Warszawa: „Butohpolis”. I Międzynarodowy Festiwal Sztuki Butoh – dzień pierwszy

W piątek 26 kwietnia Teatr Limen Butoh oraz Stowarzyszenie „Akademia Umiejętności Społecznych” zapraszają na „Butohpolis” – I Międzynarodowy Festiwal Sztuki Butoh. Pierwszego dnia festiwalu (start: godz. 19.00) widzowie będą mogli zobaczyć trzy performanse: Niesen Anity Zdrojewskiej, Domy obecności. Anamnesis Magdaleny Jakubów oraz Czerwony Księżyc artystki z Mediolanu, Maruski Ronchi. W programie także prezentacja książki Magdaleny Zamorskiej Intense Bodily Presence: Practices of Polish Butō Dancers i dyskusja panelowa z udziałem artystów, moderowana przez Julię Hoczyk.

Program pierwszego dnia festiwalu – 26 kwietnia, godz. 19.00:

1. Performanse:

Niesen 

Butoh: Anita Zdrojewska

Muzyka Live: Rafał „Ruff” Libner 

Noc, cisza, piasek pulsuje cichymi westchnieniami. Skrawkami życia pełzającego w ciemności. Miękki ruch skrzydeł zmienia gwiazdy w iskry, splatając je w przestrzeń, w której czas się zatrzymał. Głęboki oddech wiatru ożywia skamieniałą duszę wszechczasów. Niesen.

Inspiracją dla spektaklu był krajobraz pustyni Negev, w południowej części Izraela. Skaliste szczyty, potężne płaskowyże poprzecinane głębokimi kanionami, a przede wszystkim pojedyncze głazy i rozsypane wokół kruszywo. Kamień jest dla mnie niezwykłym tworem. Tak dziś, jak przed wiekami śpi snem wiecznym, a zarazem nie śpi; jest niemym świadkiem wydarzeń. W jego warstwach kryją się zwątpienie i nadzieja, moc i niemoc, życie i śmierć samotnych wędrowców – mówi Zdrojewska Muzyka współtworząca spektakl jest nieprzypadkowa. Ruff Libner jest wirtuozem jednego z najstarszych instrumentów dętych na świecie – didjeridoo. Niski, cyklicznie rezonujący w starym drewnie dźwięk, jak oddech ziemi trwa dopóki trwa nieustający taniec życia i śmierci. Większość plemion aborygeńskich uważa, że wszystkie żywe stworzenia na Ziemi są ze sobą powiązane i tworzą jeden wielki system, który wywodzi się bezpośrednio od ich duchowych przodków z „czasu snu”. Niesen jest stanem transformacji pomiędzy snem i jawą, duchowością i światem fizycznym; towarzyszące zmianom napięcie staje się źródłem, a zarazem bodźcem, do nieustających poszukiwań.

Anita Zdrojewska – artystka niezależna – tancerka butoh, performerka, malarka ikon. Od 2008 roku uczyła się butoh u Yoshito Ohno, Atsushiego Takenouchiego, Yukio Waguriego, Ko Murobushiego, Tetsuro Fukuhary, Kena Maia, Mayi Dunsky, Sylwii Hanff. Tańczyła m.in. z Tetsuro Fukuharą podczas XI Dni Japonii w Warszawie czy z Joan Laage w projekcie Earth Tomes w Forcie Mokotów. Organizatorka wielu wydarzeń związanych z butoh – warsztatów, wystaw (m.in. mobilnej galerii-archiwum), koncertów i projekcji filmowych. Prowadzi autorskie warsztaty butoh w ButohSferze. Od ubiegłego roku, wraz z Joanną Sarnecką, tańczy w projekcie Weselekekonshiki. Więcej o artystce: tutaj 

Rafał „Ruff” Libner – didjeridoo. Muzyk, podróżnik, dźwiękowiec i autor tekstów. Na didjeridoo gra od 1998 roku. Współtwórca Radio Samsara, Nell’ Ambientes i Balanda Didjeridoo Duo. Współpracował z krakowskim Teatrem Starym, grając w spektaklu Factory 2 Krystiana Lupy, Storia Theurgica Dynamic Multimedia Project, Gadającą Tykwą, Magic Carpathians, „Studnią O”; podczas licznych pobytów w Nepalu koncertował i nagrywał z Shyam Nepali Group. W kwietniu 2005 roku został laureatem nagrody solowej dla instrumentalisty (Nowa Tradycja), a w grudniu roku 2007 Nell’Ambientes i Gadająca Tykwa otrzymali I nagrodę w konkursie Scena Otwarta (Mikołajki Folkowe, Lublin). Więcej o artyście: tutaj

Domy Obecności. Anamnesis

Magdalena Jakubów

Ci co na „wędrówce” muszą dopiero w ciemności swoich ścieżek wywędrować dom i stół…

