
Projekt graficzn: Angelika Topolewska-Plesko.
Projekt graficzn: Angelika Topolewska-Plesko.
Yanka Rudzka. Gesty i tropy to polska odsłona i kontynuacja zainicjowanego w 2016 roku w Salwadorze de Bahia projektu poświęconego Yance Rudzkiej – wybitnej, a dotąd u nas nieznanej choreografce, która w latach 50. XX wieku poprowadziła pionierską w Brazylii edukację taneczną i zrewolucjonizowała tamtejszą sztukę tańca współczesnego. Projekt przybliża polskiej publiczności życie i twórczość artystki i podążając śladami jej fascynacji kulturą tradycyjną stawia istotne pytania o możliwe znaczenie tej kultury dla współczesnej sztuki i praktyki choreograficznej.
W ramach projektu w początkach czerwca Stary Browar Nowy Taniec zaprosił publiczność na intensywne warsztaty tańców tradycyjnych (brazylijskiej samby, polskiego oberka i mazurka oraz tańców izraelskich) pamiętając o tym, że są to praktyki z natury swojej grupowe, jednoczące nas niezależnie od przekonań, narodowości czy umiejętności, i mające niezwykle istotną (zwłaszcza dla naszych czasów) moc kreowania WSPÓLNOTY.
W ramach festiwalowego finału projektu po raz pierwszy w Polsce zostanie zaprezentowany spektakl ZACZYN – efekt rezydencji twórczej, która w 2016 roku połączyła polskich i brazylijskich tancerzy. Spektakl głównym swym tematem uczynił przede wszystkim moment spotkania w praktyce tanecznej opartej na analizie i inspiracjach kulturą tradycyjną obu krajów, a jego twórczą zasadą była wymiana doświadczeń, partnerstwo i dialog. Stał się tym samym powtórzeniem gestu Yanki Rudzkiej (jej podróży do Brazylii i dzielenia się taneczną wiedzą przy jednoczesnym zainteresowaniu lokalną kulturą Bahia) i umożliwił praktyczną wymianę doświadczeń i poszukiwanie miejsc wspólnych, oraz inspirujących różnic dzielących oba taneczne światy.
Program zwieńczy dwudniowe sympozjum kontynuujące zainicjowane w 2016 roku badania wokół Yanki Rudzkiej. Podczas wykładów i paneli dyskusyjnych wraz z gośćmi z Brazylii przybliżymy polskiej publiczności postać nieznanej dotąd w Polsce artystki, symbolicznie sprowadzając ją do domu. Podążając śladami jej artystycznych gestów, organizatorzy postawią także istotne pytania o możliwe inspiracje i znaczenie kultury tradycyjnej dla dzisiejszych twórców. Jednocześnie, biorąc za punkt wyjścia pracę nad Zaczynem, podejmiemy także problematyczne kwestie kulturowych zapożyczeń i zawłaszczeń, dla których bardzo ciekawą ilustracją będzie wieńczący projekt spektakl Everything you have is yours amerykańskiej artystki Hadar Ahuvia, przyglądającej się krytycznie izraelskim tańcom ludowym.
PROGRAM SYMPOZJUM
Wokół problematyki międzykulturowych inspiracji, zapożyczęń i zawłaszczeń
Sobota 17 czerwca 2017 / galeria Art Stations +2
godz. 12.00 prof. Maria Claudia Alves Guimarães – Między czasem i przestrzenią: trajektorie Yanki Rudzkiej.
godz. 13.30 Lia Robatto – Historie tańczących kobiet: Yanka Rudzka i Lia Robatto – kultury, różnice i różnorodne inspiracje.
godz. 15.00 Yanka Rudzka – polska choreografka w Brazylii? – Anna Królica w rozmowie z Joanną Leśnierowską o międzywojennej roztańczonej Polsce i problematyce „polskości” Yanki Rudzkiej.
