
Fot. kadr z filmu Wariacje Goldbergowskie
Fot. kadr z filmu Wariacje Goldbergowskie
Steve Paxton rozpoczął pracę nad Wariacjami Goldbergowskimi Jana Sebastiana Bacha w 1986 roku. Jako tancerz słuchał muzyki ciałem. Glenn Gould (bo to jego wykonań słuchał Paxton) nagrał Wariacje dwukrotnie, w 1955 i 1982 roku. Jak zauważa Paxton, wiele zmieniło się w ciągu tych dwudziestu siedmiu lat: Gould przestał koncertować, skupiając się na nagraniach studyjnych, a technologia realizacji i montażu dźwięku zmieniła się przez te lata ogromnie, stając się bardziej precyzyjną. Bach niezwykle chętnie improwizował, przedkładając tę umiejętność w toku nauczania nad wszystkie inne. Jego muzyka, choć znana nam tylko z partytur, pozwala na szerokie spektrum interpretacyjne. Film nagrano w owalnej sali koncertowej Felix Meritis w Amsterdamie z szesnastu ujęć. Walter Verdin, reżyser filmu, badał strukturę muzyki przy użyciu medium filmowego, podążając za repetycjami, inwersjami, wartościami rytmicznymi tematu. Wykorzystanie szerokiego spektrum możliwości montażowych pozwoliło osiągnąć spójność dźwięku i ruchu. Film wnikliwie analizuje strukturę muzyki i „logikę” improwizacji, wydarzającej się w przestrzeni pomiędzy partyturą Bacha a interpretacją Goulda, wraz z jego charakterystycznymi, cichymi wokalizami, które, jak pisał Paxton, są odpowiedzią jego umysłu odrywającego palce od klawiszy.
muzyka: J.S. Bach, Aria & wariacje 1–15, 16–30 w wykonaniu Glenna Goulda (nagrania z 1982 i 1955), kolorowy, DVD, 53’ 23’’
improwizacja tańca: Steve Paxton; reżyseria: Walter Verdin we współpracy ze Steve’em Paxtonem; zdjęcia: Serge Everdepoel, dźwięk: Bart Vanvoorden, Anne Van Aerschot; produkcja: Kaaitheater; koprodukcja: The Kitchen (Nowy Jork), Audiovisuele Dienst KULeuven, Hebbeltheater (Berlin), Felix Meritis (Amsterdam), Nederlands Instituut voor de Dans (Amsterdam) we współpracy z: Antwerpen 93 Cultural Capital of Europe, The Dance Program at The National Endowment for the Arts; nagrano w: Sali koncertowej Felix Meritis (Amsterdam, Kwiecień 1992)