Grafika: BETON.
W sobotę 26 września w Warszawie rozpocznie się XIV edycja Festiwalu Ciało/Umysł, która potrwa do 1 października i odbywać się będzie w dwóch w warszawskich teatrach – Teatrze Studio i Teatrze Powszechnym. Od tej edycji festiwal zmienia swoją nazwę – zostaje ona skrócona o człon „taniec współczesny”. Jak podczas konferencji prasowej tłumaczyła dyrektor festiwalu, Edyta Kozak, taniec już organizatorom nie wystarcza, ale to dlatego, że to same taniec (jako dziedzina) stał się inicjatorem tej zmiany. Pojęcie to stało się znacznie pojemniejsze, a co więcej – coraz częściej łączy się z innymi dziedzinami sztuki i nauki. Hasło tegorocznej edycji brzmi: „to, czego nie widać” – kolejny paradoks, ponieważ taniec zazwyczaj kojarzymy z tym, na co patrzymy. Tę edycję wyróżnia jednak intymny i kameralny charakter spektakli, a także interaktywność – to widz decydować będzie o formie swojej interakcji z artystami. W przypadku zaplanowanych na weekend pokazów pracy Tonight, lights out! Davida Webera-Krebsa spektakl trwa do momentu aż nie zgasną wszystkie światła. Ważne staje się tu nie tylko nie tylko doświadczenie ciemności, ale też przyspieszony kurs demokracji, lekcja podejmowania decyzji, współodpowiedzialności.
W przypadku instalacji sexyMF realizowanej przez znany widzom ubiegłorocznej edycji z projektu społecznego-spektaklu Atlas Warszawa duet portugalskich artystów (Ana Borralho i João Galante), widz będzie wybierał swoją formę odbioru, już nie tylko sam będzie patrzył na nagich performerów, ale ci także będą na niego patrzyli. Zadaniem osób, które staną się artystami będzie uczynić to, co niewidzialne – widzialnym, ciało i jego płciowe wyróżniki zetsaione zostaną z pozornie niepasującą do danej płci twarzą (charakteryzacja każdego uczestnika trwa ok. godziny), przywołując figurę hermafrodyty. Jak zauważyła Kozak, choć pornografia nie jest już tabu, to jednak ciało i erotyka wciąż nim są. Ana Borralho w swojej pracy próbuje przyjrzeć się temu zagadnieniu , zauważa, że mamy coraz mniej czasu, aby przyglądać się swojemu nagiemu ciało, pobyć z nim, ze sobą, paradoksalnie ukrywamy to, co wszyscy ze sobą dzielimy. Dlatego zapominamy, że nagość wciąż jest naszym stanem naturalnym, ale w procesie socjalizacji, warunkowania kulturowego rzadko mówimy o tym naszym dzieciom, podobnie starają się nie poświęcać temu zagadnieniu czasu instytucje wychowawcze, najczęściej konserwatywne. Choć to wielu innych spraw powinniśmy się wstydzić o wiele bardziej niż nagości. Portugalska artystka opowiadała o procesie pracy nad instalacją sexyMF, realizowaną już w innych krajach. Zazwyczaj do nagości dochodzi się stopniowo, kiedy uczestnicy są już wystarczająco rozluźnieni, ale w spektaklu unikają trudnego rytuału przejścia od bycia ubranym do bycia nagim, bo nadzy są od początku, co jest zupełnie innym doświadczeniem. Warsztat pełni też funkcję audycji, co może pełnić funkcję terapeutyczną nie tylko w kontekście nagości, ale także chęci akceptacji i radzenia sobie z odrzuceniem. Artyści nie kierują się bowiem utartymi kanonami piękna, a starają się ukazać różnorodność typów cielesnych.
TORDRE Rachida Ouramdane – francuskiego choreografa i dokumentalisty – opiera się na osobowości, doświadczeniach i fizyczności dwóch tancerek (Annie Hanauer, Lora Juodkaite). Jest to wizaulny i poetycki spektakl przybliżający dwa portrety kobiece, których współtwórczyniami są tancerki. Co warto zaznaczyć, w TORDE współistnieją ze sobą, muzyka, ruch i plastyka.
