Częstochowa: Druga edycja Festiwalu Tańca Współczesnego „Pamięć miasta”

Szczególnie ważne dla nas w myśleniu o profilu festiwalu są idiomy dotyczące pamięci ciała i przestrzeni oraz kształtowanie tożsamości w odniesieniu do nich. Pamięć miejsca przesuwa nas w kierunku antropologii miasta i przedwojennej wielokulturowej historii Częstochowy. Przed wojną mieszkało tu ponad 40 tysięcy Żydów Częstochowian. Tworzyli oni bardzo silną społeczność, intensywnie uczestniczyli w życiu miasta, wpływając na jego rozwój kulturalny, ekonomiczny i handlowy.

Celem projektu jest upamiętnienie dawnych mieszkańców miasta poprzez odniesienie się do pamięci miasta. Co miasto i jego mieszkańcy pamiętają dziś, kiedy w przestrzeni miejskiej nie zostały wyraźne symbole (budynki, instytucje)? Co zatem zostało w samej tkance miasta i pamięci mieszkańców, co przypomina o przeszłej wielokulturowej historii miasta, a w niej obecności Żydów? Poprzez nasz projekt pragniemy symbolicznie zrekonstruować obraz przedwojennej Częstochowy i zobaczyć miasto jako palimpsest. W czasie projektu zorganizujemy spacer performatywny po części Starego Miasta, w której przede wszystkim mieszkali Żydzi. Jednak z pamięcią miasta chcemy pracować także na innych poziomach zapraszając na festiwal osoby związane z miastem, zarówno nadal w nim pracujące, ale także te, których ścieżki życiowe poprowadziły gdzieś indziej. Chcemy tworzyć i odkrywać nowe narracje miejskie.

– tymi słowami zapowiada festiwal jego kuratorka, Anna Królica.

W tym roku szczególnym wydarzeniem będzie spotkanie wokół książki Dwa życia Yana Aleksandry Pluty, służące wydobyciu pamięci o dawnym mieszkańcu Częstochowy – Janie Michalskim (Jan Majzner), który zapisał się w historii Brazylii jako jeden z najważniejszych krytyków teatralnych. Częstochowę opuścił jako dziecko w czasie wojny i dzięki temu ocalał. Możliwe, że dzięki książce i spotkaniu wokół niej, zacznie się jego „trzecie” życie, tym razem w pamięci mieszkańców Częstochowy.

Więcej: https://www.fundacjaperforma.com/pamiec-miasta

Program festiwalu:

„Preludium festiwalowe”
2 września 2023, godz. 19.00
Wernisaż fotografii Katarzyny Machniewicz Ciało.Dotyk.Pamięć
Galeria 4 Arte, ul. 1 maja 27

Wystawę można oglądać do 7 września w Galerii 4 Arte. Od 8 września część wystawy będzie dostępna w restauracji Niebo w mieście.

​​7–14 września 2023, godz. 10.00–12.00

Warsztaty: tańce żydowskie (otwarty nabór)
Prowadzenie: Marta Pietruszka
Wyższa Szkoła Zarządzania, ul. 1 maja 40

8–13 września 2023
Wystawa fotografii Katarzyny Machniewicz Ciało.Dotyk.Pamięć

Finisaż wystawy: 14 września, godz. 16.00
Restauracja Niebo w mieście, ul. Mirowska 4

9 września 2023, godz. 16.20
Pokaz filmu krótkometrażowego Black Landscapes, reż. TO_EN
Ośrodek Promocji Kultury Gaude Mater, ul. Generała Jana Henryka Dąbrowskiego 1

9 września 2023, godz. 17.00
Spotkanie z poezją Istnienia wrażliwe – portrety przedwojennych poetek żydowskich, reż. Jolanta Stanisz
Ośrodek Promocji Kultury Gaude Mater, ul. Generała Jana Henryka Dąbrowskiego 1

9 września 2023, godz. 18.00
Powrót Yana Michalskiego, spotkanie z Aleksandrą Plutą, autorką książki Dwa życia Yana
Prowadzenie: prof. dr hab. Dariusz Kosiński
Ośrodek Promocji Kultury Gaude Mater, ul. Generała Jana Henryka Dąbrowskiego 1

9 września 2023, godz. 20.00
Spektakl Teatru Nowszego Odyseja
Dworzec PKP Częstochowa Osobowa, ul. Wolności 21

10 września 2023, godz. 12.00
Spektakl dla dzieci Jak ptaszki studiowały Torę, oprac. i reż. Jolanta Stanisz / Teatr Nieoczywisty
Siedziba Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce, ul. Katedralna 8

10 września 2023, godz. 16.00
Czytanie performatywne: Żywot i śmierć Pana Hersha Libkina z Sacramento w stanie Kalifornia, reż. Daniel Adamczyk
Teatr im. Adama Mickiewicza, ul. Kilińskiego 15
bilety: 20 zł normalny / 15 zł ulgowy

