Zespół Pieśni i Tańca AGH „Krakus” im. Wiesława Białowąsa

Zespół Pieśni i Tańca AGH „Krakus” im. Wiesława Białowąsa jest najstarszym studenckim zespołem folklorystycznym w Polsce. Został założony przez Wiesława Białowąsa przy Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w 1949 roku. Zespół prezentuje oryginalny polski folklor ludowy, przetworzony i przystosowany artystycznie do wymogów sceny. Pieśni, tańce i obrzędy, przedstawione w suitach: krakowskiej, śląskiej, rzeszowskiej, łowickiej, sądeckiej, lubelskiej, kieleckiej, żywieckiej i beskidzkiej, barwnie i żywo opisują urodę oraz rozmaitość tych regionów. Pokazują jednocześnie kunszt, autentyzm i piękno polskiego stroju ludowego.

„Krakus” gromadzi w swoich szeregach studentów AGH oraz innych krakowskich uczelni, którzy w trzech sekcjach: tanecznej, wokalno-tanecznej i kapeli rozwijają swój talent i zamiłowanie do tańca, śpiewu i muzyki ludowej. Zespół w ciągu 75 lat działalności koncertował w kraju i za granicą ponad 4700 razy. Jego występy oklaskiwano prawie we wszystkich krajach Europy oraz w Azji, Afryce, Ameryce Północnej i Ameryce Południowej. Zespół odbył ponad 200 zagranicznych wojaży artystycznych. Zdobył wiele nagród i wyróżnień na krajowych i międzynarodowych festiwalach.

Autorzy zmieniającego się programu scenicznego zespołu to znakomici choreografowie: M. Wieczysty, Z. Pieńkowski, I. Kik, B. Niżańska, J. Kozłowska, W. Koźbiał, J. Kwaśniewski, Z. Marcinek i muzycy: L. Wiśniowski, J. Brodka, J. Kaźmierczak, A. Romański, A. Szopa. Kierownictwo w zespole sprawowali: Wiesław Białowąs (1949–1974) oraz Stanisław Rusinek (1974–1999). Dyrektorem zespołu od 1999 roku jest Maciej Jędrzejek.

Od 1980 roku działa w „Krakusie” grupa dziecięca, licząca 80 osób w wielu 7–15 lat. Realizuje ona odrębny program. Dzieci występują samodzielnie lub z zespołem studenckim, prezentując z dużym powodzeniem swoje umiejętności w kraju i za granicą.

Zespół bierze ponadto udział w turniejach tańca (polskie tańca narodowe) oraz prowadzi działania z zakresu edukacji kulturalnej.

Zespół należy do IOV.

Kierownictwo i kadra zespołu:

Dyrektor zespołu: Maciej Jędrzejek.
Z Zespołem „Krakus” związany od 1972 roku jako członek kapeli – klarnecista. Od 1974 roku kierownik kapeli. W listopadzie 1999 roku przejął funkcję dyrektora zespołu.

Choreograf, instruktor tańca: Jerzy Kwaśniewski.
Karierę w „Krakusie” rozpoczął jako student w 1971 roku. Na przełomie 1979 i 1980 roku, wciąż jako członek baletu, stawiał pierwsze kroki instruktorskie. Od 1985 roku jest choreografem zespołu.

Choreografka, instruktorka tańca: Katarzyna Piwowar.
Z „Krakusem” związana nieprzerwanie od 1987 roku. Tańczyła kolejno w sekcjach dziecięcej, młodzieżowej i studenckiej. Pracuje z dziećmi od 2000 roku. Od 2010 roku jest choreografką grup dziecięcych i grupy młodzieżowej „Krakusa”, a także twórczynią suity sądeckiej dla zespołu studenckiego.

Choreografka, instruktorka tańca: Katarzyna Bełczewska.
Pierwsze kroki taneczne stawiała w rodzinnej Stalowej Woli, gdzie jako trzylatka wstąpiła w szeregi Zespołu Pieśni i Tańca „Lasowiacy”. Do „Krakusa” dołączyła jako studentka AGH i przez 12 lat należała do sekcji baletowej oraz prowadziła zajęcia ruchowe z chórem. W lutym 2016 roku objęła opieką artystyczną najmłodsze grupy „Małego Krakusa”.