Po raz pierwszy w Warszawie zostanie pokazany spektakl Collective Jumps – produkcja Art Stations Foundation z Poznania, do której berlińska choreografka Isabelle Schad zaprosiła 18 polskich tancerzy i performerów. Tematyka intymności jest tu widoczna w procesie pracy, podczas którego wykorzystuje technikę somatyczną Body-Mind Centering© (bazującą tu na wewnętrznych odczuciach tancerzy, odbieranych przez różne zmysły, a następnie przetwarzanych w kształty). Wyzwaniem było tu uczynienie z kilkunastu tanecznych osobowości i indywidualności spójnej grupy. Jest to także produkcja na rzadko spotykaną w polskim tańcu współczesnym skalę – jej pokaz w Warszawie wspiera stołeczny Goethe-Institut obchodzący właśnie 25-lecie.
Swoją premierową pracę pokaże Karol Tymiński, artysta sieci aapap, wspierany przez Fundację Ciało/Umysł od wielu lat. Choreograf od dłuższego czasu zajmuje się eksplorowaniem granic cielesności, a w swojej najnowszej pracy – This is a musical – zaproponuje inny rodzaj relacji ciała z otoczeniem: ciało staje się tu producentem dźwięków.
Swoje prace work in progress pokażą dwie warszawskie choreografki – Iza Szostak i Ramona Nagabczyńska. Szostak interesują od pewnego czasu profesje (nie tylko) rzemieślnicze, w których ciało odkrywa dużą rolę. Tym razem zainteresowała ją praca z koparką, stającą się przedłużeniem ciała (Balet koparyczny). Nagabczyńska wspólnie z uczniami Warsaw Dance Department stworzy spektakl na oczach widzów. Posługiwać się tu będzie słowami (czasownikami) związanymi z działaniem.
Wyjątkowym wydarzeniem będzie spektakl Decameron niezaleźnego choreogra Csaby Molnará z Węgier, nazwany prze dyrektor festiwalu ucztą muzyczno-taneczną. Warte podkreślenia jest tu sięgnięcie po inne dziedziny sztuki – muzykę i plastykę, przez co taniec nie tylko nie traci, ale nawet zyskuje.
W ramach festiwlau odbędzie się także spotkanie partnerów networku Open Latitudes, który od kilku lat stawia sobie za zadanie badanie tego, co dzieje się w europejskim tańcu, coraz częściej przybierającym trudne do zdefiniowania, hybrydowe formy.
Program festiwalu:
SPEKTAKLE
Ana Borralho & João Galante, Portugalia: sexyMF
26 września | 19.00—22.00 | Teatr Studio – foyer
David Weber-Krebs, Belgia: Tonight, lights out!
26 września | 20.00 | czas: 50 min. | Teatr Studio – Malarnia
27 września | 16.00 | czas: 50 min. | Teatr Studio – Malarnia
Rachid Ouramdane, Francja: TORDRE
27 września | 18.00 | czas: 75 min. | Teatr Studio – Duża Scena
Isabelle Schad, Niemcy: Collective Jumps
30 września | 20.00 | czas: 60 min. | Teatr Powszechny – Duża Scena
Csaba Molnár, Węgry: Decameron
1 października | 20.00 | czas: 60 min. | Teatr Powszechny – Duża Scena
Ramona Nagabczyńska, Polska | Actions to relate to Verbs / work in progress
1 października | 18.00 | czas: 30 min. | Teatr Powszechny – foyer
Iza Szostak, Polska: Balet koparyczny / work in progress
1 października | 21.00 | czas: 40 min. | Teatr Powszechny – foyer
Wydarzenia towarzyszące
prezentacja projektu
ZimmerFrei: Family Affair
30 września | godz. 18.00 | Teatr Powszechny – foyer
spotkanie Open Latitudes
1 października | godz. 10.00–17.00 | Muzeum Warszawskiej Pragi
2 października | godz. 10.00–14.00
***
Bilety na spektakle w Teatrze Studio
– w sprzedaży online:
www.teatrstudio.pl/repertuar
kasa biletowa
rezerwacja: 22 656 69 41
bilety@teatrstudio.pl
Bilety na spektakle w Teatrze Powszechnym
– w sprzedaży online: www.powszechny.com/rezerwacja
kasa biletowa
telefon: 22 818 25 16
kasa@powszechny.com
Więcej informacji: www.cialoumysl.pl/pl/dzialania-wydarzenia/festiwal-c-u/2015
***
Projekt współfinansuje m.st. Warszawa, dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Media patroni: Radio Dla Ciebie, TVP Kultura, Aktivist, Teatr, Didaskalia, taniecPOLSKA.pl, E-teatr.pl, Teatralia.com.pl, Teatrdlawas.pl.
