We wtorek 4 czerwca w Teatrze im. Jana Kochanowskiego w Opolu odbędzie się wieczór spektakli tańca pt. Wczorajsze jutra. Myślą przewodnią tego projektu jest spotkanie – teatru i tańca, artystów związanych ze sztuką tańca z teatrami dramatycznymi i ich widownią. Na opolskiej scenie zaprezentowane zostaną dwa spektakle: Przed jutrem z choreografią i reżyserią Marleny Bełdzikowskiej oraz kompozycja_trzecia rzeczywistość Anny Piotrowskiej. Pierwszy z nich porusza temat wspomnień: to dzięki nim możemy zatrzymać ludzi, przedmioty i zdarzenia – a strata przestaje być stratą. Tematem drugiego jest ciało-instalacja, w stanach gęstości i zawieszeń, a postacią, która zainspirowała artystkę – ekscentryczny samotnik, malarz i rzeźbiarz zafascynowany surrealizmem – Hans Bellmer.

O spektaklach:

kompozycja_trzecia rzeczywistość

Kontrast jest konieczny, by istniały rzeczy i powstać mogła trzecia rzeczywistość (Hans Bellmer)

Poszukiwania do spektaklu kompozycja_trzecia rzeczywistość obejmują temat ciała-instalacji, w stanach gęstości i zawieszeń, wydobywają kompozycję wyobrażeń w zmieniających się żywych obrazach. Intrygująca wydaje się postać artysty Hansa Bellmera, ekscentrycznego samotnika z oryginalną fantazją, który zafascynowany był m.in. surrealizmem. Hans Bellmer znany głównie z serii rzeźbiarskich instalacji Lalka – fascynujących lalkowych kompozycji. Urodzony w Katowicach w 1902 roku niemiecki malarz, rzeźbiarz i grafik. Jak mówi sam Bellmer: Myślę, że różne sposoby ekspresji – postawa, ruch, gest, działanie, dźwięk, słowo, wyobraźnia, ustawienie przedmiotów – biorą się z tego samego mechanizmu, i że ich źródło ma podobną strukturę. Podstawowym rodzajem ekspresji, jeśli nie będzie komunikacja, to będzie refleks. Jakiej potrzebie, jakiemu cielesnemu pragnieniu może on odpowiadać? (…). Dziwna hybryda powstaje z połączenia rzeczywistych i nierealnych elementów, rodzi się ona z przyzwoleń i zakazów obydwu tych elementów, z których jeden o tyle zyskuje na rzeczywistości, o ile drugi się jej zrzeka.

koncepcja, reżyseria, choreografia: Anna Piotrowska

kreacja i wykonanie: Joanna Chitruszko, Anna Piotrowska

muzyka na żywo: Aleksandra Piotrowska

pokaz work in progress: 

Festiwal Kalejdoskop, 27 kwietnia 2018, Teatr Szkolny im. Jana Wilkowskiego (Wydział Sztuki Lalkarskiej AT)

premiera: 24 września 2018, Centrum Sztuki Tańca w Warszawie, w ramach tryptyku: fascynat odśrodkowy_dwatrzycztery.

produkcja: Fundacja Rozwoju Tańca

koprodukcja: Centrum Sztuki Tańca w Warszawie

partnerzy: Dom Kultury Kadr / Fundacja Rozwoju Teatru ‘NOWA FALA’ / Fundacja Artystyczna PERFORM

Projekt współfinansowany przez m.st. Warszawa

Fragment recenzji:

