Zachęta Narodowa Galeria Sztuki zaprasza na performans Michele’a Rizzo, który odbędzie się w ramach wystawy Projekt X. HIGHER xtn.to dzieło stanowiące adaptację eksperymentalnego spektaklu artysty HIGHER, badające potęgę tańca, skupiając się na klubie nocnym, stanowiącym zarówno miejsce budowania wspólnoty, jak i radykalnej autoekspresji. Artysta czerpie inspirację z prac Julii Kristevy dotyczących teorii tańca, a w szczególności jej przekonania o tym, że czynność ta jest w stanie przyspieszać proces transhumanizacji – wspomaganego technologicznie zwiększania możliwości człowieka do stanu wykraczającego poza jego istniejące ograniczenia fizyczne i intelektualne.
Artysta zwraca uwagę na fakt, że bywalcy klubów często określają je mianem świątyń i uważają, że są one bezpiecznymi środowiskami, w którym mogą w pełni wyrazić siebie bez obawy o osądzanie ze strony innych ludzi. Taniec w spektaklu HIGHER xtn. podkreśla oczyszczającą i przemieniającą siłę muzyki techno, której powtarzalne rytmy mogą tymczasowo oderwać tancerzy od poczucia samych siebie poprzez wywołanie stanu transu. Rizzo uważa, że ten proces pozwala im doświadczać swojej tożsamości w formie „rzeźby, którą mogą dowolnie formować”.
Artysta wierzy także, że kultura klubowa sprzyja intymności publicznej poprzez zachęcanie do kolektywności, jednocześnie umożliwiając jednostkom z różnych środowisk na odkrywanie swoich własnych tożsamości. W klubie nocnym tancerze i tancerki wyrażają siebie na poziomie indywidualnym, jednocześnie stając się częścią masy ludzkiej w ruchu. Każdy z tancerzy i każda z tancerek staje się zarówno podmiotem i przedmiotem, stale postrzegając i będąc obiektem postrzegania przez innych, a także nieustannie ustalając granice pomiędzy byciem sobą i częścią zbiorowości.
Poruszani hipnotyzującymi elektronicznymi dźwiękami muzyki skomponowanej przez Lorenza Senniego, poszczególni tancerze zaczynają swoje występy od wejścia do muzeum z różnych miejsc. Wykonując minimalistyczne, powtarzające się ruchy, tancerze przechodzą stopniowo przez kolejne galerie, spotykając się w końcu w jednej przestrzeni, w której pary tancerzy zaczynają swój synchroniczny taniec, aż do momentu, w którym cała grupa osiąga jedność w tańcu, stając się jednym organizmem.
Koncepcja i choreografia: Michele Rizzo
Ścieżka dźwiękowa: Lorenzo Senni
Tancerze: Michele Rizzo, Max Göran, Charlie Laban Trier, Antonia Steffens, Arad Inbar
Produkcja: DANSCO
Podziękowania: Muzeum Stedelijk/SNDO / ICK / Mondriaan Fonds / Prins Bernhard Cultuur Fonds
Michele Rizzo w 2011 ukończył School for New Dance Development (SNDO) w Amsterdamie, gdzie obecnie jako gościnny profesor choreografii i badań nad ruchem . Cztery lata później artysta ukończył program magisterski Dirty Art Department w dziedzinie sztuk wizualnych, organizowany przez Sandberg Instituut w Amsterdamie. Jego działalność badawcza dotyczy sztuki na styku performance’u oraz sztuk wizualnych, natomiast działania artystyczne prowadzą do powstawania dzieł charakteryzujących się potężnymi efektami wizualnymi, łączącymi elementy rzeźby, tańca i sztuk teatralnych. Pomimo tego, że wszystkie dzieła artysty łączy charakterystyczne zainteresowanie poetyką transformacji, przyjmowania postaci oraz transcendencji, zastosowanie przez niego multidyscyplinarnego podejścia często skutkuje powstawaniem niezwykle różnorodnych przedstawień.
W 2015 roku powstał projekt Higher, którego producentem był teatr Frascati we współpracy z ICK Amsterdam. Inspiracją, która doprowadziła do powstania projektu Higher była kultura klubowa, dzięki której artysta nawiązał współpracę ze światowej sławy producentem muzycznym Lorenzo Sennim.
W kolejnym projekcie — Spacewalk (2017) w produkcji teatru Frascati oraz AFK, we współpracy z Dansmakers Amsterdam, ICK Amsterdam i CAMPO, Michele Rizzo nie porzuca tematyki klubów oraz transu, wykraczając jednak poza typowo klubową estetykę i wprowadzając projekt do wyjątkowego otoczenia przestrzennego, odnoszącego się do świata wirtualnego oraz architektury.
Najnowsza praca artysty — Deposition (2019) bada sposób, w jaki wirtualny i cyfrowy świat wpływają na ciało i jego transformację.
Wiele spośród jego dzieł doczekało się adaptacji na potrzeby przestrzeni wystawienniczych, a jednym z przykładów takich działań jest projekt HIGHER xtn. (2019), który został niedawno nabyty przez Muzeum Stedelijk w Amsterdamie. Wersja projektu Spacewalk opracowana z myślą o galerii sztuki została niedawno zaprezentowana podczas Live Arts Week w Bolonii, obok nowej, immersyjnej instalacji performatywnej Prospect < E V A > (2019).
Performans odbędzie się w ramach wystawy Projekt X (27 lipca–-22 listopada 2019)
Czy można reżyserować doświadczenie wizyty w galerii?
Punktem wyjścia do wystawy jest współpraca pomiędzy reżyserką teatralną Gosią Wdowik a kuratorką Zachęty Magdaleną Komornicką. Projekt X łączy więc reżyserskie umiejętności tworzenia światów z kuratorskimi metodami budowania relacji dzieła sztuki z widzem. Symbol x oznacza niewiadomą, szukaną. Termin projekt to „zorganizowane ciągi działań ludzkich” lub zbiór aktywności połączonych ze sobą w złożony sposób.
Czy kolejne performanse mogą wciągać jak odcinki serialu lub rozdziały książki? Czy wystawa może rozwijać się w czasie i opowiadać swoją historię?
Projekt X wykorzystuje twórczy potencjał luk czasowych i przestrzennych w pracy instytucji. Przez pięć miesięcy w różnych przestrzeniach Zachęty odbędzie się kilkanaście performansów (taniec, boks, trans, teatr, instagram). Każdy z zaproszonych artystów wykorzystuje inne środki wyrazu i sposoby komunikacji z publicznością — od doświadczenia ciała w ruchu, przez narzędzia współczesnej choreografii eksperymentalnej, metody pracy warsztatowej i media społecznościowe, po storytelling, pracę z fikcją czy konwencje teatralne (kostium, rola, rekwizyty, tekst literacki). Dla wszystkich kluczowa jest sprawczość widza — aktywne uczestnictwo, fizyczna lub wirtualna obecność oraz wspólne budowanie narracji i opowiadanie historii.
A co się dzieje pomiędzy jednym a drugim performansem?
artystki i artyści: Claire Cunningham, Zuza Golińska & Magdalena Łazarczyk, Florentina Holzinger, Anna Karasińska, Agnieszka Kryst, Ramona de Barbaro & Aleksandra Borys, Joanna Piotrowska, Magdalena Ptasznik, Michele Rizzo, Miet Warlop, Weronika Wysocka
kuratorki: Magdalena Komornicka, Gosia Wdowik
współpraca: Aleksandra Szklarczyk
identyfikacja wizualna: Jakub de Barbaro
Więcej o wystawie: https://zacheta.art.pl/pl/wystawy/projekt-x