Warszawa/Festiwal Nowa Europa. Inne spojrzenia: „L’etang / Staw” – reż. Gisèle Vienne

Zdjęcie: Warszawa/Festiwal Nowa Europa. Inne spojrzenia: „L’etang / Staw” – reż.  Gisèle Vienne

„L’etang / Staw” – reż. Gisèle Vienne. Fot. materiały organizatorów

W nowym sezonie artystycznym w Nowym Teatrze w Warszawie po raz kolejny gości Festiwal Nowa Europa. Edycja odbywa się na żywo, wraz ze zmianą formuły, rozpisaną na cały sezon właśnie, jako programowe przeciwstawienie się organizatorów nadmiernej festiwalizacji. W ramach tak rozumianego wydarzenia, skupiającego swoją uwagę na problematyce spojrzenia, od września do grudnia 2021 obejrzeć będzie można prace europejskich choreografów i artystów wizualnych. W październiku dwukrotnie obejrzeć będzie można spektakl reżyserki i choreografki Gisèle Vienne L’etang / Staw na podstawie sztuki Roberta Walsera.

Wersja do druku

Udostępnij

Przez długi czas niepublikowana sztuka Staw została napisana przez Roberta Walsera dla siostry Fanny, która ujawniła istnienie tekstu dopiero na krótko przed swoją śmiercią w 1972 roku. Jest to więc utwór prywatny, składający się z ośmiu scen z bardzo realistycznymi postaciami, dialogami i przestrzeniami.

Sercem tragedii jest udręczone dziecko, które czuje się odrzucone przez matkę i z całkowitej rozpaczy upozorowuje samobójstwo w stawie. Po powrocie do domu obawia się surowej kary, jednak zamiast tego nawiązuje z matką niepokojący, a zarazem miłosny dialog. Aktorka Ruth Vega Fernandez gra matkę i sąsiadkę, podczas gdy Adèle Haenel wciela się w dziecko oraz głosy dzieci i nastolatków z wioski, uosabianych przez 15 lalek naturalnej wielkości.

Porządek i reguły, ich respektowanie i przekraczanie – te elementy wydają się być głównym przedmiotem uwagi i źródłem inspiracji w dziełach Walsera. W spektaklu Gisèle Vienne wydaje się dzielić te same przyjemności i uznawać podobne reguły gry, co autor tekstu. Sztuka staje się światem nakładających się na siebie rytmów i linii czasowych, które czasami są ze sobą sprzeczne. Te wielowarstwowe manipulacje znaczeniem i czasem podważają pozorny porządek spektaklu, sugerując chaos, który w innym wypadku mógłby niepokoić.

L’Étang / Staw to dramat rodzinny, wyróżniający się na tle twórczości Roberta Walsera (1878-1956): jest to tekst prywatny, który młody pisarz ofiarował swojej siostrze i zarazem jedyny, jaki napisał w szwajcarskim języku niemieckim.

To historia chłopca, który czuje się niekochany przez matkę i w chwili największej rozpaczy udaje, że popełnia samobójstwo, by doświadczyć jej miłości po raz ostatni. O jakich problemach opowiada ta historia? Co rozgrywa się między wierszami i na scenie? Jakie są różne poziomy języka – od narracji po słowa, sformułowane lub nie – które kształtują naszą percepcję, rozumienie i wymianę myśli? Te pytania, które od dawna leżą u podstaw twórczości Gisèle Vienne, urzeczywistniają się w tekście Roberta Walsera i strategii inscenizacyjnej. Adèle Haenel i Ruth Vega Fernandez wcielają się odpowiednio w jedną i dwie postaci, użyczając jednocześnie głosu pozostałym. Kilka poziomów postrzegania realności i czasowości, wewnętrzności i zewnętrzności, współistnieje ze sobą na scenie. Badając modele teatru i rodziny, Staw w sposób szczególny porusza kwestię wspólnej reprezentacji norm społecznych i tego, co widzimy, jednocześnie wstrząsając istotnymi aspektami rzeczywistości.

Spektakl został stworzony ku pamięci wieloletniej współpracowniczki Gisèle Vienne — Kerstin Daley Baradel, zmarłej w lipcu 2019 roku aktorki, z którą, we współpracy z zespołem, tak intymnie rozwijał się niniejszy projekt.

