Warszawa: Butohpolis. 5. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Butoh – dzień trzeci

Na program wieczoru złożą się następujące prezentacje:

Spektakle:

• Elisabeth Damour (Francja), Medea Fiam
• Sylwia Hanff/Limen Butoh, Wojny. Święta krew śniących
• Thomas A. Bradley (Australia/Francja), O kompozycji

Po spektaklu odbędzie się rozmowa z Thomasem A. Bradleyem, którą poprowadzi Justyna Stanisławska.

O spektaklach:

Elisabeth Damour (Francja), Medea Fiam

Realizatorzy:

Koncepcja i choreografia: Denis Sanglard
Koncepcja, taniec i kostiumy: Elizabeth Damour
Muzyka: René Baptist Huysmans

„Medea Fiam” – mówi bohaterka sztuki Seneki: „Stanę się Medeą”. Solo Medea Fiam jest owocem współpracy z Denisem Sanglardem. Kreując postać Medei, daleka byłam od tworzenia postaci potwora, nie skupiałam się też na jej tragedii, ale na drodze, która zawiodła ją do tego potwornego czynu – dzieciobójstwa.
Moje solo nie skupia się wokół zemsty na Jasonie, który zostawił ją dla młodszej korynckiej księżniczki, przeciwnie – ogniskuje się wokół kwestii przywrócenia dzieciom Medei ich boskiej przynależności, ich prawowitości. Medea nie jest już bestią w ludzkim ciele, którą można upokorzyć. Jest czarodziejką z Kolchidy, wnuczką greckiego boga słońca Heliosa.
Taniec Butoh to niekończące się poszukiwanie świadomości umysłu i ciała. To most prowadzący do niezbadanych terytoriów poprzez emocjonalną i artystyczną pracę. Choreografia solo jest nieustannym poszukiwaniem obrazów. Jest poszukiwaniem mojej zwierzęcej energii, próbą znalezienia pęknięć w mojej własnej naturze i głęboko ukrytej w moim wnętrzu. Każdy ruch jest pozbawiony tego, co bezużyteczne. Czuję, że staję twarzą w twarz ze swoją własną Medeą.
Rzeczywistość i Mit mieszają się i zostają wzbogacone o to, co jest naszą własną wyobraźnią. Rzeczywistość Medei wydaje się trwać poza czasem linearnym, w morderczym szale – poza tym wszystkim co uznajemy za ludzkie. Siła Mitu, którego moc ma korzenie w starożytności, odbija się echem w naszej teraźniejszości.

O artystach:

Elisabeth Damour – francuska performerką butoh, mieszkająca w Paryżu. W latach osiemdziesiątych szkoliła się w Graham Dance School w Londynie. Była związana z zespołami tanecznymi w Europie, a później z zespołami G. Maretsky’ego i V. Navarro w Brazylii. W 2000 roku, dzięki warsztatom Kim Manri w Osace, zaangażowała się w pracę z artystami butoh, takimi jak: Gyohei Zaïtsu, Atsushi Takenouchi, Katsura Kan, Maki Watanabe i Masato Koseki. W tym czasie trenowała z Adamem Benjaminem w Candoco Cie oraz nawiązała współpracę z Tanteatro i Thomas Richard Workcenter. Bierze udział w dużych projektach, ze znanymi choreografami, takimi jak: Katsura Kan, Nanami Koshou, czy – obecnie – choreografem butoh Tebby Ramasike’s w projekcie Europejskiej Stolicy Kultury 2022 The wreckage of my Flesh w Esch i Kaunas 2022. Występuje na międzynarodowych festiwalach butoh (Tokio, Amsterdam, São Paulo, Paryż). Partneruje takim performerskim platformom internetowym, jak: BeComing Tree Global Live Art Event (UK) oraz The Laban Bartenieff Center (USA). Współpracuje również z kompozytorami muzyki akustycznej o międzynarodowej sławie: René Baptistem Huysmansem, Jacobem Elkinem i Pierrem Boeswillwaldem. Razem ze swoim Butoh Collective inicjuje regularne spotkania dla artystów z multidyscyplinarnych środowisk, którzy występują w muzeach i galeriach sztuki. W butoh każdy ruch jest poszukiwaniem równowagi będącej jednocześnie dysharmonią. Tego właśnie szuka wykonując „mały taniec” na świeżym powietrzu lub nad morzem, czy na wysokości 3300 metrów na szczycie lodowca Plaine Morte w Szwajcarii. Jest członkiem Rady Tańca (CID) – UNESCO oraz certyfikowanym tancerzem i Art-Terapeutą BAAT w Londynie. Więcej: https://dialogue-with-imaginary.hubside.fr