Sobota 18 czerwca 2017 / galeria Art Stations +2
godz. 12.00 Joanna Leśnierowska – Powtórzyć gest Yanki – o praktykowaniu spotkania i wyzwaniach „Projektu Yanka Rudzka: ZACZYN”.
godz. 13.30 dr Maciej Rożalski – Czarna sztuka sceniczna a koncepcja kultury afroatlantyckiej.
godz. 15.00 Izraelskie tańce ludowe Unplugged – rozmowa z Hadar Ahuvia (NYC) o krytycznej praktyce tańców ludowych i jej pracy nad spektaklem Everything you have is yours?.
Biogramy uczestników sympozjum:
Maria Claudia Alves Guimarães – profesor, badaczka tańca specjalizująca się w historii tańca w Brazylii. Dyplom w dziedzinie sztuk scenicznych zdobyła w Uniwersytecie w São Paulo (1989), pracę magisterską (poświęconą Yance Rudzkiej) napisała na Uniwersytecie Stanowym w Campinas (1998), gdzie obecnie pracuje, a doktorat w zakresie sztuk scenicznych zdobyła na Uniwersytecie w São Paulo (2003). Pracowała jako tancerka i aktorka. Równolegle do praktyki scenicznej była dyrektorem-koordynatorem Regionu Południowowschodniego Narodowego Komitetu Ceremonii Publicznych. Była szefowa Ceremoniału Publicznego USP i OAB-SP.
Lia de Carvalho Robatto – wybitna reżyserka, choreografka, tancerka oraz profesor akademicki. Wieloletnia solistka i asystentka Yanki Rudzkiej. W 1949 roku zaczęła studiować balet klasyczny w Miejskiej Szkole Baletu miasta São Paulo i Akademii Baletu Aliny Biernackiej. W 1952 roku rozpoczęła zajęcia taneczne z polską choreografką Yanką Rudzką, a w 1962 roku ukończyła prowadzoną przez nią Szkołę Tańca w Uniwersytecie Federalnym w Salwadorze de Bahia. W ramach Szkoły Teatralnej UFBA założyła eksperymentalną grupę taneczną (GED), z którą stworzyła znaczną część swoich profesjonalnych produkcji. W latach 1999 – 2004 była kuratorka w instytucji Rynek Kultury (Salwador) oraz w latach 2003 -2006 organizatorem i pedagogiem warsztatów dla choreografów z regionu Bahia. W 2009 roku otrzymała tytuł honorowego obywatela Salvadoru. Od 1998 dyrektorka projektu społecznego Axé Capoeira. W roku 2010 była przewodniczącą Rady Kultury Stanu Bahia.
Anna Królica – kuratorka, krytyczka oraz historyczka tańca. Ukończyła teatrologię oraz rusycystykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 2017 roku kuratorka i koordynatorka ds. programowych w Polskim Teatrze Tańca w Poznaniu. Pracuje również jako programatorka (obok Karoliny Garbacik, Joanny Chitruszko) Festiwalu „Kalejdoskop” w Białymstoku i współpracuje z Centrum Kultury w Mościcach. Do jej najważniejszych projektów kuratorskich należą: „Maszyna choreograficzna. Schlemmer. Analogie (2015-2016) i Maszyna choreograficzna (2014-2015) realizowanie w krakowskiej Cricotece; Z perspektywy żaby (2015) oraz Archiwum ciała (2013) przeprowadzone w Centrum Kultury „Zamek” w Poznaniu oraz „Goodbye Superman” (wraz z Pawłem Łyskawą i Erykiem Makohonem w Nowohuckim Centrum Kultury w Krakowie (2015). W latach 2014-2016 programowała comiesięczne wydarzenia Sceny Tańca Współczesnego w Staromiejskim Centrum Kultury Młodzieży w Krakowie, między innymi tam zrealizowała program Portrety. Kobiety w polskiej choreografii . Autorka książek: Pokolenie solo (Kraków, 2013), cyklu wywiadów stworzonych w ramach stypendium twórczego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2012 roku oraz pierwszej książki o najnowszej historii tańca współczesnego w Polsce: Sztuka do odkrycia. Szkice o polskim tańcu (Tarnów, 2011.. Jest autorką licznych tekstów wydanej przez Agorę kolekcji DVD Balet i taniec oraz współpracowała z „Dwutygodnikiem.com”, „Teatrem”, „Didaskaliami”, „Kontekstami”. W latach 2006-2010 prowadziła opiniotwórczy portal o tańcu współczesnym www.nowytaniec.pl.