Kapelmistrz, instruktor i kierownik kapeli: Maciej Maksoń.
Absolwent AGH oraz Akademii Muzycznej w Katowicach. Przygodę z folklorem rozpoczął w Zespole Pieśni i Tańca „Rzeszowiacy” w Mielcu. Z „Krakusem” związany od 2012 roku. W październiku 2018 roku przejął kierownictwo nad kapelą od Wojciecha Knapczyka. Od 2021 roku pełni rolę kapelmistrza.

Nagrody i szczególne osiągnięcia:

– I miejsce na Ogólnopolskim Festiwalu Studenckich Zespołów Artystycznych we Wrocławiu (1953),
– Złota Odznaka ZSP (1964),
– Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966),
– Jedna z pięciu równorzędnych nagród na XXXII Światowym Festiwalu Folklorystycznym na wyspie Lefkas (Grecja, 1967),
– Brązowa Kolia Książąt Burgundzkich na XXII Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Dijon (Francja, 1967),
– Druga Nagroda Ministra Kultury i Sztuki „Za całokształt działalności artystycznej wychowawczej” (1968),
– I miejsce na I Międzynarodowym Festiwalu Studenckich Zespołów Folklorystycznych w Katowicach (1969),
– „Grand Prix” na XI Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Marchienne au Pont (Belgia, 1970),
– „Złote Grono” na XXV Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Dijon (Francja, 1971),
– Złota Odznaka „Za Pracę Społeczną dla Miasta Krakowa” (1971),
– I miejsce na Ogólnozwiązkowym Festiwalu Artystycznym „Studencka Wiosna Kulturalna” w Erewaniu (ZSRR, 1974),
– I miejsce w kategorii solistów (Marek Bieda) na Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Ludowej w Kartaginie (Tunezja, 1975),
– Dyplom Honorowy Ministra Kultury i Sztuki „Za osiągnięcia w upowszechnianiu kultury” (1975, 1979),
– Złota Odznaka SZSP (1979),
– Złota Odznaka Zasługi dla Ziemi Krakowskiej (1979),
– Dyplom Towarzystwa Łączności z Polonią Zagraniczną „Polonia” „Za wybitne osiągnięcia w dziele umacniania patriotycznej więzi Polonii z Macierzą” (1979),
– Medal za Zasługi Przy Odnowie Zabytków Krakowa (1981),
– Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1984),
– Dyplom Ministra Spraw Zagranicznych „Za wybitne zasługi w propagowaniu kultury polskiej za granicą” (1984),
– Złota Odznaka Honorowa Towarzystwa „Polonia” (1989),
– Złota Odznaka Honorowa Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów (1992),
– „Złote Serduszko” Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy (1994),
– Brązowy medal na 52. Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Dijon (Francja, 1998),
– Odznaka Honorowa Ministra Edukacji Narodowej za Zasługi Dla Oświaty (1999),
– II miejsce na Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Agrigento (Włochy, Sycylia, 2001),
– I miejsce na XXXIII Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym „Akademicka Nitra 2002” (Słowacja, 2002),
– Złoty Medal 85-lecia AGH (2004),- Srebrny Medal Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” (2004),
– Medal „Kraków 2000” (2004),
– II miejsce na XIX Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Bursie (Turcja, 2005),
– Medal św. Kingi (2014),
– „Grand Prix” na X Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Banja Luka i Trebinje „Dukat Fest” (Bośnia i Hercegowina, 2017),
– „Grand Prix” na Międzynarodowym „Hlushenkov Folk Fest” w mieście Chmielnicki (Ukraina, 2019),
– Nagroda publiczności na Międzynarodowym Festiwalu „IX Sudmalinas” w Rydze (Łotwa, 2019),
– II miejsce w konkursie Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej „Aktywność kulturalna w środowisku akademickim” (2020),
– Srebrny Medal „Polonia Minor” przyznany przez samorząd województwa małopolskiego (2024),
– I miejsce w kategorii: najlepsza muzyka – tytuł „Maestri Li Causi” w Agrigento (Włochy, 2024).