Bydgoszcz/Festiwal Prapremier 2016: Iza Szostak „Balet koparyczny”

Tegoroczna edycja Festiwalu Prapremier poświęcona jest Europie i teatralnym próbom przedstawienia zarówno trawiących ją kryzysów, jak też alternatywnych dróg jej rozwoju, propozycjom innych od aktualnych projektów politycznych, ekonomicznych, społecznych, ekologicznym, kulturowym czy egzystencjalnym.

W ramach festiwalu odbędzie się pokaz spektaklu Izy Szostak Balet koparyczny. Impulsem do powstania Baletu koparycznego była twórczość Oskara Schlemmera – profesora Bauhausu, malarza, teoretyka sztuki i reformatora tańca. Zafascynowany mechanicznością ruchu tancerzy baletowych, Schlemmer traktował ich ciała jak wpisane w zgeometryzowaną przestrzeń bryły i figury, ogromną wagę przywiązując do kostiumów, kompozycji i dynamiki linii czy kolorów oraz trajektorii ruchu. Iza Szostak Schlemmerowski Balet triadyczny przekłada na język maszyn budowlanych. Odwołując się do konkretnych partii oryginalnej choreografii z 1923 roku, konstruuje rozpisane na dwa ciała i dwie maszyny interdyscyplinarne działanie, łączące taniec ze sztukami wizualnymi i performansem dźwiękowym.

Kluczowym elementem pracy nad spektaklem było kurs dla operatorów koparki, podczas którego Szostak i Sakowicz zdobywali umiejętności niezbędne do profesjonalnego prowadzenia maszyny oraz stopniowo poznawali jej możliwości motoryczne. Ten proces dał performerom konkretne narzędzia do badania relacji władzy człowieka nad maszyną i maszyny nad człowiekiem.

Przedmiotem poszukiwań i inspiracji w Balecie koparycznym są ciała tancerzy, dla których kostiumem stają się koparki: trójwymiarowe i przeskalowane, odstające od ciał, posiadające własną jakość i motorykę oraz wydające charakterystyczne dźwięki. Kostiumy z jednej strony wymuszające konkretny sposób zachowania i poruszania się, z drugiej – modyfikujące swój kształt w zależności od działań performerów. W tak zaprojektowanej rzeczywistości ruch człowieka, który w zetknięciu z maszyną staje się hybrydą, zostaje poddany rewizji. Znika podział na ciało i obiekt.

Koncept /choreografia / wykonanie: Iza Szostak
Współpraca choreograficzna / wykonanie: Paweł Sakowicz
Dramaturgia / badanie: Anka Herbut
Przestrzeń: Łukasz Kwietniewski
Muzyka: Kuba Słomkowski
Kurator: Anna Królica
Koordynator produkcji : Dominik Skrzypkowski
Produkcja: Ośrodku Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka
Koprodukcja: Ciało/Umysł

Z recenzji:

„Przy tak mocnym nacisku na wizualny aspekt przedstawienia drugoplanowe stają się pytania o posthumanistyczną perspektywę relacji człowiek-maszyna sytuują się na dalszym planie. Nie jest to jednak wadą spektaklu. Twórcy badają bowiem cielesność z perspektywy Schlemmerowskiej organiczności i mechaniczności, wskazując, że tancerz (Tänzermensch) podlega zarówno prawom ciała (psychicznym, sensualnym, organicznym), jak i przestrzeni – ruchy uwarunkowane są świadomie i mechanicznie, biorąc pod uwagę istniejące relacje przestrzenne.”
Katarzyna Lemańska, taniecPOLSKA.pl

„Czy to tańczą ludzie za pomocą maszyn, czy maszyny? Cały czas widzimy dwójkę operatorów, więc odczytujemy tu ludzkie emocje, przełożone na ruch maszyn. Ale chwilami wydaje się, że to maszyny same wprawiają się w ruch, że zyskały własne życie.”
Joanna Targoń, „Gazeta Wyborcza – Kraków”

Partner: Bergerat – Monnoyeu

Bilety: 40 zł, 30 zł, 15 zł.

Bilety na wszystkie wydarzenia Festiwalu Prapremier 2016 dostępne są w kasie Teatru Polskiego oraz na stronie internetowej: www.festiwalprapremier.pl.