Członkini Komisji Artystycznej Polskiej Platformy Tańca w latach 2008 i 2012 oraz przewodniczącą Rady Programowej ds. Tańca Instytutu Muzyki i Tańca w latach 2011-2013. W 2011 roku sprawowała funkcję koordynatorki ds. merytorycznych I Kongresu Tańca w Warszawie. W latach 2008-2015 prowadziła autorskie zajęcia o tańcu teatralnym na Uniwersytecie Jagiellońskim – w Instytucie Kultury Współczesnej i w Katedrze Performatyki. Obecnie przygotowuje doktorat na temat pamięci i ciała w Teatrze Śmierci Tadeusza Kantora i Tanztheater Wuppertal Piny Bausch.
Joanna Leśnierowska – kurator, choreograf i dramaturg tańca; jako krytyk współpracowała z „Didaskaliami”, publikowała także w
„Teatrze”, „Autoportrecie” oraz poza Polską, m.in. w „Theater der Zeit (Berlin), „Dance Today (Izrael), Dance Zone (Praga). W latach 2011-2014 była członkiem rady programowej ds. tańca Instytutu Muzyki i Tańca w Warszawie. Od 2004 roku jest kuratorem tańca w Art Stations Foundation, w ramach której stworzyła i prowadzi program Stary Browar Nowy Taniec. Jako dramaturg/konsultant artystyczny, reżyser światła i performer współpracuje z artystami z Polski (Janusz Orlik, Renata Piotrowska-Auffret, Marysia Stokłosa) i z zagranicy (Arkadi Zaides/ Izrael; Minimetal/Szwajcaria; Lia Haraki/Cypr; Márta Ladjánszki/Węgry, Jurij Konjar/ Słowenia). Od 2011 roku realizuje autorskie projekty choreograficzne (m.in. Rekonstrukcja, ..(rooms by the sea). W 2014 roku podczas Polskiej Platformy Tańca otrzymała razem z Januszem Orlikiem nagrodę Ministerstwa Kultury i dziedzictwa Narodowego za najlepszą choreografię (spektakl Insight). Twórca koncepcji i kurator Projektu Yanka Rudzka oraz współtwórca (razem z Januszem Orlikiem) kompozycji ZACZYN.
Maciej Rożalski – absolwent Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, obecnie wykładowca – profesor mianowany w północno-brazylijskim uniwersytecie federalnym Universidade Federal de Reconcav, gdzie prowadzi badania (oraz praktykę) z zakresu tańca współczesnego, teatru i obrzędów afro-brazylijskich. Pracę doktorską napisał w Instytucie Sztuki PAN pod kierunkiem prof. dr hab. Wiesława Juszczaka (Współczesna i pierwotna obrzędowość mityczna w projektach teatru alternatywnego). Współpracownik pisma „Konteksty”. Przez pięć lat współpracownik Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice”. W swojej pracy badawczej skupiony na tematyce wielokulturowości, estetyki postkolonialnej oraz współczesnych, wielokulturowych sztuk scenicznych. W okresie 2012 – 2014 przebywał w brazylijskim Salvadorze na stypendium po-doktorskim przyznanym przez Ministra Nauki. Badania tam przeprowadzone skupione były na temacie afro-brazylijskiego teatru i tańca. Współtwórca Projektu Yanka Rudzka (część badawcza) zrealizowanego w 2016 roku w brazylijskim stanie Bahia.
Hadar Ahuvia jest performerką, choreografką i postępową żydowską pedagożką mieszkającą na Brooklynie. Współpracuje z choreografami zarówno uznanymi, jak i młodymi z Nowego Jorku i innych krajów. Jej prace prezentowano w NYLA i Movement Research at the Judson Church oraz w wielu innych miejscach w Nowym Jorku i północno-wschodnich Stanach. Beneficjentka DTW/NYLA Fresh Tracks Artists 2012, Movement Research Artists in Residence 2015, Laba Fellow at the 14h St. Y 2016 i CUNY Dance Initiative 2017. Obecnie można ją oglądać z Kathy Westwater i Reggie Wilson / Fist & Heel Performance Group.
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx