Warszawa / Przestrzenie Sztuki: Jacek Owczarek „Lithos”

Jacek Owczarek, choreograf od dekady związany z Łodzią i dyrektor Materii, w swoim najnowszym spektaklu łączy doświadczenie pracy nad postacią w tańcu współczesnym z dramaturgią tańca. Punktem wyjścia do stworzenia spektaklu była indywidualna praca z tancerzami. Autor do tworzenia spektaklu i pracy z tancerzami zaprosił choreografa Witolda Jurewicza i Elżbietę Chowaniec, dramaturg z którą współpracuje od kilku lat nad wypracowaniem narzędzi dramaturgicznych w choreografii. Muzykę stworzył pochodzący z Łodzi, tworzący obecnie w Berlinie młody kompozytor, skrzypek, pianista i producent Pimon Lekler. Minimalistyczną scenografię stworzył Wojciech Stefaniak, współpracujący z najważniejszymi scenami w Polsce.

Młodzi tancerze występujący w spektaklu studiowali razem w Instytucie Choreografii i Technik Tańca na Akademii Muzycznej w Łodzi, brali udział wielu projektach i konkursach choreograficznych.

Lithos [λίθος] w języku starogreckim oznacza kamień. Interesującym kontekstem dla twórców spektaklu był esej Mit Syzyfa Alberta Camus, w którym to nie wchodzenie wyżej jest momentem mocy, ale chwila, gdy pod ciężarem próby trzeba się cofnąć. W porażce bowiem człowiek jest w stanie odnaleźć siłę do tego, by pójść wyżej.

Syzyf patrzy, jak kamień w kilka chwil spada w dół, skąd trzeba będzie go znów wynieść na górę. Schodzi na równinę. Interesuje mnie Syzyf podczas tego powrotu, podczas tej pauzy. Twarz, która cierpi tak blisko kamieni, sama jest już kamieniem. Widzę, jak ten człowiek schodzi ciężkim, ale równym krokiem ku udręce, której końca nie zazna. Ten czas, który jest jak oddech i powraca równie niezawodnie jak przeznaczone mu cierpienie, jest czasem świadomości Syzyfa. W każdej z owych chwil, kiedy ze szczytu idzie [..] jest ponad swoim losem. Jest silniejszy niż jego kamień. […] Aby wypełnić ludzkie serce, wystarczy walka prowadząca ku szczytom. Trzeba wyobrażać sobie Syzyfa szczęśliwym.

A. Camus, Dwa eseje. Mit Syzyfa. Artysta i jego epoka, tłum. J. Guze, Warszawa 1991.

Realizatorzy:

Choreografia i reżyseria: Jacek Owczarek
Obsada: Kacper Klimczak, Aleksandra Łuczak, Justyna Olczak, Zuzanna Wojciechowska, Martyna Wójcik, Ulyana Zaruba
Współpraca: Witold Jurewicz
Muzyka: Pimon Lekler
Dramaturgia: Elżbieta Chowaniec
Scenografia: Wojciech Stefaniak
Koncepcja kostiumów i reżyseria światła: Katarzyna Stochalska
Konsultacje merytoryczne: Paweł Skalski
Koordynacja: Teofila Włodarczyk
Produkcja: Materia
Czas trwania: 40 min

Spektakl powstał w 2021 roku w ramach programu Przestrzenie Sztuki, finansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.

Operator: Materia
Partnerzy: Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, Miejska Strefa Kultury – Polski Ośrodek Sztuki, Urząd Miasta Łodzi
Organizator: Mazowiecki Instytut Kultury, Fundacja Artystyczna PERFORM
Kuratorka: Katarzyna Stefanowicz
Współfinansowanie: Miasto st. Warszawa

Więcej informacji: link

Jacek Owczarek – tancerz, choreograf, pedagog, kierownik Instytutu Choreografii i Technik Tańca na Akademii Muzycznej w Łodzi, dyrektor Materii. W latach 1994-2003 był tancerzem Teatru Tańca Alter w Kaliszu, współpracował z Teatrem Bretoncaffe w Warszawie. Był aktorem i tancerzem w Teatrze Nowym w Łodzi, wziął wówczas m.in. udział we wspólnym projekcie Leszka Bzdyla i Piotra Cieplaka Przed południem, przed zmierzchem. Tworzył choreografię, ruch sceniczny i występował w kilkudziesięciu przedstawieniach teatralnych, współpracował m.in. z Pawłem Miśkiewiczem, Mikołajem Grabowskim, Piotrem Cieplakiem, Konradem Dworakowskim oraz Darią Kopiec. Od 1996 uczy tańca współczesnego i kontakt improwizacji. Współautor Międzynarodowego Festiwalu Kino Tańca w Łodzi (2002–2006). Brał udział w międzynarodowych projektach, m.in. w berlińskim teatrze Volksbühne, w Paryżu i Mau-Beige we Francji, w ramach festiwalu Roma Europa oraz w Museums Quartier w Wiedniu. W 2009 założył w Łodzi grupę Pracownia Fizyczna, stworzył spektakle jak Meandrująca rzeka, a3 oraz Zdarzenia we współpracy z muzykami Pawłem Szamburskim i Patrykiem Zakrockim, Re:akcje, Fajdros, (dwa ostatnie powstały we współpracy z Dotknij Teatru). Tańczył w spektaklu Soul Project / PL Davida Zambrano zrealizowanego przez Pracownię Fizyczną we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca w ramach programu Zamówienia choreograficzne.