Denis Sanglard – urodzony w 1964 roku aktor i tancerz butoh. Zanim zaczął tańczyć, występował w teatrze. W 1998 roku, pracując nad sztuką L’Apprentissage Jean-Luc Lagarce’a, wystawianą przez Michela Albana, zaprosił do współpracy Léone Cats-Baril, tancerkę butoh i choreografkę. Później wielokrotnie tańczy z tancerzami, związanymi lub nie, z tańcem butoh: Pé Vermeschtem, Borisem Charmatzem, DV8, Toméo Vergesem, Patricią Kuypers, Markiem Tomphinsem i Robyn Orlin. Od 2012 roku tworzy wiele spektakli solowych we współpracy z kompozytorami muzyki akusmatycznej (Michel Titin-Schnaider, Blas Payri, Christophe Aslanian, holenderski kolektyw Muizmanz) oraz choreografii do klipów tanecznych (Eric Drichmont, Blas Payri). Spotkanie kompozytora akusmatycznego René Huysmansa w 2017 roku jest okazją do wspólnych badań i eksperymentów, w których ciało współgra ściśle z muzyką. W roku 2019 u Denisa zdiagnozowano miopatię. Od tego czasu zmaga się z chorobą i nieprzerwanie tworzy.

René Baptist Huysmans urodził się w 1969 roku. Artysta dźwiękowy i kompozytor muzyki elektroakustycznej z Amsterdamu. Komponuje poprzez słuchanie. Jego muzyka jest ekspresjonistyczna, często bywa opisywana jako narracyjna i sugestywna wizualnie. Artystę interesują nowe, niesłyszane dotąd, elektroniczne dźwięki i tekstury, fieldrecordings, sound art, łączenie muzyki elektronicznej z instrumentami akustycznymi. Realizuje projekty z artystami z innych dziedzin sztuki. Miał przyjemność współpracować z innymi muzykami (organy, perkusja), tancerzami butoh, artystami wideo, projektantami mody oraz artystami wizualnymi (malarstwo, rzeźba).

Sylwia Hanff/Limen Butoh, Wojny. Święta krew śniących

Performans butoh/body art/rytuał

Realizatorzy:

Choreografia: Sylwia Hanff (butoh)
Muzyka: Alexandre Yterce
Kostiumy: Sylwia Hanff i Małgorzata Chrust

Muzyka Alexandre’a zabrała mnie w transformującą podróż, na spacer po krawędzi Otchłani. Poprzez zniszczenie zaprowadziła mnie do brzucha i serca świata i życia.

Jak zmienić performans tańca butoh w akt transgresyjny, który przekształca świadomość?

Wojny [Op. 14] – Alexandre Yterce:
Przelej swoją krew, odziana w swoją krew
Idź nomadzie, idź, poddaj się otchłani,
Zobacz, jak nieznane w twojej twarzy staje się
Zawrotnym niebem.
Usuń zaklęcie poświęconej egzystencji
Zostaw fatalne przeznaczenie praw
pogrążonych w morderstwie.
Jaki jest los nieposłusznego
demencji władzy
która ma tylko szał zabijania?
Jak myślisz, komu jesteś nieposłuszny
Kiedy twoje ciało oddziela się od pustyni strachu
gdzie jest pogrzebany świat?