Tęsknota za Domem. Za Tymi, którzy tam mieszkali. Nostalgia za utraconym, bezdomność i wykorzenienie. Czy można wrócić do Domu, i czym miałby on być…? Tęsknota za zmarłymi wysłała mnie na wędrówkę Obecności, odnajdowanych w miejscach, historiach, strzępkach przedmiotów, poruszeniach serca, w tajemnicach śmierci i miłości. Każdy taniec jest tutaj rytuałem anamnesis – w każdym poruszeniu, geście, oddechu, przepływie postpamięci – zjednoczeniem przeszłości i teraźniejszości. Wędrowiec nie pamięta, kim jest. Kroczy przez pustkowia. Dostrzega światło. Puka w okno. Staje u progu niewypowiadalnego domu (określenie z: Samuel Beckett, Żadne z nich). Anamnesis (gr. przypominanie).

Cytat początkowy pochodzi z: Martin Heidegger, Język, w: W drodze do języka, Warszawa 2007.

Magdalena Jakubów – performerka butoh. Od 2016 roku współpracuje z Teatrem Limen Butoh. Wcześniej współpracowała z Teatrem Terminus Aquo. Ukończyła socjologię ze specjalizacją psychologia społeczna i coaching. Tańca butoh uczyła się od Sylwii Hanff, Imre Thormana, Ruiego Ishihary, Aleksandry Capigi-Łochowicz, Joan Laage, Atsushiego Takenouchiego, Mayi Dunsky. W 2015 roku uczestniczyła w projekcie teatralnym Grochów Grochów. Interesuje się (nie)pamięcią zbiorową mieszkańców Nadodrza i jej wpływem na tożsamość kolejnych pokoleń. Tematem jej pracy magisterskiej był teatr ze społecznością jako narzędzie przywracania pamięci i tożsamości na ziemiach zachodnich. Więcej o artystce: tutaj

Czerwony Księżyc – Performans-rytuał butoh

Maruska Ronchi
To rytualne przedstawienie o kobiecych energiach, związane z cyklami Księżyca. Hipnotyczny występ, w którym tancerka zagłębia się w podświadomość, by przywrócić publiczności archetypowe obrazy. Oniryczna reprezentacja rzeczywistości, zdeformowana, zmieniająca podstawowe elementy postaci, całkowicie wolna od jakiegokolwiek odniesienia do samej rzeczywistości. W ten sposób, odnosi się do innej rzeczywistości, „subtelnych” i symbolicznych światów, nieznanego, tego co usunięte ze świadomości, cienia. Otwiera wewnętrzną otchłań, aby odkryć tajemniczy wszechświat opiekunki zapomnianej mądrości. Widzowie będą mogli na nowo odkryć podwójną naturę kobiecości, jej głęboki związek z Matką Naturą, która jest jednocześnie hojna i okrutna, sprzyjająca i bezwzględna. Matka Natura, która tworzy i zabija, która mieści w sobie życie i śmierć w nieskończononym cyklu. Premiera: 2019 rok.

Maruska Ronchi – włoska tancerka, choreografka i performerka. Przez wiele lat – podróżując po Europie, Rosji, Kanadzie i Japonii – współpracowała z włoskimi i francuskimi zespołami teatralnymi oraz zespołami tańca współczesnego i różnymi choreografami (Tino Sehgal, Benoît Lachambre). W międzyczasie tworzyła własne prace choreograficzne we współpracy z innymi artystami, tancerzami i muzykami. Ukończyła taniec współczesny w CIMD (Międzynarodowe Centrum Ruchu i Tańca) w Mediolanie pod kierunkiem Franci Ferrari. W 2009 roku spotkała się z tańcem butoh  Atsushi Takenouchi. dzięki Atsushiemu Takenouchiemu. Następnie pogłębiała swoją praktykę butoh w spotkaniach z takimi tancerzami, jak: mistrz i choreograf Yoshito Ohno, Yumiko Yoshioka, Carlottą Ikedą, Natsu Nakajimą, Ima Tenko, Imre Thormann, Masaki Iwana, Minako Seki, Sankai Juku, Yukio Mikami (Torifune Butoh Sha), Yuri Nagaoka, Seisaku i innymi. Więcej o artystce: tutaj

