Warszawa: Komuna Warszawa: „Sada Yakko” – reż. i chor. Hana Umeda

Sada Yakko (1871-1946) – gejsza i tancerka. Pierwsza propagatorka japońskiego teatru na Zachodzie i pierwsza zawodowa aktorka nowoczesnej Japonii. W kulturze polskiej znana jest przede wszystkim za pośrednictwem Jana Augusta Kisielewskiego. Jej postać stała się inspiracją dla młodopolskich artystów – „sensacją egzotycznej natury”. Kiedy w marcu 1902 roku polscy widzowie mogli podziwiać ją w Krakowie, w Warszawie i we Lwowie, miała już za sobą półroczne tourneé po Stanach Zjednoczonych. Odniosła wielki sukces na Wystawie Światowej w Paryżu w 1900 roku. Wtedy to okrzyknięto ją japońską Sarą Bernhardt.

I choć sportretowana przez Pabla Picassa, ubóstwiana przez artystów i intelektualistów Japonka stała się jednym z najgłośniejszych artystycznych wydarzeń swoich czasów, wśród badaczy teatru i japonistów wciąż powraca pytanie o autentyczność jej sztuki. Z licznych relacji wiemy, że jej sceniczne kreacje inspirowane były takimi artystkami jak Sarah Bernhardt, Ellen Terry czy Eleonora Duse. Sama Yakko, rezygnując z niektórych teatralnych znaków, wzbogacała swoje występy o ekspresję i dramatyzm, nieobecne w tradycyjnym japońskim tańcu. Prawdziwie japońskiemu artyście nie chodzi o to, żeby wyrazić siebie czy przekazać światu jakąś głęboką prawdę, ale żeby nawiązać z odbiorcą relację, która przez wzruszenie, śmiech czy patos przyniesie mu przyjemność. Sada Yakko nie uciekała więc od popularnego wyobrażenia o egzotycznym kraju wschodzącego słońca.

Ponad sto lat później Hana Umeda, pół-Japonka, pół-Polka próbuje przywrócić na polskie sceny klasyczny taniec japoński, który na przestrzeni XX wieku został już niemal całkowicie zapomniany. Będąc bezpośrednią uczennicą głowy szkoły Hanasaki-ryu, mistrzyni tańca jiutamai, Hanasaki Tokijyo, stara się przekazać tajniki japońskiego tańca swoim polskim uczennicom. Występuje  jednak głównie w charakterze egzotycznej atrakcji podczas wydarzeń związanych z japońską kulturą.

Szukając wspólnoty ze swoją o sto lat starszą koleżanką po fachu, Hana Umeda próbuje odpowiedzieć sobie na pytanie, jak mógłby wyglądać taniec Sady Yakko w 2019 roku.

Reżyseria i choreografia: Hana Umeda

Muzyka: Shinsuke Sugitani

Tekst i dramaturgia: Joanna Ostrowska, Paweł Soszyński

Konsultacja choreograficzna i korona: Wojciech Grudziński

Performans: Natalia Jarzębska

Kostiumy: Mikaela Sandell

Reżyseria świateł: Aleksandr Prowaliński

Zdjęcia: Witek Orski

Produkcja: Bartosz Kozakiewicz

Twórcy spektaklu dziękują: Magdzie Małczyńskiej-Umedzie, Gabiemu Krajewskiemu, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski i Komunie Warszawa.

Spektakl powstał dzięki Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Młoda Polska.

Bilety w cenie 30-40 zł do kupienia na ewejsciowki.pl lub w teatrze na pół godziny przed spektaklem (płatność tylko gotówką).

***

Po spektaklu w niedzielę 17 lutego 2019, w godz. 20.15-21.45 organizatorzy zapraszają na spotkanie Latającej Akademii Języków Tańca Ciało Sady Yakko. Próba rekonstrukcji

Latająca Akademia Języków Tańca już po raz szósty zaprasza na rozmowę. Tym razem uczestnicy skupią się na realizacji spektaklu SadaYakko autorstwa Hany Umedy, w którym podejmowana jest próba przywołania scenicznego ciała artystki sprzed ponad stu lat, a także przetłumaczenia klasycznego tańca japońskiego na język Zachodu.

Rozmowę z Haną Umedą poprowadzi Katarzyna Pastuszak.