W momentami wywrotowej poetyce perwersji osadzony też został inspirowany twórczością Hansa Bellmera – urodzonego w Katowicach niemieckiego rzeźbiarza, malarza i grafika, spektakl Joanny Chitruszko i Anny Piotrowskiej Kompozycja_trzecia rzeczywistość. Jednakowo ubrane performerki, których dojrzałość kontrastuje ze sztubackimi kostiumami, przypominają dwie przerośnięte lalki-bliźniaczki, poddawane mechanizmom jednoczesnej seksualizacji i infantylizacji albo – po prostu – fetyszyzacji. Wpisana w ich istnienie podwójność stanowi bezpośrednie nawiązania do Bellmerowskich lalek, zarazem groteskowych i perwersyjnych.  Monstrualność tych hybrydycznych  tworów wynika z jednej strony z niebezpiecznego łączenia tego, co dziecięce z tym, co erotyczne, z drugiej – z okaleczania i mutowania ich powykręcanych ciał, przedwcześnie dojrzałych, raczej surrealistycznych niż naturalistycznych. O ile jednak u niemieckiego artysty fetyszyzacja dziwacznych stworów służyła, jak chce Mateusz Palka, za „podstawę do filozoficznych rozważań obierających za swą podstawę ideę dualistycznej istoty człowieka – zawieszonej pomiędzy materią a duchem”, o tyle w spektaklu Chitruszko i Piotrowskiej mamy do czynienia przede wszystkim z opowieścią o relacji między „sobością” a innością. Kompozycja_trzecia rzeczywistość  jest zatem opowieścią o procesie wytwarzania tożsamości, który opiera się dialogu i sporze zarówno z Innym, jak i z samym (samą) sobą. W swojej choreografii performerki przepisują na język ciała i ruchu elementy surrealistycznej groteski, tworząc spektakl z jednej strony sensualny i  niepozbawiony erotyczno-seksualnych konotacji, z drugiej – ostentacyjnie sztuczny, balansujący między poetyką udziwnienia a dziecięcej niesforności i zaczepności. Tytułowa „trzecia rzeczywistość” wydaje się tutaj formą pośrednią między „ja” a „ty” – hybrydyczną tożsamością, uobecniającą się w momentach, w których jedno ciało zostaje zespolone z drugim, czemu towarzyszy jednoczesne poszerzenie i ograniczenie jednostkowych możliwości. Taką alternatywną realność wytarza też trzecia obecna na scenie kobieta – charyzmatyczna Aleksandra Piotrowska, improwizująca na gitarze basowej. Artystka, w trakcie performansu niejako zrasta się ze swoim instrumentem, kreując tym samym kolejną formę niejednorodnego „ja”. / Alicja Müller, Duety, czyli powtórzenie i różnica, taniecPOLSKA.pl

Anna Piotrowska – ur. w 1974 roku, doktor sztuk w dziedzinie taniec, choreografka, reżyserka, nauczycielka tańca współczesnego, tancerka, Fundator i Prezes Zarządu Fundacji Rozwoju Tańca – eferte, założycielka „mufmi” w Warszawie (1995). Stworzyła ponad 110 autorskich choreografii i przedstawień. Od września 2014 roku kierownik zespołu Bytomskiego Teatru Tańca i Ruchu ROZBARK (od roku 2015 kierownik artystyczny). Współpracowała z izraelsko-holenderskim duetem choreograficznym Ivgi&Greben. Anna Piotrowska otrzymała nagrodę Województwa Śląskiego „Złotą Maskę 2016” za całokształt pracy, za reżyserie i choreografie spektakli dla Bytomskiego Teatru Tańca i Ruchu ROZBARK w 2015 roku. Pomysłodawczyni i koordynatorka wielu ogólnopolskich i międzynarodowych programów edukacyjno-kulturalnych, laureatka SoloDuo Dance Festival (Budapeszt 2005/2006), wielokrotnie juror SoloDuo, stypendystka British Council Awards 2004 – Young Polish Arts Entrepreneur. Anna Piotrowska uczestniczyła jako gość w festiwalu Gramigna Festival (Palermo 2007), International Poesifestival (Sztokholm 2007), Nu Dance Fest (Bratysława 2007/2008), Fabriaktionen (Berlin 2008), Working Title Festival (Bruksela 2008), jak również wielokrotnie jako gość Międzynarodowej Konferencji Tańca Współczesnego (Bytom), Międzynarodowego Festiwalu Współczesnych Form Tańca (Kalisz – główna nagroda 2007), Międzynarodowych Spotkań Teatrów Tańca (Lublin), wielokrotny gość festiwalu SoloDuo Dance Festival (Budapeszt 2005-2018). Reżyser ruchu w teatrach dramatycznych, zrealizowała autorskie produkcje dla Polskiego Teatru Tańca w Poznaniu, Wrocławskiego Teatru Pantomimy, pedagog w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej na Wydziale Teatru Tańca w Bytomiu, zrealizowała kilka przedstawień międzynarodowych: Walk_2_corner, HUG (Węgry), Laka la Mnija in the field of half of sth, Cold Fish (Norwegia), CoCo_Klimt (Słowacja), or Clitoris Landscape (close to gate No. 5) (Włochy), Recording Fields (Niemcy). We wrześniu 2015 roku spektakl w reżyserii Anny Piotrowskiej i wykonaniu Łukasza Pawłowskiego toniejestpostawartystyczna! czyli premiery nie będzie! zdobył Grand Prix XIII Ogólnopolskiego Przeglądu Monodramu Współczesnego w Warszawie i Nagrodę Główną 3. Koszalińskich Ogólnopolskich Dni Monodramu. Spektakl bless the king_nieliryczna pieśń otrzymał nagrodę na Festiwalu SzekspirOFF 2018 w Gdańsku. www.annapiotrowska.com