Gisèle Vienne jest francusko-austriacką artystką, choreografką i reżyserką. Po ukończeniu studiów filozoficznych studiowała lalkarstwo w Ecole Supérieure Nationale des Arts de la Marionnette. Regularnie współpracuje m.in. z pisarzem Dennisem Cooperem. W ciągu ostatnich 20 lat jej prace były prezentowane w Europie i regularnie wystawiane w Azji i Ameryce, m.in. I Apologize (2004), Kindertotenlieder (2007), Jerk (2008), This is how you will disappear (2010), LAST SPRING: A Prequel (2011), The Ventriloquists Convention (2015) we współpracy z Puppentheater Halle oraz Crowd (2017). W 2020 roku stworzyła wraz z Etienne Bideau-Rey czwartą wersję Showroomdummies w Rohm Theater Kyoto, pierwotnie powstałą w 2001 roku. Gisèle Vienne często wystawiała swoje fotografie w muzeach, m.in. w nowojorskim Whitney Museum, Centre Pompidou, Museo Nacional de Bellas Artes de Buenos Aires. Wraz z Dennisem Cooperem, Peterem Rehbergiem i Jonathanem Capdevielle wydała dwie książki: JERK / Through Their Tears oraz 40 PORTRAITS 2003-2008, we współpracy z Dennisem Cooperem i Pierre’em Dourthe w lutym 2012 roku. Jej prace zaowocowały różnymi publikacjami, a oryginalna muzyka z jej pokazów – kilkoma albumami. Jej najnowszy spektakl L’Etang Staw oparty na sztuce Roberta Walsera Der Teich powstał w listopadzie 2020 roku w TNB w Rennes.

Koncepcja, reżyseria, scenografia, dramaturgia: Gisèle Vienne
Wykonanie: Adèle Haenel and Ruth Vega Fernandez
Światła: Yves Godin
Dźwięk: Adrien Michel
Muzyka: Stephen F. O’Malley
Muzyka oryginalna: Stephen F. O’Malley & François J. Bonnet

Produkcja: DACM / Company Gisèle Vienne
Koprodukcja: Nanterre-Amandiers CDN / Théâtre National de Bretagne / Maillon, Théâtre de Strasbourg – Scène européenne / Holland Festival, Amsterdam / Fonds Transfabrik – Fonds franco-allemand pour le spectacle
vivant / Centre Culturel André Malraux (Vandoeuvre-lès-Nancy) / Comédie de Genève / La Filature – Scène nationale de Mulhouse / Le Manège – Scène nationale de Reims / MC2 : Grenoble / Ruhrtriennale / Tandem Scène nationale / Kaserne Basel / International Summer Festival Kampnagel Hamburg / Festival d’Automne à Paris / Théâtre Garonne / CCN2 – Centre Chorégraphique national de Grenoble / BIT Teatergarasjen, Bergen / Black Box Teater, Oslo
With the support of CN D Centre national de la danse, La Colline – théâtre national and Théâtre Vidy-Lausanne

Czas trwania spektaklu: 1 godzina 25 minut
Bilety: 50/35 zł

O festiwalu:

Teatr nie trwa w jednej stałej formie, ma raczej cechy czasownika – służy do nazwania czynności czy stanów. Może właśnie dlatego kryzysy są tak dobre dla teatru, który po rozpoznaniu impasu podejmuje próby jego przekroczenia.

W tym roku Festiwal Nowa Europa chce stać się przestrzenią, w której jedyną zasadą jest brak zasad, a perspektywą – różnorodność. Próbujemy zmierzyć się ze spojrzeniem – z pozycją, z której się wypowiadamy, ze względu na którą coś wydaje nam się zastane, na zawsze określone.

Odmawiamy sobie prawa do stawiania jednoznacznych diagnoz, do formułowania znaczeń i oddajemy głos Artystkom. Ich różnorodne narracje to próba rozmycia wyraźnie postawionych granic i definicji dotyczących doświadczenia kobiecej tożsamości. Wierzymy, że wymiana spojrzeń, inna optyka i perspektywa pozwalają na prowadzenie rozmowy, na głębsze i bogatsze doświadczanie rzeczywistości.

Efemeryczności i festiwalizacji życia kulturalnego przeciwstawiamy festiwal w formule on going, trwający cały sezon. Zależy nam, żeby pokazy nie miały charakteru krótkotrwałego wydarzenia, ale stały się regularną praktyką spotkania z ważnymi twórcami teatru europejskiego i światowego.

Zapraszamy do wspólnego doświadczania, odkrywania i zderzania ze sobą różnorodnych, innych spojrzeń, do debat i sporów.

Karolina Ochab/ Joanna Nuckowska/ Piotr Gruszczyński/ Olga Drygas

Dalszy program 2021:

19-20 listopada | Tanz Florentina Holzinger
17-18 grudnia | Jezebel Cherish Menzo

Programowi głównemu będzie towarzyszyć program wystawienniczy kuratorowany przez Michała Grzegorzka zatytułowany Mój zapach jest zapachem kobiety. Artystki biorące udział: Ewa Partum, Agnieszka Brzeżańska, Rock AngelZ, Dominika Olszowy.

KALENDARIUM

ARCHIWUM WYSTAWIEŃ

godz. 19:00

Warszawa: Nowy Teatr, ul. Madalińskiego 10/16

inne wydarzenia

W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb.

Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym.

Kliknij tutaj, aby dowiedzieć się więcej.

Close