O artystach:

Sylwia Hanff – magister filozofii UW, pionierka i najbardziej rozpoznawalna polska performerka butoh (butoh uczyła się u największych mistrzów; tańca współczesnego i orientalnego uczyła się podczas wielu międzynarodowych warsztatów w Polsce, Wielkiej Brytanii, Niemczech), reżyserka, choreografka, instruktorka improwizacji tańca i symboliki ciała , menadżerka kultury, kuratorka projektów artystycznych oraz z zakresu edukacji artystycznej i kulturalnej, a także projektów społeczno-kulturalnych. Od 20 lat prowadzi współpracę międzynarodową, organizuje wydarzenia artystyczne, a także zaprasza zagranicznych artystów do udziału w swoich projektach. Stworzyła Butohpolis. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Butoh, którego jest dyrektorką artystyczną. Na scenie od 26 lat, do tej pory wystąpiła w ponad 40 spektaklach teatrów instytucjonalnych i niezależnych. Od 2002 roku prowadzi Teatr Limen Butoh, w którym stworzyła 25 autorskich spektakli solowych i zespołowych oraz wiele etiud i improwizacji. Występuje w Polsce i na świecie (USA, Japonia, Francja, Włochy, Holandia, Łotwa). Była aktorką zespołu Warszawskiego Teatru Pantomimy i Teatru Żydowskiego w Warszawie, przez 10 lat współpracowała z Teatrem Narodowym i Operą Narodową. Od 20 lat prowadzi warsztaty pracy z ciałem i ruchem, w tym długoterminowe projekty edukacyjne (Mazowiecka Nagroda Inspiracji Kulturalnych “Impuls Kultury” 2021 za projekt „Nie wiem kim był Grotowski. Laboratorium kultury czynnej”). Została opisana w książce Jadwigi Majewskiej The Body Revolving Stage. New Dance in New Poland (Instytut Teatralny, 2011) oraz w książce Obecni ciałem. Warsztat polskich tancerzy Butō Magdaleny Zamorskiej (wydanej w języku angielskim pt. Intense Bodily Presence: Practices of Polish Butō przez Peter Lang GmbH w 2018 roku). Więcej: www.limenbutoh.net

Alexandre Yterce – niezależny kompozytor francuski, dla którego muzyka nie jest obszarem odizolowanym od rzeczywistości, ale jednym z podstawowych sposobów odnowienia świadomości. Komponuje regularnie w studiu Accès Digital w Rouen. Często wykonuje akcje sceniczne i inscenizacje tekstów poetyckich w różnych teatrach w połączeniu z kreacjami instrumentalnymi i muzyką konkretną, które nazywa „Dramafoniami”. Wykonuje również koncerty utworów akusmatycznych. Założył i organizował przez dziesięć lat (z aktorką Florence Gonot) festiwal Brûlures des Langues i przegląd-Licencje w Paryżu.

Thomas Bradley, O kompozycji

Część 1 – film: Kompozytorzy
Ten krótki film nie ma tematu jako takiego. Jego istotą jest sama kompozycja, a strukturę tworzą cztery akty: objawienie, praca, spektakl i wyjaśnienie.
Ścieżkę dźwiękową stanowi kilka kompozycji z Fausta Gounoda. Każdy akt przedstawia własnych bohaterów i odrębną fabułę; jeden z mężczyzn występuje w kilku różnych przebraniach. Wciąż powtarza ten sam materiał choreograficzny w odmiennych kontekstach jak niezadowolony intelektualista. W konwencjonalnej kulminacji, mniej więcej w dwóch trzecich, pojawia się dialog. Nie wiadomo kto mówi, a kto jest mówiony. Mężczyzna kontynuuje swój taniec, ubierając się na ważne wydarzenie.

Performans: Thomas Bradley
Koncept i kostiumy: Thomas Bradley
Film: Julia Gat
Asystent kamery: Laurent Eyckermans
Edycja: Thomas Bradley i Julia Gat
Twórca kostiumów: Wim Muyllaert
Film realizowano w Studio CityGate, Brussels BE 2019.