Joanna Chitruszko – pedagog, tancerka, performerka, producentka, kuratorka, instruktor tańca współczesnego. Od 2008 roku związana z Podlaskim Stowarzyszeniem Tańca, które do tej pory zrealizowało wiele projektów z dziedziny kultury. Wiceprezes Fundacji Głos. Dyrektor Festiwalu Kalejdoskop od 2007 roku, dyrektor Hip Hop Groove Festiwal 2008-2009 roku i Free Mind Festiwal w latach 2010-2013 w Białymstoku. Producentka współpracująca m.in. z Fundacją Kino Tańca i Fundacją Ciało/Umysł. Kurator Sceny Tańca Studio – wrzesień 2018 roku w Warszawie. Od roku 1995 tancerka wielu nagradzanych projektów i spektakli Teatru Tańca Projekt w Białymstoku. W latach 2000-2003 tancerka Teatru Tańca Alter w Kaliszu. Obecnie współpracuje i tworzy z Anną Piotrowską, m.in.: Kwadrat w szafie, ZmianAA pogody, PRZY PRZY, kompozycja_trzecia rzeczywistość. Zrealizowała również spektakle: Matylda R z Karoliną Garbacik i Darklena z Agatą Życzkowską i Wojciechem Grudzińskim.

Aleksandra Piotrowska – interesuje ją kultura współczesna, szczególnie jej pokolenia. Potrafi grać muzykę, śpiewać melodie, pisać słowa i tworzyć wolnomyślicielskie konstrukty teoretyczne, których (z wyboru) jest zazwyczaj jedyną odbiorczynią. Jej życiową pasją są gołębie miejskie, absurd, poszukiwania nieśmiertelności. Nie lubi musicali, ale – zaznacza – chciałaby żyć w jakimś. 

Przed jutrem 

Zanim pójdę, obejrzę się raz jeszcze,

raz jeszcze spojrzę na to co było.
I zachowam w sercu.

Wspomnienia to jedna z najcenniejszych rzeczy, jakie człowiek posiada. To one pozwalają nam zachować pamięć o tym, co było. Dzięki wspomnieniom możemy przywołać te same odczucia i emocje, które odczuwaliśmy kiedyś, w przywoływanej sytuacji. Dzięki wspomnieniom zwykłe przedmioty mogą stać się mostem do przeszłości. W każdej chwili coś mija i nie wraca. Czas płynie nieubłagalnie i bez przerwy. Chwila mija, ale nadal pozostaje to, co nas urzekło, zachwyciło. Wspominamy sprawy poważne i niełatwe, takie jak śmierć, choroby, rozstania. Wspominamy sprawy radosne i wspaniałe – jak miłość, przyjaźń, sukcesy. Nasze wspomnienia niosą ze sobą emocje szczęścia, ale i smutku, i rozpaczy. Pozwalają nam przeżywać szczęśliwe wydarzenia niezliczoną ilość razy. Bywa jednak, że zatapiamy się w te, które minęły i z którymi nie możemy się uporać. Wspomnienia mogą nas zatrzymać, ale mogą też dać nam siłę. To od nas zależy, czy utkniemy w miejscu pogrążeniu w smutku, czy też weźmiemy z nich to, co najlepsze i najpiękniejsze, i wyruszymy w dalszą drogę. Strata, której w życiu doświadczamy, jest dla nas czymś bolesnym – to jednak zawsze tylko przejściowy etap. Dzięki takim doświadczeniom stajemy się silniejsi. Tak naprawdę niczego i nikogo nie tracimy. Bliskie osoby pozostają zawsze blisko nas. Pozostają we wspomnieniach i w naszych sercach. 

reżyseria i choreografia: Marlena Bełdzikowska
muzyka: Bartosz Straburzyński
światła: Monika Sidor

wykonanie: Anna Dykas, Monika Pluta, Kinga Rabka, Anna Kukulska, Żaneta Mrozik, Daniel Michna

czas trwania: ok 25 min.

