Stanisław Szymański
Tancerz
ur. 17 czerwca 1930 roku, Kraków
zm. 10 lutego 1999 roku, Warszawa
Wykształcenie
Szkoła Tańca Artystycznego Janiny Jarzynówny-Sobczak w Krakowie.
Studio baletowe Leona Wójcikowskiego w Krakowie.
Kariera zawodowa
1948–1950 tancerz w Teatrze Nowym w Warszawie.
1950–1951 solista w Operze im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu.
1951–1957 solista w Zespole Pieśni i Tańca Domu Wojska Polskiego.
1957–1961 solista w Operze Warszawskiej.
1962–1966 solista w Teatrze Wielkim w Warszawie.
1967–1985 pierwszy tancerz w Teatrze Wielkim w Warszawie.
Wybrane role
1958
Pietruszka
Państwowa Opera w Warszawie
chor. Leon Wójcikowski na podst. Michaiła Fokina
rola: Pietruszka
1958
Mazepa
Państwowa Opera w Warszawie
chor. Stanisław Miszczyk
rola: Mazepa
1959
Romeo i Julia
Państwowa Opera w Warszawie
chor. Jerzy Gogół
rola: Mercutio
1962
Czerwony płaszcz
Teatr Wielki w Warszawie z siedzibą tymczasową przy ul. Nowogrodzkiej 49
chor. Françoise Adret
rola: Perlimpin
1963
Orfeusz
Teatr Wielki w Warszawie z siedzibą tymczasową przy ul. Nowogrodzkiej 49
chor. Alfred Rodrigues
rola: Orfeusz
1965
Pan Twardowski
Teatr Wielki w Warszawie
chor. Stanisław Miszczyk
rola: Diabeł
1966
Mandragora
Teatr Wielki w Warszawie
chor. Witold Gruca
rola: Arlekin
1968
Giselle
Teatr Wielki w Warszawie
chor. Aleksiej Cziczinadze
rola: Hilarion
1969
Kopciuszek
Teatr Wielki w Warszawie
chor. Aleksiej Cziczinadze
rola: Książe
1979
Maskarada
Teatr Wielki w Warszawie
chor. Witold Gruca
rola: Pan N.
Nagrody, wyróżnienia, odznaczenia, tytuły honorowe
1954 Złoty Krzyż Zasługi
1955 Medal 10-lecia Polski Ludowej
1959 Prix Nijinski (Nagroda im. Wacława Niżyńskiego) w Paryżu
1963 Nagroda Krytyki Muzycznej „Orfeusz” za rolę Orfeusza w balecie Igora Strawińskiego
1967 Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia
1971 Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
1974 Nagroda Państwowa II stopnia
Dodatkowe informacje
Jako jeden z niewielu artystów swoich czasów nie krył swojej homoseksualności i zdobył pozycję ikony środowisk LGBT.
Ostatni raz zatańczył w 1994 roku zaproszony przez reżysera teatralnego Jerzego Grzegorzewskiego do Teatru Studio.
Źródła:
Hasło Stanisław Szymański w: Encyklopedia Teatru Polskiego, https://encyklopediateatru.pl/osoby/10523/stanislaw-szymanski [dostęp: 17.06.2025].
Hasło Stanisław Szymański w: Archiwum Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie, https://archiwum.teatrwielki.pl/osoba/baza/stanislaw-szymanski [dostęp: 17.06.2025].
Hasło Stanisław Szymański w: Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Szyma%C5%84ski_(tancerz) [dostęp: 17.06.2025].
Agnieszka Dajbor, Mówiono na niego Stasia, Dzidzia. Stanisław Szymański był najwybitniejszym po wojnie polskim tancerzem, https://viva.pl/ludzie/niezwykle-historie/mowiono-na-niego-stasia-dzidzia-stanislaw-szymanski-byl-najwybitniejszym-po-wojnie-polskim-tancerzem-144209-r1/ [dostęp: 17.06.2025].
Ostatnia aktualizacja: 17 czerwca 2025
