Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki zaprasza na instalację performatywną Ivany Müller Hors-Champ, która odbędzie się w ramach wystawy Projekt X. W instalacji biorą udział widzowie zgromadzeni w sztucznej „kolonii” złożonej z turystycznych namiotów. W czasie performansu uczestnicy przechodzą z namiotu do namiotu, za każdym razem zmieniają „partnerów” i rozpoczynają nową konwersację. Każda rozmowa ma swoją specyfikę; różnią się dramaturgią, atmosferą i użytymi rekwizytami. Pary w namiotach kreują własne czasoprzestrzenie, rozmawiają o naszych związkach z naturą i innymi ludźmi; o tym, czym jest wiedza, o intymności, idei przetrwania, wypoczynku, ale też o pociągu do drugiej osoby odczuwanym, gdy znajdziemy się w miejscu, które nas chroni i osłania.
Peformans Hors-Champ powstał w czasie rezydencji Ivany Müller w Ménagerie de verre w Paryżu i tam pokazano go po raz pierwszy jako projekt pilotażowy w maju 2017. Oficjalna premiera performansu miała miejsce w lutym 2018 z okazji Festival 360 degrés, na scenie teatru La Passerelle, w Saint-Brieuc. Ivana Müller, zainspirowana światem roślin i ogrodów, a przede wszystkim jego metaforyką i walorami ekspresyjnymi, których performatywny potencjał zadziwiająco dobrze wpisuje się w obecny kontekst społeczno-polityczny, jako rezydentka spędziła dwa tygodnie w ogrodach jardin passsager w Parc de la Villette w Paryżu, gdzie wspólnie z Nicolasem Boehmem, opiekunem parku, zastanawiała się nad wieloznacznością takich terminów jak „kultura”, „przeszczep”, „kolonizacja”, „korzenie”, „opór”, itp. Wymiana poglądów zaowocowała powstaniem serii konwersacji, których treść uczestnicy performansu odczytują w namiotach.
Koncepcja: Ivana Müller
Teksty: Ivana Müller, współpraca Julien Lacroix i Anne Lenglet
Tłumaczenie: Izabela Suchan
Ivana Müller jest choreografką, artystką i autorką tekstów. Poprzez swoje projekty choreograficzne i teatralne (performansy, instalacje, prace tekstowe, wideo wykłady, utwory audio, oprowadzania i działania w Internecie) podejmuje refleksję nad polityką spektaklu i spektakularności, bada obszar wyobraźni i tego co wyobrażone, analizuje pojęcie „partycypacji”, pyta o wartości i możliwość ich reprezentacji. Niewyczerpanym źródłem inspiracji są dla niej relacje między performerem i widzem/uczestnikiem.
Artystka posługuje się różnymi formami ekspresji, jednak to teatr pozostaje medium, w którym wypowiada się najpełniej. Jej projekty z ostatnich 12 lat – m. in. How Heavy Are My Thoughts/ Jak ciężkie są moje myśli (2003), Under My Skin/ Pod skórą (2005), While We Were Holding It Together/ Gdy trzymaliśmy to razem (2006), Playing Ensemble Again And Again/ Grając wciąż razem (2008), Working Titles/ Tytuły robocze (2010), 60 Minutes of Opportunism/ 60 minut oportunizmu (2010), Partituur/ Partytura (2011), In Common/ Wspólnie (2012), We are Still Watching/ Wciąż patrzymy (2012-2015), Positions/ Pozycje (2013), Edges/ Na obrzeżach (2016), Conversations Out of Place/ Rozmowy nie na miejscu (2017) – zostały zrealizowane przy udziale najważniejszych instytucji bądź festiwali teatralnych w Europie, Stanach Zjednoczonych i Azji. Artystka prezentowała swoje prace również w ramach wystaw sztuk wizualnych, m.in. na Biennale w Wenecji w 2015.
Instalacja performatywna odbędzie się w ramach wystawy Projekt X (27 lipca–-22 listopada 2019)
Czy można reżyserować doświadczenie wizyty w galerii?
Punktem wyjścia do wystawy jest współpraca pomiędzy reżyserką teatralną Gosią Wdowik a kuratorką Zachęty Magdaleną Komornicką. Projekt X łączy więc reżyserskie umiejętności tworzenia światów z kuratorskimi metodami budowania relacji dzieła sztuki z widzem. Symbol x oznacza niewiadomą, szukaną. Termin projekt to „zorganizowane ciągi działań ludzkich” lub zbiór aktywności połączonych ze sobą w złożony sposób.
Czy kolejne performanse mogą wciągać jak odcinki serialu lub rozdziały książki? Czy wystawa może rozwijać się w czasie i opowiadać swoją historię?
Projekt X wykorzystuje twórczy potencjał luk czasowych i przestrzennych w pracy instytucji. Przez pięć miesięcy w różnych przestrzeniach Zachęty odbędzie się kilkanaście performansów (taniec, boks, trans, teatr, instagram). Każdy z zaproszonych artystów wykorzystuje inne środki wyrazu i sposoby komunikacji z publicznością — od doświadczenia ciała w ruchu, przez narzędzia współczesnej choreografii eksperymentalnej, metody pracy warsztatowej i media społecznościowe, po storytelling, pracę z fikcją czy konwencje teatralne (kostium, rola, rekwizyty, tekst literacki). Dla wszystkich kluczowa jest sprawczość widza — aktywne uczestnictwo, fizyczna lub wirtualna obecność oraz wspólne budowanie narracji i opowiadanie historii.
A co się dzieje pomiędzy jednym a drugim performansem?
artystki i artyści: Claire Cunningham, Zuza Golińska & Magdalena Łazarczyk, Florentina Holzinger, Anna Karasińska, Agnieszka Kryst, Ramona de Barbaro & Aleksandra Borys, Joanna Piotrowska, Magdalena Ptasznik, Michele Rizzo, Miet Warlop, Weronika Wysocka
kuratorki: Magdalena Komornicka, Gosia Wdowik
współpraca: Aleksandra Szklarczyk
identyfikacja wizualna: Jakub de Barbaro
Więcej o wystawie: https://zacheta.art.pl/pl/wystawy/projekt-x