Marlena Bełdzikowska – choreografka, pedagog tańca, dyplomowany instruktor tańca współczesnego. Magister sztuki. Absolwentka Akademii Muzycznej  w Łodzi  Wydziału Wokalno-Aktorskiego, specjalność choreografia i techniki tańca. Od kilku lat współpracuje z Teatrem Tańca Alter jako instruktor tańca i choreograf oraz organizując projekty taneczne i warsztaty tańca współczesnego w Polsce. Wykładowca  na Kwalifikacyjnym Kursie Instruktorskim Tańca Współczesnego w Rzeszowie (2015-2016) Współorganizator i kierownik Kursu Instruktorskiego Tańca Nowoczesnego – Formy Uliczne w Poznaniu (2014 -2015). Współtwórca ruchu scenicznego i choreografii  w teatrach dramatycznych i muzycznych w Polsce.  Jako aktorka-tancerka brała udział  w projekcie  Zemsta jest kobietą w reżyserii Pawła Kamzy, oraz w Festiwalu Era SCHAEFFERA w reżyserii Macieja Sobocińskiego. Twórczyni spektakli: Spotkania, AMMA, Przed Jutrem. Twórczyni choreografii w spektaklu VINUM w reżyserii Piotra Tetlaka, oraz w spektaklu Pociąg Czasu w reżyserii Przemysława Prasnowskiego. Współtwórca wraz z Witoldem Jurewiczem choreografii w multimedialnym projekcie mapping dance firmy Tving Stage Design. Organizator i współtwórca festiwali tańca: Drawskie Prezentacje Tańca (2016) oraz Prezentacje Tańca „LABIRYNT” (2018). Koordynator projektu Wczorajsze jutra – program spektakli współorganizowanych przez Instytut Muzyki i Tańca w ramach programu Scena dla tańca 2019. www.marwitalterart.pl

Bartosz Straburzyński – kompozytor, aranżer, producent muzyczny, muzyk rockowy. Od wielu lat gitarzysta Lecha Janerki. Autor muzyki do głośnej Ballady o Zakaczawiu (2000), a także innych spektakli Jacka Głomba (Obywatel M – Historyja, 2003; Łemko, 2007; Palę Rosję! Opowieść syberyjska, 2009; Orkiestra, 2011; Marsz Polonia, 2012 i in.) i jego filmu Operacja Dunaj. Skomponował również muzykę do filmów Przemysława Wojcieszka (Głośniej od bomb, 2001; W dół kolorowym wzgórzem, 2004) i Marka Lechkiego (Moje miasto, 2002; Erratum, 2010).

Monika Sidor – Reżyser światła. Studiowała Wiedzę o Teatrze na warszawskiej Akademii Teatralnej, gdzie nawiązała współpracę – jako asystentka przy zajęciach, a także reżyser światła – z Wiesławem Komasą. Pracowała przy spektaklach m.in. Karoliny Kirsz (One same, Szosza Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskiej), Agaty Biziuk (Wesele, Teatr im. J. Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim; Babcia mówi pa pa, Teatr Rampa w Warszawie; Heroiny, Teatr im. L. Solskiego w Tarnowie) oraz z Grzegorzem Chrapkiewiczem (Polowanie na łosia, Teatr Collegium Nobilium, Kobiety bez znaczenia, Teatr Dramatyczny w Warszawie). Współpracuje z Teatrem im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim. Na co dzień pracuje w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego.

Wieczór spektakli jest współorganizowany przez Instytut Muzyki i Tańca w ramach programu Scena dla tańca 2019.

Bilety dostępne w kasie Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu i online.

***

W ramach programu Scena dla tańca, będącego programem własnym Instytutu Muzyki i Tańca, finansowe wsparcie otrzymują projekty, dzięki którym spektakle taneczne mogą być regularnie prezentowane na scenach teatralnych i w instytucjach (jak centra sztuki czy galerie) w całej Polsce. Program umożliwia także regularne gościnne prezentacje spektakli tańca na scenach tanecznych w całym kraju. W tym roku na mapie Sceny dla tańca znajdą się m.in. Bytom, Słupsk, Łódź, Wrocław i Zakopane.