Fot. z materiałów organizatorów.
Szpieg. Albo człowiek, który słuchał to multimedialny spektakl muzyczno-taneczny oparty na motywach z życia legendarnego twórcy pierwszego instrumentu elektronicznego – Lwa Teremina. Zbudował on w latach 50. urządzenie podsłuchowe, które przez osiem lat „pracowało” w ambasadzie USA w Moskwie. Urządzenie, które zostało przemycone do ambasady jako prezent od koła gospodyń wiejskich, ukryte w ludowym dziele sztuki, działało bez zasilania elektrycznego. To dźwięki wzbudzały jego energię i pozwalały nadawać sygnał. Ponieważ był to mechanizm analogowy – trochę drewna i sprężyn – nikt go nie wykrył, co pozwoliło szpiegować ambasadorów Stanów Zjednoczonych w ZSRR. Odkrył je dopiero pewien amerykański tele-amator… Niemal sto lat od pierwszych eksperymentów i po dekadach ciągłych powrotów do jego twórczości, Lew Teremin znów okazuje się być nieodkrytym prorokiem przyszłości. Z dzisiejszej perspektywy szczególnie wizjonerskie okazują się jego studia nad sposobem kontroli dźwięku bez elektryczności, oparte na analizie oddziałujących na siebie ciał o rozmaitych stanach skupienia. Ciśnienie i dotyk, ruch i jego wzory – to, z czym pracował Teremin to dziś parametry używane w najbardziej zaawansowanych technologiach związanych z mechaniką precyzyjną. Twórcy Szpiega, w odniesieniu do eksperymentów i pism Teremina, zaprezentują retrofuturystyczną fantazję na temat mechanizmu słuchania i związków dźwięku z ruchem.
Szpieg to przedsięwzięcie współtwórcy legendarnej Komuny Otwock (i dzisiejszej Komuny Warszawa) Grzegorza Laszuka i Michała Libery – socjologa, kuratora i krytyka muzycznego, a od niedawna członka Rady Artystycznej Instytutu Sztuk Performatywnych. Muzykę do spektaklu skomponował DJ Lenar – jedna z najbardziej interesujących postaci warszawskiej eksperymentalnej sceny muzycznej. Na wzór urządzenia Teremina poszczególne fragmenty kompozycji zaprogramowano tak, aby podczas wykonania reagowały na ruchy tancerzy. Te natomiast wtórnie przełożone zostaną na język dźwięków, zapośredniczając uprzywilejowaną w teatrze relację wzrokową. Zaproponowanie innego mechanizmu percepcji, alternatywnego do tego, którym zwykliśmy śledzić ruch na scenie, zakwestionuje i jednocześnie podkreśli bezpośredniość obecności aktora na scenie.
premiera
tekst: Grzegorz Laszuk, Michał Libera
muzyka: DJ Lenar
technologia: Tomasz i Marcin Ebert
śpiew: Olga Mysłowska
taniec: Ramona Nagabczyńska, Weronika Pelczyńska, Iza Szostak
koprodukcja: Fundacja Ciało/Umysł, Open Latitudes, przy wsparciu Programu Kultura Unii Europejskiej
czas trwania: 50 minut
Po spektaklu, o godzinie 21.00 odbędzie się spotkanie z artystami.
