Eugeniusz Papliński, tancerz, choreograf – fotografia portretowa, Narodowe Archiwum Cyfrowe, zespół: Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny – Archiwum Ilustracji, sygnatura: 3/1/0/11/11920/1.
18 września 2023 roku mija 115. rocznica urodzin tancerza i choreografa Eugeniusza Paplińskiego.
Eugeniusz Papliński – tancerz, choreograf, kierownik baletu.
Urodził się 18 września 1908 roku.
W 1928 roku uzyskał dyplom Szkoły Baletowej w Warszawie. Już od 1925 roku należał do zespołu baletowego tamtejszego Teatru Wielkiego, a po występie w Pietruszce, w latach 1926–1934, był jego solistą. W 1931 roku, podczas przerwy w działalności baletu, zaangażował się do peryferyjnej Opery w Domu Żołnierza, gdzie podjął pierwsze prace choreograficzne. W 1933 roku występował gościnnie w teatrze Alhambra. W 1935 roku należał do zespołu Baletu Parnella. W 1936 roku związał się z warszawskimi scenami operetkowymi jako choreograf i tancerz. Do II wojny światowej występował w duecie z Miłą Kołpikówną. W latach 30. XX wieku uczył tańca klasycznego w szkole Tacjanny Wysockiej. Podczas okupacji występował w jawnych teatrach Niebieski Motyl, Jar i Maska.
W latach 1945–1949 występował z Miłą Kołpikówną w objazdach zespołu, który w latach 1947–1948 nosił nazwę Artystyczny Zespół Koncertowy Eugeniusza Paplińskiego. Współpracował jako choreograf z krakowskimi teatrami dramatycznymi. W sezonie 1949/1950 był kierownikiem baletu i solistą Opery w Poznaniu, a w latach 1950–1954 choreografem Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”. W 1955 roku zorganizował Polski Zespół Tańca i kierował nim do 1961 roku.
Po rozwiązaniu przeszedł z grupą swoich tancerzy Opery w Warszawie, gdzie w sezonie 1961/1962 pracował jako kierownik baletu i choreograf. Od 1962 roku nie wiązał się z żadnym zespołem, opracowywał choreografię w teatrach operowych w kraju i za granicą oraz w teatrach dramatycznych.
Najważniejsze partie
Sobowtór Pulcinelli (Pulcinella), Baletmistrz Morys (Obrazek sprzed stu lat), Diabeł (Pan Twardowski), Paw (Paw i dziewczyna), Poeta (Karnawał), Młodzieniec (Noc Walpurgii).
Najważniejsze choreografie
- balety: Paw i dziewczyna, Karnawał, Noc Walpurgii, Harnasie (Komische Oper w Berlinie, Kraków, Warszawa, Wrocław, Poznań), Wesele krakowskie w Ojcowie (Wrocław), Córka źle strzeżona (Łódź i Szczecin);
- choreografie do operetek: Wesoła wdówka, Zakochana królowa, Cnotliwa Zuzanna, Rosa Marie, Hrabina Marica, Królowa przedmieścia, Słomkowy kapelusz i Romans z wodewilu; dla teatru dramatycznego: Maskarada, Mazepa, Stara baśń; choreografie dla opery, w tym wielokrotnie choreografia do Halki Moniuszki (Poznań, Praga, Budapeszt, Helsinki, Berlin, Warszawa, Drezno, Wiedeń, Kraków, Hawana, Tokio); pierwszy program Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”.
Zmarł 31 maja 1978 roku w Warszawie.
Bibliografia
- Irena Turska, Almanach baletu polskiego 1945-1974, Kraków 1983, s. 171–172.
- https://encyklopediateatru.pl/osoby/8519/eugeniusz-paplinski [dostęp: 25.08.2023].
- https://archiwum.teatrwielki.pl/baza/-/o/eugeniusz-paplinski/169229/20181 [dostęp: 25.08.2023].
- https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Paplinski-Eugeniusz;3954111.html [dostęp: 25.08.2023].
Fotografie
- Eugeniusz Papliński, tancerz, choreograf – fotografia portretowa, Narodowe Archiwum Cyfrowe, zespół: Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny – Archiwum Ilustracji, sygnatura: 3/1/0/11/11920/1, on-line: https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/skan/-/skan/8a1a53ef8a477c602d79ec59c29b8d1df862a9e9ae631add4c2678dfde02e777 [dostęp: 25.08.2023].
- Eugeniusz Papliński, tancerz, choreograf – fotografia portretowa, Narodowe Archiwum Cyfrowe, zespół: Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny – Archiwum Ilustracji, sygnatura: 3/1/0/11/11920/2, on-line: https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/skan/-/skan/8a1a53ef8a477c602d79ec59c29b8d1df862a9e9ae631add4c2678dfde02e777 [dostęp: 25.08.2023].
Eugeniusz Papliński, tancerz, choreograf – fotografia portretowa, Narodowe Archiwum Cyfrowe, zespół: Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny – Archiwum Ilustracji, sygnatura: 3/1/0/11/11920/2.
