
Na zdjęciu: Alicja Boniuszko – Odetta, Zygmunt Jasman – Książę; „Jezioro łabędzie”, 1968. Fot. Tadeusz Link / Archiwum Opery Bałtyckiej.
16 października przypada 85. rocznica urodzin Alicji Boniuszko. Przedstawiamy sylwetkę tej wybitnej tancerki i choreografki.
Urodziła się 16 października 1937 w Madziole koło Wilna. Po 1945 roku jako repatriantka przybyła do Polski i zamieszkała w Gdańsku. Tam ukończyła Państwową Szkołę Baletową (1956). Była wychowanką, a potem ulubioną tancerką Janiny Jarzynówny-Sobczak, znakomitej pedagożki i choreografki.
Swoją karierę sceniczną związała ze sceną Opery Bałtyckiej, gdzie w tym czasie powstał zespół baletowy. Od 1956 roku była primabaleriną Opery Bałtyckiej i wykonawczynią większości pierwszoplanowych ról w baletach klasycznych i współczesnych prezentowanych na tej scenie.
Brała udział w wielu polskich i międzynarodowych konkursach baletowych, co zaowocowało m.in. trzecią nagrodą na Międzynarodowym Konkursie Tańca w Rio de Janeiro (1961). W 1977 roku zakończyła karierę taneczną, aby móc w całości skoncentrować się na twórczości choreograficznej. W roku 2000 Rada Miasta Gdańska wyróżniła artystkę Medalem Księcia Mściwoja II za całokształt działań podejmowanych w dziedzinie kultury, w szczególności za pracę i zasługi na niwie artystycznej, rozsławienie imienia Gdańska w kraju i na świecie. W 2009 roku Alicja Boniuszko otrzymała Złoty Medal Gloria Artis.
Wystąpiła w czterech filmach: Pamiętnik pani Hanki w reżyserii Stanisława Lenartowicza (1963), Popioły w reżyserii Andrzeja Wajdy (1965) i Tandem w reżyserii Stanisława Kokesza (1966) i Duet miłosny z baletu Tytania i osioł w realizacji Jadwigi Żukowskiej, we wszystkich grając role baletnic. Z jej udziałem nakręcono również filmy dokumentalne – Monochromy w realizacji Franciszka Fuchsa (1965) i Eseje w realizacji Franciszka Fuchsa (1962). Była także bohaterką filmu Piotra Szalszy Emerytura czyli o sztuce baletowej, nakręconego w 1981 roku. Wielokrotnie występowała na krajowych i międzynarodowych konkursach tanecznych.
Najważniejsze role: Odetta/Odylia (Jezioro łabędzie), Julia (Romeo i Julia), Młoda (Harnasie), Dziewczyna (Cudowny mandaryn), Ona (Cztery eseje, muz. T. Baird), Niobe (Niobe, muz. Juliusz Łucik), Zobeida (Szecherezada)
Najważniejsze choreografie: Szecherezada (wspólnie z J. Jarzynówną-Sobczak), Zamek Sinobrodego (wspólnie z J. Jarzynówną-Sobczak), Antygona (ruch sceniczny)
Nagrody i odznaczenia:
Zmarła w grudniu 2019 roku.
Na zdjęciu: Alicja Boniuszko. Fot. Tadeusz Link / Archiwum Opery Bałtyckiej
Na zdjęciu: Alicja Boniuszko, Bronisław Cesarz; Béla Bartók, „Cudowny mandaryn”, chor. Janina Jarzynówna-Sobczak. Fot. Tadeusz Link / Archiwum Opery Bałtyckiej.
Na zdjęciu: Alicja Boniuszko, Zygmunt Jasman. Tadeusz Baird „Cztery eseje”, chor. Janina Jarzynówna-Sobczak, 1961–1962. Fot. Tadeusz Link / Archiwum Opery Bałtyckiej.
Na zdjęciu: Alicja Boniuszko, Zygmunt Jasman. „Kopciuszek”, chor. Janina Jarzynówna-Sobczak, 1959. Fot. Tadeusz Link / Archiwum Opery Bałtyckiej.
Na zdjęciu: Alicja Boniuszko i zespół baletowy. Juliusz Łuciuk „Niobe”, chor. Janina Jarzynówna-Sobczak, 1967. Fot. Tadeusz Link / Archiwum Opery Bałtyckiej.
Na zdjęciu: Alicja Boniuszko – Tytania, Janusz Wojciechowski – Osioł, „Tytania i osioł”, 1967. Fot. Tadeusz Link / Archiwum Opery Bałtyckiej.