2. Prezentacja książki Magdaleny Zamorskiej Intense Bodily Presence: Practices of Polish Butō Dancers

3. Dyskusja panelowa z udziałem artystów, moderuje: Julia Hoczyk

Julia Hoczyk – teatrolożka, krytyczka i teoretyczka tańca, redaktorka. Teksty krytyczne publikowała m.in. w „Didaskaliach”, „Teatrze”, „Opcjach”, „Dwutygodniku.com” i na portalu nowytaniec.pl. W latach 2005-2010 była redaktorką „Sceny” – periodyku poświęconego kulturze i edukacji teatralnej, w latach 2008-2011 – sieciowego miesięcznika „Kultura Enter”, a od roku 2011 – portalu taniecPOLSKA.pl, prowadzonego przez Instytut muzyki i Tańca, poświęconego informacji, promocji, dokumentacji tańca artystycznego w Polsce, a także wspierającego dyskurs krytyczny na temat tej dziedziny sztuki. Zajmuje się problematyką ciała, cielesności i gender (płci kulturowej) w polskim i światowym tańcu współczesnym. Prowadzi gościnne wykłady o tańcu współczesnym i butoh. Współpracowała z Akademią Teatralną, gdzie w latach 2010-2015 prowadziła zajęcia poświęcone analizie teatru tańca i tańca współczesnego. Pracuje w Instytucie Muzyki i Tańca.

Festiwalowi w dniach 26-27 kwietnia towarzyszy wystawa zdjęć Janusza Matuszewskiego ze spektakli Teatru Limen Butoh.

Janusz Matuszewski vel Yassiek – teatrem tańca pasjonuje się od 1998 roku, fotografuje od 2005. Sfotografował prawie 500 wydarzeń związanych z tańcem, w tym m.in. działania takich artystów, jak: Atsushi Takenouchi, Tanztheater Wuppertal – Pina Bausch, Kibbutz Contemporary Dance Company – Rami Be’er, Bejart Ballet, Pietragalla Compagnie, Mathilde Monnier, Derevo, Gardzienice, Scena Plastyczna KUL, Polski Teatr Tańca. Współpracował z festiwalami i konkursami m.in.: Festiwal Tańca Zawirowania, Festiwal Rozdroże, Łódzkie Spotkania Baletowe, Mandala Performance Festival, Festiwal Ciało/Umysł, Festiwal Skrzyżowanie Kultur. Zdjęcia teatrów tańca Janusza Matuszewskiego publikowane były w recenzjach spektakli w prasie („Rzeczpospolita”, „Życie Warszawy”, „Przekrój”), w książkach o tańcu w Polsce: Anna Królica, Sztuka do odkrycia. Szkice o polskim tańcu (2011), Jadwiga Majewska, My, taniec. Antologia polskiej krytyki tańca po 1989 roku (2013), Nienasycenie spojrzenia, red. Anna Królica (2017), a także na portalach internetowych poświęconych tańcowi.

Wstęp na wydarzenia w ramach programu festiwalu jest wolny.

Rezerwacja: rejestracja przez wydarzenie na FB lub przez e-mail: butohpolis@gmail.com

Wydarzenia towarzyszące:

25 kwietnia 2019, godz. 18.00-21.00, warsztat butoh, prowadzenie: Maruska Ronchi, zapisy i informacje: limenbutoh@wp.pl

28 kwietnia 2019, warsztat butoh, prowadzenie: Valentin Tszin, zapisy i informacje: ButohSfera, azdrojewska@publink.com.pl

O festiwalu:

„Butohpolis”. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Butoh to nowe wydarzenie na kulturalnej mapie Warszawy, poświęcone sztuce butoh – szczególnemu rodzajowi sztuki performatywnej (nazywanej czasem tańcem lub teatrem), który powstał na styku kultury japońskiej i europejskiej. Od ponad 50 lat butoh wywiera wpływ na sztukę na całym świecie i postrzegane jest jako zjawisko ponadkulturowe. Ma swoją wierną publiczność i aktywne środowisko performerów także w Warszawie, która stała się jego ważnym ośrodkiem. Powstanie festiwalu „Butohpolis” jako platformy twórczego dialogu to istotny krok na drodze rozwoju i poszukiwania własnej tożsamości polskiego tańca butoh. Nazwa „Festiwal Sztuki Butoh” podkreśla szerszy obszar butoh, który obejmuje nie tyko sztuki performatywne – znaczącą część programu festiwalu stanowi np. fotografia butoh. Hasłem przewodnim tegorocznej edycji jest „zachodnie butoh”. Program koncentruje się na polskim butoh umiejscowionym w tym kontekście – kultury Zachodu, w której butoh intensywnie poszukuje swojej specyfiki.

Dyrektorka artystyczna: Sylwia Hanff

Organizator: Stowarzyszenie „Akademia Umiejętności Społecznych”, Teatr Limen Butoh

Współpraca: Teatr Akt, ButohSfera

Projekt współfinansowany przez m.st. Warszawa

Patronat honorowy: Instytut Muzyki i Tańca

Patroni medialni: portal taniecPOLSKA.pl, Centrum Sztuki Tańca w Warszawie

Kontakt: butohpolis@gmail.com