Warszawa: Wystawa czasowa „Nie miałyśmy szczęśliwej gwiazdy, zapaliłyśmy własną. Herstorie warszawskie”

Wśród herstorii znajdziemy opowieść o pierwszym zakładzie introligatorskim dla kobiet, ukrywaniu społeczności żydowskiej w warszawskim zoo w czasie Zagłady, zarabiającej na całą rodzinę prababci czy ambitnych lekkoatletkach z Polonii Warszawa. Najstarsza z przedstawionych emancypantek urodziła się w drugiej połowie XIX wieku, najmłodsza żyje do teraz. Józefa Bojanowska, introligatorka i redaktorka; Eufemia, legendarna modelka aktów warszawskiej ASP; prekursorka fotografii Jadwiga Golcz; współpracowniczka Korczaka Stefania Wilczyńska czy tancerka baletowa Danuta Kwapiszewska – to tylko kilka z bohaterek wystawy Nie miałyśmy szczęśliwej gwiazdy, zapaliłyśmy własną. Herstorie warszawskie.

Na jedenastu stanowiskach kuratorskich zaprezentowano wybór obiektów z kolekcji Muzeum Warszawy uzupełnionych o wypożyczenia i zbiory prywatne, w tym pamiątki rodzinne. Studentki i studenci warszawskiej ASP odpowiedziały i odpowiedzieli na wyzwanie stworzenia opowieści o kobiecym samostanowieniu. Kuratorskie wybory dotyczyły postaci często emblematycznych, ale także szerzej nieznanych, których postawa i wybory wpisywały się w nurt emancypacyjny.

– Tytuł wystawy jest prezentem od jednej z jej kuratorek, Valerii Mostenets, która dołączyła do naszego zespołu po tym, jak wczesną wiosną była zmuszona przyjechać do Polski z Ukrainy. Tak, w oryginalnej wersji językowej, miała się nazywać organizowana przez nią wystawa, która ostatecznie nie mogła się odbyć – tłumaczą kuratorki i kuratorzy. – Nie miałyśmy szczęśliwej gwiazdy, zapaliłyśmy własną
podkreśla, jak ważne jest działanie pomimo przeciwności losu. Pulsuje ciepłym światłem i czyni nasze bohaterki zauważalnymi. Pokazuje, że każda herstoria warta jest podkreślenia, a razem składają się na opowieść o wieloletniej walce o emancypację.

Bohaterki wystawy: Józefa Bojanowska, Eufemia, Gertruda Gawenda, Maria Gecow-Kupiszewska, Jadwiga Irena Golcz, Danuta Kwapiszewska, Wanda Kwaśniewska-Loth, Hanna Loth-Nowak, Janina Borkowska (de domo: Loth), Florentyna Łuczak, Janina Rakowska, Anna Tomaszewicz-Dobrska, Stefania Wilczyńska, Antonina Żabińska.

Wystawa jest wynikiem współpracy Muzeum Warszawy oraz zajęć Laboratorium Muzeum Kobiet – konceptualnej przestrzeni myślenia i działania: warsztatów, seminariów, wykładów, działań i wystaw, prowadzonej przez dr Marikę Kuźmicz oraz dr hab. Luizę Nader na Wydziale Zarządzania Kulturą Wizualną Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Opiekę mentorską i wsparcie kuratorskie ze strony Muzeum Warszawy zapewniła Zofia Rojek, kuratorka głośnej wystawy Niewidoczne. Historie warszawskich służących.

W ramach programu towarzyszącego odbędą się oprowadzania kuratorskie (również tłumaczone na język ukraiński), na których zostaną przedstawione bliżej poszczególne bohaterki i ich herstorie. 29 września Sylwia Chutnik wygłosi wykład Czesanie historii pod włos, czyli o warszawskim doświadczeniu herstorycznym. W styczniu Dobrochna Kałwa poprowadzi warsztaty z odkrywania rodzinnych historii. Wystawie towarzyszyć będzie także program filmowy, m.in. dokument Chwała Królowej o legendarnych szachistkach z Gruzji, które podczas zimnej wojny zrewolucjonizowały szachy kobiet na całym świecie i stały się radzieckimi ikonami emancypacji.

Wystawę Nie miałyśmy szczęśliwej gwiazdy, zapaliłyśmy własną. Herstorie warszawskie będzie można odwiedzić od 15 września 2022 roku do 29 stycznia 2023 roku w Galerii Rynek 30 w siedzibie głównej Muzeum Warszawy na Rynku Starego Miasta.

Od 15 do 19 września wystawa będzie czynna we wtorek, środę, piątek i niedzielę od 11.00 do 18.00, a w czwartek i sobotę od 11.00 do 20.00.

Od 20 września wystawa będzie czynna we wtorek, środę i piątek od 9.00 do 17.00, w czwartek od 9.00 do 19.00, w sobotę od 11.00 do 19.00, w niedzielę od 11.00 do 17.00.

Bilety: 1 zł lub w ramach biletu na wystawę stałą lub czasową, w czwartki wstęp bezpłatny.

Kolofon

Kuratorki i kuratorzy: Zuzanna Andruszko, Julia Barbasiewicz, Katarzyna Borek, Paulina Brol, Jagoda Gorczycka, Katarzyna Hutna, Maria Jasek, Julia Kusiak, Marianna Łomża, Valeria Mostenets, Barbara Orłowska, Barbara Pawlak, Kalina Sendułka, Franciszek Smoręda, Radosław Sykuła
Opieka kuratorska i merytoryczna: Marika Kuźmicz, Luiza Nader
Opieka mentorska i wsparcie kuratorskie: Zofia Rojek
Produkcja: Zofia Rojek, Michał Tański
Projekt graficzny wystawy: Katarzyna Listwan
Projekt plakatu: Joanna Bębenek

***

Galeria Rynek 30 jest polem działań młodych twórców i twórczyń: artystek i artystów, ale też kuratorek i kuratorów. Różnorodne tematy i środki wyrazu łączyć będzie świeżość spojrzenia i refleksja nad współczesnością. Miejsce spotkania i łącznik pomiędzy przeszłością miasta a tym, co w nim najbardziej aktualne. Galeria Rynek 30 to także przestrzeń współpracy z NGOsami, instytucjami naukowymi czy edukacyjnymi. Dotychczas odbyły się wystawy Jak powraca las Sayama Ghosha, zrealizowana we współpracy ze Sputnik Photos oraz Gildia Olgi Micińskiej, artystki i rzemieślniczki pracującej z drewnem, ale też z tkaniną, ceramiką, metalem czy fotografią.

Więcej informacji, nagrania i teksty kuratorskie: link