Witold Jurewicz – pedagog tańca, choreograf, reżyser, performer, wykładowca Akademii Muzycznej w Łodzi, Państwowego Pomaturalnego Studium Kształcenia Animatorów Kultury w Kaliszu (PPSKAK) w Kaliszu i kursów instruktorskich z tańca współczesnego w całym kraju. Założyciel, dyrektor artystyczny i choreograf Teatru Tańca Alter. W latach 1992-2008 dyrektor artystyczny festiwalu Międzynarodowe Prezentacje Współczesnych Form Tanecznych w Kaliszu. Autor programu nauczania tańca współczesnego i teorii ruchu. Twórca techniki ruchu wykorzystującej punkt podparcia jako podstawę do ruchu zgodnego z indywidualną motoryką ciała. Współpracuje z teatrami dramatycznymi w całej Polsce, m.in.: Teatrem im. Jaracza w Łodzi, Teatrem im. Bogusławskiego w Kaliszu, Teatrem im. Słowackiego w Krakowie, Teatrem Polskim w Poznaniu oraz Teatrem im. Modrzejewskiej w Legnicy. Bierze udział w licznych projektach tanecznych i teatralnych. Prowadzi warsztaty w kraju i za granicą. Od wielu lat choreograf i performer Festiwalu Era Schaeffera.

Pimon Lekler – producent muzyczny, kompozytor, skrzypek, pianista, scenograf. Zaczął naukę gry na skrzypcach w wieku 7 lat, a w wieku 10 lat na pianinie, w Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej I i II st. Im H. Wieniawskiego w Łodzi. Studiował edukację muzyczną i dyrygowanie na Akademii Muzycznej w Łodzi. W latach 2015-2018 członek Chóru FŁ, Vivid Singers i The Singing Heads. Należy do kolektywu Connecting Arts. Prowadzi warsztaty z dziećmi zagrożonymi wykluczeniem społecznym w Fundacji Działania. W 2016 roku rozpoczął współpracę z PWSFTViT w Łodzi (muzyka, dźwięk, scenografia i produkcja). Współpracuje z tancerzami i choreografami, z którymi prowadzi warsztaty, grając na żywo muzykę do improwizacji ruchowych. Skomponował muzykę do ponad 40 filmów krótkometrażowych, filmów animowanych, spektakli i reklam, z których kilkanaście zdobyło nagrody na międzynarodowych festiwalach takich jak London International Animation Festival, Indie For You Film Festival w Los Angeles, Shockfest Film Festival w Nowym Jorku, 8th Golden Ger International Film Festival, HorrorConUK in Rotherham, UK, Milano Film Festival, Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, Transatlantyk Festival, Moscow Film Festival, – ReAnima Festival, Tel Aviv International Student Film Festival.

Elżbieta Chowaniec – autorka sztuk dla dzieci i dorosłych, dramatopisarka i dramaturżka. Absolwentka produkcji telewizyjnej i filmowej na Wydziale Radia i Telewizji w Katowicach, scenopisarstwa w Szkoły Filmowej w Łodzi i dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim. Uczestniczka Laboratorium Dramatu w Warszawie na kierunku dramaturgia oraz wielu seminariów i warsztatów dramaturgicznych, m.in. z Markiem Ravehillem, Nikolajem Koladą, Iwanem Wyrypajewem. Dwukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie teatru (2009/2020). Jej teksty wystawiane są w kraju i za granicą, a sztuki tłumaczone na wiele języków i wystawiane w Rosji, Mołdawii, Rumunii, na Węgrzech i Ukrainie, miały również czytania we Włoszech i w USA. Od 2013 roku tworzy tandem artystyczny z czeskim reżyserem Markiem Zakosteleckym, z którym wspólnie realizują adaptacje, inscenizacje i autorskie spektakle dla dzieci. Realizowała spektakle w najważniejszych teatrach w Polsce. Interesuje się dramaturgią formy, prowadzi badania nad dramaturgią i kompozycją spektakli ruchowych. Prowadzi warsztaty dla tancerzy, ucząc komponowania form tanecznych. Wykłada dramaturgię tańca na Akademii Muzycznej w Łodzi.

