Poznań / Teatr Wielki: „4: Pastor / León & Lightfoot / Bondara”. Premiera

Taniec, pasja, emocje. Gest, który potrafi przyciągnąć uwagę i zapada w pamięć. Historia wykreowana ruchem. Cztery ściany – metafora izolacji i ograniczeń, cztery strony świata będące niemal mistyczną obietnicą odkrywania tego, co nieznane, cztery pory roku, które czasem irytują powtarzalnością, a niekiedy, właśnie poprzez swą cykliczność, pomagają odnaleźć piękno mijającej nieznośnie szybko egzystencji. Mimo wielu skojarzeń wynikających z cyfry ujętej w tytule premierowego wieczoru baletowego, osią spektaklu będzie przestrzeń: zarówno ta, którą mamy w sobie, jak również rozumiana szerzej – w kontekście relacji z drugim człowiekiem, poszukiwania odpowiedzi na to pytania, czy sobie i innym potrafimy stawiać granice oraz z jakich powodów je nieustannie przesuwamy.

Krzysztof Pastor – tancerz, choreograf, od 2009 roku dyrektor Polskiego Baletu Narodowego. Na arenie międzynarodowej zyskał sławę, przygotowując ponad 50 baletów w różnych zakątkach świata.
Sol León i Paul Lighfoot – artyści, którzy w Nederlands Dans Theater, jednym z najbardziej znanych zespołów tańca współczesnego, spędzili 35 lat: najpierw jako tancerze, później jako choreografowie oraz sprawując kierownictwo artystyczne (do 2020 roku).
Robert Bondara – tancerz, choreograf, reżyser i pedagog. Inscenizował spektakle w Polsce oraz za granicą. Laureat wielu nagród i wyróżnień. Od 2018 roku kierownik Baletu Teatru Wielkiego w Poznaniu.

Moving Rooms (2012)
muzyka: Alfred Schnittke – Concerto grosso I (Cadenza – Rondo – Postludio)
Henryk Mikołaj Górecki – Koncert na klawesyn i orkiestrę smyczkową op. 40
choreografia: Krzysztof Pastor
kostiumy: Olivier Haller
światła: Bert Dalhuysen
asystent choreografa: Anita Kuskowska

Opowieść o emocjach zamkniętych w przestrzeni, której towarzyszy muzyka Schnittkego i Góreckiego. Na tle wyrysowanych światłem figur geometrycznych toczy się walka człowieka o swoje miejsce na świecie. Kim jest nasz przeciwnik i kto ustala reguły na szachownicy życia?
Choreografia Moving Rooms powstała w 2008 roku dla Holenderskiego Baletu Narodowego, natychmiast zachwyciła Amsterdam, a następnie publiczność w Stanach Zjednoczonych, Czechach, Finlandii, Chinach i na Litwie. Była to jedna z pierwszych zagranicznych prac Pastora, którą artysta przeniósł na scenę Teatru Wielkiego – Opery Narodowej. Sugestywność choreografii podkreśla wirtuozeria techniczna i indywidualna ekspresja tancerzy, a dynamika Moving Rooms zdaje się sugerować, że tylko w ruchu, w działaniu, jednostka może w pełni pokazać charakter i mieć wpływ na świat. W finale tancerze wychodzą z mroku – jak odczytają to widzowie?

Shutters Shut (2003)
choreografia do fragmentu wiersza Gertrudy Stein If I told him: A completed portrait of Picasso (1923) przeczytanego przez autorkę
choreografia, scenografia i kostiumy: Sol León i Paul Lightfoot
światła: Tom Bevoort
asystenci choreografa: Chloe Albaret, Olivier Coelfard, Sarah Reynolds
Choreografia Shutters Shut jest oparta na wierszu Gertrude Stein z 1923 roku If I told him: A completed portrait of Picasso, będącym częścią trwającego przez dekady intertekstualnego dialogu między artystką a Pablem Picassem. Koncepcja choreograficzna León i Lightfoota nie tylko dopasowuje się do metrum wiersza podczas jego czytania, ale też wyraża, odzwierciedla i uzupełnia słowa, tworząc w ten sposób specyficzny ruch i język pantomimy. Dwoje tancerzy zachwyca synchronizacją ruchu: nie ma tu marginesu błędu, nie można ukryć braku precyzji, nie ma możliwości skorygowania niedoskonałego kroku. Shutters Shut to nie tylko pokaz precyzji wykonania, to również porywająca forma choreograficznej walki, podczas której – sekunda po sekundzie – widz nie może oderwać wzroku od sceny, ponieważ pragnie się przekonać, czy tancerze wyjdą z tej batalii bez szwanku.

