Topinambur. Fot. Jakub Wittchen.
Teatr Bretoncaffe działał Warszawie w latach 2001-2011 z inicjatywy Sławomira Krawczyńskiego, reżysera i pisarza, Anny Godowskiej, tancerki i choreografki oraz Dominika Strycharskiego, multintrumentalisty i muzyka. W 2003 roku do zespołu dołączyła Anita Wach, była tancerka Kieleckiego Teatru Tańca i Śląskiego Teatru Tańca w Bytomiu. Stanowią oni dzisiejszy trzon zespołu. Ponadto współpracowali z nim tacy muzycy, tancerze, choreografowie i aktorzy, jak Krzysztof Skolimowski, Jacek Owczarek, Daniel Radtke, a obecnie – Tomasz Wygoda, Przemysław Wasilkowski i Łukasz Lewandowski. Debiutancki spektakl grupy Lustro. Byliśmy tam któregoś dnia, lecz zdążyliśmy zapomnieć, otrzymała jedną z głównych nagród VIII Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej (2002). Jedne z ostatnich przedstawień Bretoncaffe, Tańcząc Sarę Kane i Topinambur, uczestniczyły w pokazach Polskiej Platformy Tańca w Poznaniu (kolejno: 2008, 2010).
W pracy twórczej Bretoncaffe łączy rozmaite dyscypliny, wśród których są taniec współczesny i ruch, elementy hip-hopu i tańca jazzowego, aktorstwo, performance, muzyka i tekst. Na jej wielotworzywowość wskazuje już sama nazwa grupy, przywołująca twórczość francuskiego surrelisty, André Bretona (fundatora nurtu), co w przedstawieniach Bretoncaffe znajduje przełożenie na swobodne łączenie środków ekspresji oraz ich kolażowość. Swoją działalność grupa prowadzi równolegle na trzech płaszczyznach, tj.: artystycznej, badawczej i edukacyjnej. Jak podają twórcy zespołu, te kierunki „stanowią spójną całość, która opiera się na wspólnocie idei, przekonań, pasji, pytań i poszukiwań dotyczących zarówno sztuki , jak i życia”. Jest to możliwe przede wszystkim projektowi badawczemu pod nazwą Taniec śniącego ciała, który zespół prowadzi od roku 2004. Jego celem jest wprowadzenie do praktyki tańca i teatru metod psychologii zorientowanej na proces Arnolda Mindella (w skrócie: POP). Jest to pierwsze tego typu przedsięwzięcie w Polsce, ponieważ dotychczas metodologia POP nie była wykorzystywana w twórczości artystycznej na tym polu. Uzwględniając szerszy kontekst, projekt grupy zrodził się także z inspiracji dziełem Carla Gustawa Junga. Taniec śniącego ciała realizowany jest we współpracy z Akademią Psychologii Zorientowanej na Proces w Warszawie. Większość spektakli grupy od roku 2006 powstaje najcześciej w konsultacji z jej założycielami, Agnieszką Wróblewską i Tomaszem Teodorczykiem.
Mindellowska POP, jedna z oficjalnie uznanych metod psychoterapii, kładzie nacisk na doświadczenia ciała, łącząc ze sobą to, co osobiste i ponadjednostkowe. Z analizy własnych przeżyć w zętknięciu z doświadczeniami progowymi czyni więc narzędzie badania szerszych zjawisk kulturowych i społecznych. Podobne dążenia można dostrzec w twórczej Bretoncaffe, co szczególnie widoczne jest w spektaklach Tańcząc Sarę Kane i Ja, Agaue. Podstawową metodę pracy POP stanowi amplifikacja symptomów, odbywająca się poprzez ruch lub za pomocą innych kanałów percepcyjnych. Bretoncaffe koncentruje się zwłaszcza na wzmacnianiu ruchów ciała, co pozwoliło grupie wypracować specyficzny styl choreograficzny, bazujący na potęgowaniu i kumulacji gestów niewielkich, ich rozwijaniu w większe frazy ruchowe oraz sekwencje tańca. Struktura spektakli bazuje na zapętlających się repetycjach i wygaszaniu ruchu.
Oprócz prezentacji przedstawień, twórcy Bretoncaffe biorą udział w pokazach pracy, podczas których fragmenty choreografii uzupełniane są prelekcjami, wyjaśniającymi sposób pracy i jej inspiracje. Nie tylko odsłonięciu ulegają więc kulisy procesu twórczego, ale odwrócony zostaje również jego wektor – to, co już gotowe cofa się do formuły work in progress, a nawet zaczyna powstawać in statu nascendi, rodzić się raz jeszcze. Prezentacje mają więc walor edukacyjny, ale także pomagają uświadomić widzom specyfikę działalności zespołu – choć przedstawienia Bretoncaffe są gotowymi choreografiami, praca nad nimi nie jest ostatecznie zakończona wraz z premierą (co świetnie pokazuje przykład Dion.is.us, który okazał się preludium do Ja, Agaue). Do tej pory odbyły się między innymi spotkania w ramach Międzynarodowego Festiwalu Tańca Współczesnego Ciało/Umysł oraz Warszawa jest kobietą. Zespół prowadził także warsztaty (m.in. w ramach cyklu Wytwórnia Tańca w nieistniejącym już Teatrze Wytwórnia) taneczno-muzyczne, w ramach których zapoznawał uczestników z elementami pracy z POP.
W ciągu dziesięciu lat działalności Teatr Bretoncaffe zrealizował kilkanaście spektakli, które były zdobywały wyróżnienia na festiwalach w Polsce, m.in. Slam.in nagrodzono podczas Międzynarodowych Prezentacji Współczesnych Form Tanecznych w Kaliszu (2006). Reprezentował sztukę polska zagranicą – we Francji, Niemczech, Estoni, Chorwacji, Słowenii, Czechach i na Węgrzech. Jego twórcy brali udział w międzynarodowych projektach organizowanych między innymi przez Centre national de la danse, THEOREM, Choreographisches Centrum NRW w Essen, Centrum Le Manege Mons, Belgia.
Grupa wielokrotnie reprezentowała sztukę polska zagranicą, tj. we Francji, Niemczech, Estonii, Chorwacji, Słowenii, Słowacji, Czechach i na Węgrzech. Jego twórcy brali udział w międzynarodowych projektach organizowanych miedzy innymi przez Centre national de la danse, THEOREM, Choreographisches Centrum NRW w Essen.
Obecnie działalność artystyczna Teatru została zawieszona.
