku do orzechów nie ma przesłodzenia, dosłownie i w przenośni. To nie balet o wyimaginowanym i błogosławionym Królestwie Konfiturowym (Krainie Słodyczy), gdzie na gałązkach choinki rozwieszone są cukierki, orzechy i marcepany, ale o fantasmagorycznych poczynaniach Drosselmeyera, dzięki któremu piękni książęta zwyciężają, reprezentując dobro, a król myszy ginie wraz ze swoim wojskiem. Bohaterowie odbywają więc swoją wędrówkę w II akcie baletu w górę bożonarodzeniowego drzewka, spotykając lalki – choinkowe ozdoby. W głównych partiach zobaczymy wybitnych pierwszych solistów Bolszoj: Annę Nikulinę w roli Maszy, Denisa Rodkina jako Dziadka do orzechów/Księcia i Andrieja Merkuriewa jako Drosselmeyera.
Terminy i lista kin TUTAJ oraz poniżej.
Zobacz: ZWIASTUN SPEKTAKLU ǀ 1. FRAGMENT SPEKTAKLU ǀ 2. FRAGMENT SPEKTAKLU
Piotr Iljicz Czajkowski (1840–1893)
Щелку́нчик
Dziadek do orzechów
Balet w dwóch aktach (1892)
Libretto Jurija Grigorowicza według opowiadania E.T.A. Hoffmanna
z wykorzystaniem motywów scenariusza Mariusa Petipy
Premiera niniejszej inscenizacji Teatru Bolszoj (Państwowego Akademickiego Wielkiego Teatru Rosji): 12 marca 1966 roku
Przedstawienie zarejestrowano podczas transmisji live HD w dniu 21 grudnia 2014
Obsada:
Aleksandr Fadejczew jako radca Sztalbaum
Maria Żarkowa jakojego żona
Anna Nikulina jakoMaria, ich córka
Anastazja Sziłowa jakoFryc, brat Marii
Andriej Merkuriew jakoradca Drosselmeyer, ojciec chrzestny Marii i Fryca
Denis Rodkin jako Dziadek do orzechów, a później Książę
Witalij Biktimirow jako Król Myszy
Ilia Artamonow jakoArlekin
Margarita Szrajner jakoKolombina
Tatiana Łazariewa jako Diabliczka
Anton Sawiczew jako Diabełek
Jelizawieta Krutielewa, Artur Mkrtczjan jako lalki hiszpańskie
Anna Rebieckaja, Aleksandr Wojtiuk jako lalki hinduskie
Swietłana Pawłowa, Jegor Szarkow jakolalki chińskie
Anna Leonowa, Aleksandr Wodopietow jakolalki rosyjskie
Maria Winogradowa, Władisław Kozłow jakolalki francuskie
Pierwsi tancerze, soliści, koryfeje i zespół baletowy Teatru Bolszoj, orkiestra i chór Teatru Bolszoj
Paweł Kliniczew dyrygent
Realizatorzy:
Jurij Grigorowicz choreografia wg Mariusa Petipy
Simon Wirsaładze scenografia i kostiumy
Prowadzenie podczas transmisji:
Katia Nowikowa
Realizacja telewizyjna transmisji:
Vincent Bataillon
Przedstawienie trwa około 2 godzin i 10 minut.
Treść baletu
AKT PIERWSZY
Scena pierwsza
W święto Bożego Narodzenia* do domu Sztalbaumów schodzą się goście. Wśród nich zjawia się także Drosselmeyer – ojciec chrzestny małej Marii i Franca. Przyniósł dzieciom wspaniały prezent – zabawnego Dziadka do orzechów. Najmłodsi z niecierpliwością oczekują na moment, kiedy będą mogli zobaczyć choinkę i wszystkie bożonarodzeniowe prezenty. Nadchodzi wyczekiwana chwila i wszyscy podziwiają wspaniale przyozdobione drzewko. Nieoczekiwanie w przebraniu czarodzieja pojawia się Drosselmeyer, nie rozpoznany przez dzieci. Umiejętność tajemniczego gościa, polegająca na ożywianiu lalek i zabawek z choinki, zachwyca dzieci, ale i wzbudza strach. Drosselmeyer, aby ich nie straszyć zdejmuje maskę i Maria z Francem rozpoznają swojego ulubionego ojca chrzestnego. Masza chciałaby się pobawić z cudownymi ożywionymi lalkami, ale zostały już wyniesione. Na pocieszenie Drosselmeyer daje jej Dziadka do orzechów. Niezgrabny, śmieszny mały człowieczek bardzo się dziewczynce podoba. Brat Marii Fryc, rozrabiaka i dowcipniś niechcący uszkadza zabawkę. Z wielką delikatnością Masza pociesza swojego drewnianego ulubieńca i otacza go opieką. Franc z przyjaciółmi zakładają maski myszy i drażnią się z obrażoną Maszą. Z sąsiedniego pokoju wychodzą dorośli goście. Jeszcze ostatni ceremonialny taniec (Grosvatter) i wszyscy żegnają się i wychodzą.