Kacper Klimczak – tancerz, animator kultury, absolwent PPSKAK w Kaliszu. Ukończył studia pierwszego stopnia w Instytucie Choreografii i Technik Tańca choreografii na Akademii Muzycznej w Łodzi. Występował w spektaklu Biegnący w choreografii Zuzanny Kasprzyk-Molendy w ramach rezydencji Młodzi na scenę Teatru Rozbark i w ramach festiwalu Warsaw Dance Days. Brał udział w spektaklach Skarb Nienazwanej Góry w choreografii Krzysztofa Skolimowskiego, spektaklu Toska (ros.) czyli miłość po rosyjsku w choreografii Agnieszki Janickiej.

Aleksandra Łuczak – studentka Akademii Muzycznej w Łodzi, pasjonatka ruchu z wieloletnim doświadczeniem scenicznym. Występowała na wielu polskich, a także zagranicznych scenach, w Pradze, Libercu i Berlinie. Od dziecka związana ze studiem ruchu i tańca „Forte” założonym przez Katarzynę i Jerzego Sobkowiaków. Uczestniczka licznych warsztatów tanecznych w Polsce i za granicą, m.in. na Sycylii. Tańczyła w spektaklu Zdarzenia Jacka Owczarka, a także w spektaklu Po cichu w choreografii Moniki Grzelak.

Justyna Olczak – tancerka i projektantka. Absolwentka studiów I oraz II stopnia wydziału Wzornictwa i Architektury Wnętrz na Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi oraz studiów I stopnia na kierunku Choreografii i Technik Tańca na Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi. Uczestniczka wystaw grupowych m.in. 3mocje, Tożsamość, saudade-bolano, a także projektu finałowego Board Game Tour. Tancerka w etiudzie pt. Feel free not to escape fromm w choreografii Agnieszki Sterczyńskiej oraz w spektaklu Biegnący w reżyserii Z. Kasprzyk-Molendy i A. Molendy.

Zuzanna Wojciechowska – animatorka kultury, tancerka, absolwentka studiów pierwszego stopnia specjalność Choreografia i techniki tańca na Akademii Muzycznej w Łodzi oraz Państwowego Pomaturalnego Studium Kształcenia Animatorów Kultury w Kaliszu (specjalność teatr i taniec). Zafascynowana ruchem oraz połączeniem ciała i psychiki. Brała udział w licznych spektaklach i działaniach o charakterze performatywnym w tym m.in. Wędrówki Pana Sommera w choreografii Anny Wytych-Wierzgacz na Ogólnopolskich Konfrontacjach Tańca Współczesnego CODA z teatrem tańca Studnia, Feel free not to escape Fromm w choreografii Agnieszki Sterczyńskiej podczas Warsaw Dance Days w Centrum Sztuki Tańca w Warszawie, Biegnący w choreografii Zuzanny Kasprzyk podczas rezydencji w Teatrze Tańca i Ruchu ROZBARK w Bytomiu. Aktualnie rozpoczyna studia drugiego stopnia na kierunku Somatyka w tańcu i terapii.

Martyna Wójcik – jako dziecko zaczęła tańczyć w zespole Estrady Dziecięcej w Chełmie. Uczestniczyła w licznych konkursach i festiwalach o randze krajowej i międzynarodowej (2013-2017). Absolwentka kierunku Choreografia i techniki tańca na Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi. Bierze czynny udział w warsztatach w Lublinie (MSTT),  Połczynie-Zdroju (OWTW), Wrocławiu, Czarnym Dunajcu (WZLOTY) czy Łodzi, gdzie poszerza swoje umiejętności i zdobywa doświadczenie. Przez ostatnie lata występowała między innymi w spektaklu Feel free not to escape Fromm (chor. Agnieszka Sterczyńska) podczas Warsaw Dance Days, jak również w Teatrze Tańca i Ruchu ROZBARK w Bytomiu w spektaklu Biegnący (chor. Zuzanna Kasprzyk-Molenda) oraz w Łodzi w spektaklu Parówki rosną na drzewach (chor. Natalia ‘Sarna’ Kladziwa), współpracowała z Adamem Lipmanem przy realizacji jego finisażu Chmurna Wystawa.  Prowadzi zajęcia tańca współczesnego i improwizacji ruchowej dla młodzieży.

Ulyana Zaruba – studentka drugiego stopnia choreografii na Akademii Muzycznej w Łodzi. Występowała w spektaklach w ramach rezydencji Młodzi na scenę Teatru ROZBARK i na Warsaw Dance Days oraz międzynarodowym festiwalu SOLODUO 2021 w Budapeszcie. Współtworzyła projekt performatywny Melissy Monteros i Wojciecha Mochnieja podczas festiwalu Warsaw FLOW 2019. Bierze udział w spektaklu Skarb Nieznanej Góry w reżyserii i choreografii Krzysztofa Skolimowskiego oraz w spektaklu Zdarzenia w reżyserii Jacka Owczarka.