Część 2 – performans: Wdzięk
Tancerz wie, że tematem Tańca nigdy nie może być nic innego, niż sam taniec. Akceptuje jego bezsensowność, ale mimo to porusza się z wdziękiem. Tańczyć w ten sposób to funkcjonować w Prawidłowy/Odpowiedni sposób. Jeśli tancerza porywa napięcie tej bezsensowności i oczywistego potencjału, to znalazł dla siebie niemożliwe zadanie do wykonania. Wdzięk to nazwa nadana tej iteracji takiego zadania; wykonać taniec butoh zgodnie z oczekiwaniami butoh.

Część 3 – Sesja Q&A /rozmowa
Czytanie fragmentów tekstów Thomasa A. Bradleya Czym jest choreograf? i Dance can never be: a short story of Experience. Następnie odbędzie się dyskusja, którą poprowadzi Justyna Stanisławska (taniecsubiektywnie.pl)

O artyście:

Thomas A. Bradley – mieszkający we Francji australijski artysta multidyscyplinarny, którego sztuka skupia się wokół ciała. Pracuje głównie jako tancerz, projektant kostiumów i pedagog w Emanuel Gat Dance (Francja). Wcześniej pracował z Sydney Dance Company i Australian Dance Theatre w Australii. Był dwukrotnie nominowany do nagrody dla Najlepszego Męskiego Tancerza – Australian Dance Awards, a w 2015 roku otrzymał stypendium Tanja Liedtke na wyjazd do Europy. Stworzył wiele krótkich choreografii w Australii i Nowej Zelandii, a także skomponował ich partytury. Na zaproszenie Dance Medium (Yuri Nagaoka i Seisaku) udał się do Japonii, aby uczyć się tańca butoh w zespole Sankaijuku (2015/2017) i u Yoshito Ohno. Bradley co roku wraca do Japonii na miesiąc intensywnych treningów. Poza tymi wizytami kontynuuje własne badania nad „częstotliwością butoh” w swojej solowej pracy yvonne i duecie clay z Daiem Matsuoką (Sankaijuku). Twórczość Bradleya obejmuje również teksty krytyczne, produkcję muzyki i wideo oraz projektowanie kostiumów. Jego krótki esej o tańczeniu* (2019) opisuje doświadczenie jednoczesnego myślenia i tańca. Został napisany na zamówienie i opublikowany przez Delving into Dance (AUS). Jako projektant kostiumów współpracował z kilkoma australijskimi choreografami, a także na zlecenie StaatsBallett Berlin, Scottish Dance Theatre i Emanuel Gat Dance. Jego butoh-barokowe projekty oversize pojawią się także w nowym filmie La Parade de Chaillot Emanuela Gata, wyprodukowanym przez Theater Chaillot w Paryżu i Emanuel Gat Dance.

Więcej: https://www.instagram.com/thomasabradley/
Vimeo https://vimeo.com/user72625239

Festiwal jest organizowany dzięki determinacji oraz wzajemnej pomocy, bez dotacji zewnętrznych. Organizatorzy proszą o wsparcie swoich artystów tzw. cegiełkami do przygotowanych pudełek.

Wydarzenie na Facebooku: link

Organizatorzy: Stowarzyszenie „Akademia Umiejętności Społecznych”, Teatr Limen Butoh.
Zespół organizacyjny: Sylwia Hanff (dyrektorka artystyczna), Marek Kowalski, Magdalena Jakubów, Agata Sokół, Justyna Stanisławska, Anna Chudzik-Pawlik, Anna Juniewicz

Partnerzy: Teatr Akt, Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, Austriackie Forum Kultury, Wolskie Centrum Kultury

Patroni medialni: Strona Tańca, Taniecsubiektywnie.pl, Kwartalnik Taniec, Fundacja Perfora

Wsparcie medialne: taniecPOLSKA.pl