Autor: Anna Królica

*Poniższy tekst jest fragmentem książki Anny Królicy Sztuka do odkrycia. Szkice o polskim tańcu, Tarnów 2011.     12 września 1973 roku w Sali Renesansowej poznańskiego ratusza uroczyście świętowano odłączenie zespołu baletowego Conrada Drzewieckiego od Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszki i stworzenie nowej autonomicznej instytucji – Polskiego Teatru Tańca. Na ten moment Drzewiecki i jego tancerze czekali długo, około dziesięciu lat. W końcu talent choreograficzny Drzewieckiego mógł rozwijać się bez ograniczeń, jakie narzucał repertuar opery.   Zanim jednak przejdę do wydarzeń z 1973 roku i programu nowo powołanej instytucji, powrócę jeszcze na moment do lat 60. W tedy bowiem doszło...

Legendarne „Le Sacre du printemps” (1913) Igora Strawińskiego wciąż powraca na europejskie sceny. Właściwie „Święto wiosny” jest tą choreografią, która spaja historię tańca; jest pomostem łączącym dwie tradycje, traktowane często (choć niesłusznie) jako opozycyjne: balet i taniec współczesny. Podobnie jak Sabine Huschke (niemiecka badaczka i historyczka tańca), wielu teoretyków uważa dziś, że tym spektaklem Wacław Niżyński zainicjował nową kulturę tańca, opartą na zupełnie odmiennych zasadach, którą dziś nazwalibyśmy tańcem współczesnym.   Obejrzenie dziś kanonicznej wersji tego modernistycznego baletu zaczyna być nie lada wydarzeniem. Każdy liczący się choreograf chce pokazać swoją perspektywę patrzenia na to arcydzieło. Nawet jeśli kolejne wersje coraz...

Sytuacja artystów tańca współczesnego w Krakowie jest bliska absurdu. W mieście mieszkają i próbują działać twórcy o niezwykłym potencjale, uznawani i rozpoznawani w całym kraju, a nierzadko także - na świecie. Dlaczego w takim razie w opinii środowiska tanecznego Kraków jest białą plamą na tanecznej mapie Polski? Powodów jest tyle, że trudno je zliczyć, jednak najbardziej uderza fakt, że rozmowy prowadzone z władzami miasta o ewentualnych imprezach tanecznych zostały przerywane - a znaczenie tańca jako autonomicznej sztuki jest minimalizowane. Brakuje w Krakowie przestrzeni dostosowanej do potrzeb tańca i systematycznie go prezentującej. Potencjał artystów w żaden sposób nie przekłada się na...

Akcję austriackiego choreografa Williego Dornera Bodies in Urban Spaces („Ciała w przestrzeni miejskiej”) rozgrywającą się w Berlinie, zarówno wiele łączy, jak i dzieli z polskim, a zarazem łódzkim, spektaklem : PK : Kayi Kołodziejczyk. Wspólny wydaje się – wybór miasta, przestrzeni publicznej i otwartej, na swoistą scenę działań fizycznych, w której granicach mogą współistnieć różne dyscypliny jak parkour i taniec, a także zwiedzanie. Kiedy Bodies in Urban Spaces ma w sobie coś z tradycji teatru ulicznego, to : PK : ciąży ku formie przedstawienia teatralnego. Dlaczego? Bodies in Urban Spaces jest od początku do końca wędrówką między „stacjami”, przy których...

W Polsce zespół gościł trzy razy (1987, 1998, 2009). Podczas tych pobytów pokazano tylko cztery spektakle (Frühlingsopfer / Ofiarę wiosny i Café Müller – Wrocław 1987; Nelken / Goździki – Warszawa 1998 i Néfes – Wrocław 2009), co w obliczu jej czterdziestu dwóch przedstawień wydaje się dość mizerną liczbą. Paryż, Londyn, a nawet Tokio choreografka odwiedzała znacznie częściej, przywożąc tam zarówno premierowe spektakle, jak i te ze starszego repertuaru.  A jednak wybór gościnnych spektakli Stücke von Pina Bausch, które pokazano w Polsce, okazał się trafny. Na przestrzeni trzech dekad Bausch pokazała przedstawienia bodaj najbardziej reprezentatywne dla jej sposobu myślenia o...

Tegoroczna 16. edycja Malty okazała się niezwykle łaskawa dla form tanecznych - obok debiutu, teatru, muzyki i variów stanowiły one jeden z bloków festiwalu.Część taneczna żyła swoim rytmem wieczornych spektakli - w Słodowni, w Starym Browarze i na dziedzińcu Centrum Kultury Zamek.   Potwierdziły się częste opinie, że taniec współczesny i teatr tańca rozwijają się na peryferiach życia teatralnego. Najczęściej pozostają w izolacji, pojawiają się przede wszystkim na festiwalach stricte tanecznych, tak jakby nie należały do szeroko rozumianego teatru. Jeśli „wpuszcza się” taniec do teatru, to tylko w charakterze alternatywy. Podobnie zdarzyło się na katowickim APART - festiwalu form niewerbalnych,...