Subject to Change (2003)  
muzyka: Franz Schubert – XIV Kwartet smyczkowy d-moll D 810 „Śmierć i dziewczyna”
część II: Andante con moto (opr. Gustav Mahler)
choreografia, scenografia i kostiumy: Sol León i Paul Lightfoot
światła: Tom Bevoort
asystenci choreografa: Chloe Albaret, Olivier Coelfard

Tytuł baletu to słowa widniejące w rogu strony każdego harmonogramu, arkusza obsady i dokumentu planu pracy, który jest drukowany w Nederlands Dans Theatre. Trzy słowa, które przypominają, że rzeczywistość często mija się z oczekiwaniami, koryguje plany, więc trzeba być gotowym na zmiany. Za Subject to Change stoi osobista historia Sol León i Paul Lightfoota – podczas tworzenia choreografii artystów dotknęła tragedia: nagła choroba ich przyjaciółki, Ruth. Dramatyczna rzeczywistość siłą rzeczy zdeterminowała proces twórczy i kreatywność artystów. Tworzenie choreografii było niemal procesem terapeutycznym, to w przestrzeni sali prób znaleźli schronienie. Nikt na widowni nie wiedział, co dzieje się z przyjaciółką choreografów, ale wszyscy w jakiś sposób zobaczyli to poprzez sztukę, zrozumieli dzięki mocy tańca. Choreografia, która nie pozostawia widza obojętnym, prowokuje do szukania odpowiedzi na najtrudniejsze pytania i wynosi wrażliwość odbiorców na zupełnie nowy poziom.

Bolero (2024) 
muzyka: Maurice Ravel
choreografia: Robert Bondara
światła: Wiktor Kuźma
asystentka ds. kostiumów: Chiara Ruaro
Jeden z najbardziej znanych utworów XX wieku, który – mimo klęski towarzyszącej koncertowemu prawykonaniu – z impetem wdarł się w przestrzeń nie tylko sal filharmonii i stał się niemal akademickim studium instrumentacji, ale też i skutecznie uwiódł popkulturę. Ostinato werbla od początku utworu, oszczędna orkiestracja, dynamika konsekwentnie rozwijana w kolejnych prezentacjach 18-taktowego tematu. W zasadzie prosty zamysł kompozytorski, z nawiązaniem do folkloru hiszpańskiego i inspiracjami jazzem, jest jednym wielkim crescendem. W nietypowej konstrukcji dzieła, uporczywie powtarzanym temacie i w charakterystycznym rytmie Robert Bondara – jeden z najbardziej cenionych polskich choreografów – znalazł źródło choreograficznej ekspresji. W jego ujęciu ani rytm, narastająca dynamika czy repetytywność tematu, nie są gorsetem krępującym kreatywność, przeciwnie – otwierają, zarówno przed choreografem, jak i tancerzami, przestrzeń, w której wypadkowa ich wrażliwości tworzy spektakl niezwykły pod względem artystycznym.

kierownictwo muzyczne: Marta Kluczyńska
asystentka dyrygentki: Agata Zając

Wykonawcy:
Balet i Orkiestra Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu

Portal taniecPOLSKA.pl wspiera medialnie premierę spektaklu Pastor, León & Lightfoot / Bondara.

Więcej informacji o spektaklu i biletach na stronie: 4: Pastor / León&Lightfoot / Bondara (opera.poznan.pl)