Scena druga
Noc. Salon, w którym stoi choinka oświetla światło księżyca. Pokój wydaje się tajemnicza krainą pełną dziwów. Przezwyciężając strach do pokoju wchodzi Maria, chcąca odwiedzić „chorego” Dziadka do orzechów. Dziewczynka otula i przytula zabawkę. W tym momencie pojawia się Drosselmeyer. To już nie tylko dobry ojciec chrzestny, teraz to czarodziej. Na dany przez niego znak wszystko wokół zaczyna się zmieniać – ściany się rozstępują, choinka rośnie, a wraz nią rosną i ożywają zabawki.
Nagle spod podłogi zaczynają wyłazić myszy ze swoim Królem na czele. Lalki są przerażone. Tylko przemyślność i odwaga Dziadka do orzechów ratuje wszystkich: obejmuje on dowództwo nad ołowianymi żołnierzykami i śmiało prowadzi ich do bitwy z mysim wojskiem. Mimo to siły są nierówne i wkrótce Dziadek do orzechów pozostaje sam naprzeciw Króla Myszy i całej jego świty. Masza jest zrozpaczona: jej ulubieńcowi grozi niebezpieczeństwo. Na szczęście Drosselmeyer podaje jej zapaloną świecę i dziewczynka rzuca nią w myszy. Mysie wojsko idzie w rozsypkę. Pole bitwy pustoszeje. Na podłodze leży tylko nieruchomy Dziadek do orzechów. Maria z lalkami biegnie mu na ratunek. I oto staje się cud – naprzeciw Marii podnosi się przepiękny młodzieniec – Książę, dawny Dziadek do orzechów. Ściany domu znikają. Maria i jej przyjaciele znajdują się w ośnieżonym lesie pod rozgwieżdżonym niebem. W czarodziejskim korowodzie zaczynają wokół krążyć lekkie śnieżynki. Marię i Księcia mami i przyzywa mrugająca gwiazda, niby obietnica szczęścia zawieszona na samym szczycie choinki. Para unosi się w zaczarowanej łodzi ku szczytowi drzewka, a za nimi podążają wszystkie lalki.
przerwa
AKT DRUGI
Maria i Dziadek do orzechów przemieniony w Księcia w zaczarowanej łodzi płyną przez królestwo choinki. Wraz z nimi – ich zaprzyjaźnione lalki. Coraz bliżej i bliżej zaczarowanej gwiazdy, coraz bliżej samego wierzchołka wielkiej choinki. Z tyłu podkradają się myszy i atakują podróżników. Książę znów śmiało staje do walki. Masza i lalki przyglądają się pojedynkowi z Królem Myszy z przerażeniem. Książę pokonuje wroga. Wszyscy mają teraz okazję do świętowania. Lalki tańczą, jaśniej palą się świeczki, cała choinka ożywa. Złe myszy zostały pokonane! Maria i Książę są szczęśliwi – oto osiągnęli królestwo marzeń.
Jednak to wszystko było tylko snem… Minęła czarodziejska Bożonarodzeniowa noc. Wraz z nocą przeminęły wszystkie cuda i dziwy. Masza budzi się z sennego marzenia w swoim domu u stóp choinki. Na jej kolanach leży zabawka – Dziadek do orzechów.
