Warszawa / Centralna Scena Tańca: „Syrenoidy”, chor. Magdalena Przybysz i Michał Przybyła z gościnnym udziałem Marty Seredyńskiej

Performans Syrenoidy powstał w ramach projektu „Choreomozaiki” czyli serii interwencji performatywnych w przestrzeni miasta, których celem jest nawiązanie dialogu z historią miejskich obiektów oraz mieszkańcami i mieszkankami. Pierwsze wydarzenie cyklu „Choreomozaiek” odbyło się 13 września 2023 roku podczas Festiwalu Tańca Współczesnego w Częstochowie „Pamięć miasta” kuratorowanego przez Annę Królicę, która zaprosiła duet do ożywienia Skweru Solidarności w Częstochowie i znajdującej się na nim słynnej rzeźby Włodzimierza Ściegiennego zwanej potocznie Panią Kowalską.

Tym razem artyści ożywią i upodmiotowią pomnik Syreny nad Wisłą autorstwa polskiej rzeźbiarki Ludwiki Nitschowej. Pierwsza koncepcja artystki zakładała wykonanie rzeźby z zielonego szkła, jednak ta okazała się zbyt kosztowna i trudna w realizacji, dlatego ostatecznie monument odlano z brązu. Modelką, która pozowała Nitschowej do wykonania głowy i korpusu, była jej kuzynka Wanda Krahelska-Filipowicz, jednak syrena ma twarz innej kobiety.

Ze względu na wybuch II wojny światowej, nie zrealizowano wszystkich elementów otoczenia rzeźby – przykładowo na krawędzi basenu miały zostać umieszczone mewy zrywające się do lotu. Pomnik – mimo 35 przestrzelin – został wyremontowany i do dziś cieszy swą urodą oraz tajemniczym magnetyzmem. Przybysz i Przybyła pragną (wraz z gościnnym udziałem Marty Seredyńskiej) zatrzymać się nad następującymi pytaniami: gdyby Syrena miała głos, to co by nam opowiedziała, jakimi historiami by się podzieliła? Co czuła kiedyś i jak się ma dzisiaj? Co ją wzrusza, cieszy i bawi, a co złości i smuci? W jakim kierunku spogląda? Czy lubi ludzi? Czy lubi Warszawę? Czy my sami też jesteśmy stworzeni ze szkła lub z brązu? A może jeszcze z czegoś innego? W jaki sposób syrenie i nasze osobiste przestrzeliny wpływają na naszą codzienność?

Kim są Syrenoidy? Jak połączenie humanoidów, androidów, syren i innych stworów wpływa na tragiczną ewolucyjnie kondycję człowieka przedzierającego się przez chaotyczną i destrukcyjną cywilizację Czy jest dla nas jakaś ciemnozielona nadzieja? Wszak zielony to kolor nadziei.

projekt: Centralna Scena Tańca w Warszawie, edycja V 2024
kuratorka: Paulina Święcańska
organizatorzy: Mazowiecki Instytut Kultury, Fundacja Artystyczna PERFORM
współfinansowanie: miasto st. Warszawa