Fot. Tomasz Baran.
Regionalne Centrum Kultur Pogranicza w Krośnie zaprasza na pokaz spektaklu 1725 m n.p.m., stworzonego przez Joannę Chułek w ramach projektu BesKitu. Co góralskie przyśpiewki i obyrtki mają wspólnego ze sztuką współczesną? Na pozór niewiele, ale zmieniło się to za sprawą grupy studentów krakowskiej PWST Wydziału Teatru Tańca w Bytomiu, którzy przygotowali nowatorski projekt artystyczny inspirowany kulturą Beskidu Żywieckiego, zatytułowany BesKitu. Na spektakl 1725 m n.p.m. składają się elementy tańca współczesnego połączone z elementami tradycyjnych tańców Górali Żywieckich. Muzyka grana jest na żywo przez zespół VOŁOSI.
Rzadko zdarza się, aby na scenie tańca współczesnego do spektaklu teatru tańca muzycy akompaniowali w czasie rzeczywistym – co jest normą w góralskim folklorze. Spektakl jest dużym wyzwaniem dla twórców, eksperymentem… BesKitu tworzą studenci renomowanej uczelni oraz szeroko znani międzynarodowej publiczności muzycy zespołu VOŁOSI. Z połączenia niskiego z wysokim, tradycyjnego z awangardowym i prostego z wyrafinowanym powstaje zupełnie nowa jakość i forma ekspresji.
O projekcie BesKitu oraz spektaklu 1725 m n.p.m. tak mówi Joanna Chułek:
To hybryda. Zawsze zastanawiało mnie, skąd bierze się potrzeba tak starannego separowania kultury tradycyjnej od współczesnej – chcę przełamać ten podział, sprawić aby widzowie zatrzymali się razem z nami na chwilę, pozwolić im na refleksję w codziennym biegu. Poza tym, zafascynowana górami, od zawsze chciałam przenieść ten świat chociaż w minimalnym stopniu na scenę, a marzeniem była muzyka grana na żywo.
Autorka podkreśla także, że najważniejsze dla niej będą reakcje publiczności, dlatego prócz samego widowiska przeprowadzi też serię rozmów twórców i aktorów z publicznością oraz warsztaty wokalno-taneczne dla młodzieży, dorosłych i seniorów: Bez tych konfrontacji projekt byłby niepełny, liczy się dla nas przede wszystkim odbiór tego, co robimy, a nie jednokierunkowy przekaz.
reżyseria i pomysł: Joanna Chułek
aktorzy-tancerze: Joanna Chułek, Anna Kamińska, Katarzyna Pawłowska, Bartłomiej Mieszczak, Oscar Mafa, Paweł Szlinger
reżyser światła: Paweł Murlik, Maciej Kosteczka
produkcja: Filip Pawlak
muzyka: zespół VOŁOSI: Krzysztof Lasoń, Zbigniew Michałek, Jan Kaczmarzyk, Stanisław Lasoń, Robert Waszut
premiera: 16.10.2015, Bytomski Teatr Tańca i Ruchu ROZBARK
***
BesKitu to projekt artystyczny, na który składa się spektakl teatru tańca 1725 m n.p.m. oraz muzyka na żywo wykonywana przez zespół VOŁOSI, oba inspirowane unikatową kulturą Beskidu Żywieckiego. Żywiecczyzna jest regionem, który fascynuje swoją specyfiką kulturową i tradycjami. Spektakl powstał w oparciu o prowadzone tam przez Joannę Chułek badania terenowe. Dotyczyły one tożsamości regionalnej oraz lokalnej obrzędowości, a powstały w ich wyniku spektakl stanowi hybrydę folkloru żywieckiego i kultury współczesnej. Wielkim atutem spektaklu jest muzyka grana na żywo, co jest typowe dla folkloru polskiego, natomiast stanowi rzadkość na scenie tańca współczesnego. Ruch wzbogacony jest elementami techniki tańca współczesnego, wykonywanymi w takt muzyki granej przez utytułowany i znany międzynarodowej publiczności zespół VOŁOSI. Zarówno koncepcja, choreografia, jak i aranżacja muzyczna jest autorską pracą twórców projektu. Spektakl kierowany jest do odbiorców w każdym wieku, którzy wyrażą chęć na bliższe poznanie dziedzictwa Żywiecczyzny w uwspółcześnionym i odświeżonym nieco wariancie. Projekt BesKitu wraz ze spektaklem 1725 m n.p.m. to unikatowa propozycja ukazania bogactwa górskiego folkloru w bezpretensjonalnej formie nie bazującej na utartych schematach. Czerpiąc z tardycji oraz z materialnego dziedzictwa Żywiecczyzny, twórcy projektu starają się zgłębić tożsamość „ludzi gór”. Robią to jednak inaczej – za formę dialogu został wybrany teatr tańca, dyskusja toczy się w oparciu o aktualny stan tradycji, jej znaczenie, przyszłość. Twórcom projektu zależy na prezentacji w odmiennych pod względem kulturowym miejscach – tak aby publiczność mogła wziąć udział w dyskusji dotyczącej tradycji Żywiecczyzny oraz jej postrzegania przez ludzi nie związanych z górami. Poznań oraz Bytom inaczej traktują tradycję i to, co się z nią wiąże.
Projekt jest autorskim konceptem Joanny Chułek, pomysłodawczyni i twórczyni spektaklu. Choreografia powstała we współpracy z tancerzami. Artystka jest laureatką nagrody artystycznej Marszałka Województwa Śląskiego „Złote Maski” za choreografię do spektaklu Heimsuchung/Nawiedzenie (spektakl był prezentowany kilkanaście razy w Polsce, Niemczech, Rosji, na Węgrzech). Na co dzień pracuje w katowickim Teatrze Żelaznym, jest stypendystką Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury.
Prezentacje spektaklu 1725 m n.p.m. w ramach projektu BesKitu realizowane są we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca w ramach programu Scena dla tańca 2016.
Więcej informacji: www.scenadlatanca.pl