LISTA KIN I TERMINY POKAZÓW:
7 grudnia 2017
Mrągowo kino Zodiak
Szamotuły Szamotulski Ośrodek Kultury
8 grudnia 2017
Cieszyn kino Piast
9 grudnia 2017
Brzeg Dolny kino Odra
10 grudnia 2017
Brzeg Dolny Kino Odra
Falenica Kino-kawiarnia Stacja Falenica
Knurów Centrum Kultury Knurów
Krotoszyn, Krotoszyński Ośrodek Kultury
Lubaczów Miejski Dom Kultury w Lubaczowie
Mielec Samorządowe Centrum Kultury w Mielcu
Warszawa kino Muranów
Nasielsk Nasielski Ośrodek Kultury
11 grudnia 2017
Ostrów Mazowiecka kino Ostrovia
13 grudnia 2017
Brzozów Brzozowski Dom Kultury
Rabka-Zdrój kino Śnieżka
14 grudnia 2017
Ciechocinek Miejskie Centrum Kultury
Rawicz Dom Kultury
16 grudnia 2017
Falenica Kino-kawiarnia Stacja Falenica
Tuchów kino Promień
17 grudnia 2017
Bydgoszcz Multikino
Czechowice-Dziedzice Multikino
Dąbrowa Tarnowska Kino Sokół
Elbląg Multikino
Falenica Kino-kawiarnia Stacja Falenica
Gdańsk Multikino
Gdynia Multikino
Jaworzno Multikino
Katowice Kino Rialto
Katowice Multikino
Kielce Multikino
Konin Kino Oskard
Koszalin Multikino
Kraków Multikino
Limanowa Limanowski Dom Kultury
Lublin Multikino
Łuków kino Łuków
Olsztyn Multikino
Poznań Multikino Malta
Poznań Multikino Stary Browar
Przemyśl Centrum Kulturalne w Przemyślu-Kino Centrum
Radom Multikino
Rumia Multikino
Rybnik Multikino
Rzeszów Multikino
Słupsk Multikino
Sopot Multikino
Szczecin Multikino
Tychy Multikino
Wadowice kino Centrum
Warszawa kino Muranów
Warszawa Kino Praha
Warszawa Multikino Ursynów
Warszawa Multikino Targówek
Warszawa Multikino Warszawa Wola
Warszawa Multikino Złote Tarasy
Włocławek Multikino
Wolbrom Dom Kultury w Wolbromiu
Wrocław Kino Nowe Horyzonty
Wrocław Multikino Pasaż Grunwaldzki
Wyszków Wyszkowski Ośrodek Kultury Hutnik
Zgorzelec Multikino
Zabrze Multikino
18 grudnia 2017
Opole Lubelskie kino Opolanka
21 grudnia 2017
Dąbrowa Górnicza Pałac Kultury Zagłębia
Warszawa kino Muranów
25 grudnia 2017
Bełchatów
Białystok Alfa Centrum
Białystok Atrium Biała
Białystok Jurowiecka
Bielsko Biała
Bydgoszcz
Gdańsk Alfa
Gdańsk Metropolia
Gdynia
Gniezno
Gorzów Wielkopolski
Grudziądz
Jelenia Góra
Kalisz
Kielce
Krosno
Legnica
Lubin
Łódź
Nowy Sącz
Olsztyn
Opole
Piła
Piotrków Trybunalski
Płock
Poznań
Przemyśl
Radom
Rzeszów Galeria
Rzeszów Powstańców
Siedlce
Sosnowiec
Starachowice
Szczecin Kupiec
Szczecin Outlet
Tczew
Tomaszów Mazowiecki
Wołomin
Wrocław Bielany Wrocławskie
Wrocław Magnolia
26 grudnia 2017
Kluczbork Kino Bajka
Kędzierzyn-Koźle Miejski Ośrodek Kultury w Kędzierzynie-Koźlu
27 grudnia 2017
Gorlice kino Kolory
29 grudnia 2017
Złotoryja kino Aurum
30 grudnia 2017
Pleszew Dom Kultury w Pleszewie
Ryki Miejsko-Gminne Centrum Kultury w Rykach
31 grudnia 2017
Łódź Łódzki Dom Kultury kino Szpulka
Stargard Stargardzkie Centrum Kultury
***
Rozpowszechnianiem cyklu transmisji i retransmisji teatralnych z cyklu „Bolshoi Ballet Live” na terenie Polski zajął się dystrybutor najwyższej jakości kontentu alternatywnego dla kin, w tym transmisji HD LIVE i retransmisji HD z najlepszych teatrów i sal koncertowych świata, będący jednym ze światowych pionierów w tym zakresie. Marka www.nazywowkinach.pl została ustanowiona przez firmę CIKANEK FILM, działającą obecnie w 14 krajach Europy Centralnej i Wschodniej, a powstałą w roku 2007, by kreować i rozwijać rodzący się właśnie fenomen transmisji do kin spektakli i koncertów. „The Metropolitan Opera: Live in HD”, „Bolshoi Ballet Live”, „National Theatre Live”, „Exhibition on Screen”, „Comédie-Française Live” czy „The Berliner Philharmoniker Live in Cinemas” to tylko niektóre z cykli dystrybuowanych przez CIKANEK FILM. Rocznie firma sprzedaje w samej tylko Polsce ponad 120.000 biletów.