10 września 2023, godz. 17.00
Między prawdą a fikcją. Losy Żydów na powojennej emigracji, spotkanie z autorką dramatu Ishbel Szatrawską
Prowadzenie: Agata Dąbek
Teatr im. Adama Mickiewicza, ul. Kilińskiego 15

11 września 2023, godz. 18.00
Spektakl Święto wiosny, oprac. i chor. Teatr Limen Butoh / Sylwia Hanff
Teatr im. Adama Mickiewicza, ul. Kilińskiego 15
Bilety: 20 zł normalny / 15 zł ulgowy

11 września 2023, godz. 18.40
Nowe wyzwania dla tańca współczesnego – spotkanie z choreografką, połączone z debatą krytyków i krytyczek ZASP
Teatr im. Adama Mickiewicza / ul. Kilińskiego 15

12 września 2023, godz. 14.00-16.00
Warsztaty GAGA (dla aktorów i aktorek)
Prowadzenie: Małgorzata Mielech
Teatr im. Adama Mickiewicza, ul. Kilińskiego 15

12 września 2023 godz. 16.15-17.15
Warsztaty GAGA for people (dla wszystkich)
Prowadzenie: Małgorzata Mielech
wstęp płatny: 40 zł
Teatr im. Adama Mickiewicza, ul. Kilińskiego 15

12 września 2023 godz. 19.00
Spektakl VALESKA, VALESKA, VALESKA, VALESKA, reż. Dominika Knapik
Teatr im. Adama Mickiewicza, ul. Kilińskiego 15
bilety: 40 zł parter (normalny) / 35 zł parter (ulgowy) / 35 zł balkon (normalny) / 30 zł balkon (ulgowy)

13 września 2023, godz. 14.00-16.00
Warsztaty GAGA (dla aktorów i aktorek)
Prowadzenie:  Małgorzata Mielech
Teatr im. Adama Mickiewicza, ul. Kilińskiego 15

13 września 2023, godz. 16.15-17.15
Warsztaty GAGA for people (dla wszystkich)
Prowadzenie: Małgorzata Mielech
Wstęp płatny: 40 zł
Teatr im. Adama Mickiewicza, ul. Kilińskiego 15

13 września 2023, godz. 18.00
Performans Pani Kowalska – choreomozaika, chor. Magda Przybysz / Michał Przybyła
Plac Solidarności

15 września 2023, godz. 17.00
Spacer performatywny
(trasa: Plac Willenberga – Stary Rynek – Plac Bohaterów Getta – Stary Rynek)
Podczas spaceru zobaczyć będzie można performansy w wykonaniu: Physical ArtHouse, Marty Pietruszki i Uniwersytetu Trzeciego Wieku z Częstochowy, Anny Piotrowskiej oraz  Zabawę w wykonaniu Physical ArtHouse

Współpraca i patronaty medialne:

portal taniecPOLSKA.pl, CGK, Życie Częstochowy i Powiatu, Orion TV, Twoja Polska Stacja

Partnerzy:

Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce, Teatr im. Adama Mickiewicza, Ośrodek Promocji Kultury Gaude Mater, Stowarzyszenie Częstochowski Uniwersytet Trzeciego Wieku, Galeria 4 Arte

Organizator: Fundacja Performa

Kuratorka: Anna Królica

Festiwal odbywa się pod honorowym patronatem Prezydenta Miasta Częstochowy i  Związku Artystów Scen Polskich – Stowarzyszenie.

Festiwal tańca współczesnego „Pamięć miasta” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego, w ramach programu „Taniec”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.

Projekt dofinansowany ze środków SKE – Związku Artystów Scen Polskich ZASP – Stowarzyszenie.

„Pamięć miasta” – spacer performatywny jest dofinansowany ze środków Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historycznych w Polsce.

O organizatorkach i organizatorach festiwalu:

kuratorka: Anna Królica
koordynatorka: Marta Seredyńska
ekspertka PR: Dominika Szwed
grafika: Mateusz Fabiś

Anna Królica – krytyczka, kuratorka i badaczka tańca, prezeska Fundacji Performa. Kuratorka festiwalu tańca współczesnego „Pamięć miasta”. Ukończyła teatrologię oraz rusycystykę na Uniwersytecie Jagiellońskim, a także podyplomowe studia „Zarządzanie kulturą”. Obroniła pracę doktorską Pamięć i ciało w Teatrze Śmierci Tadeusza Kantora oraz Tanztheater Wuppertal Piny Bausch na Uniwersytecie Jagiellońskim w 2023 roku. Jest autorką książek Sztuka do odkrycia. Szkice o polskim tańcu (2011), Pokolenie Solo. Choreografowie w rozmowie z Anną Królicą (2013), kuratorką i redaktorką albumu Nienasycenie spojrzenia. Fotografia tańca (2017). Do jej najważniejszych projektów kuratorskich należą: Maszyna choreograficzna (2013–2016) – i jego druga część – Schlemmer. Analogie (2015–2016), Archiwum ciała (2013), Z perspektywy żaby, Róbmy miłość, a nie wojnę (2017), Piąta strona świata (2018). Stypendystka MKiDN (2012, 2020) i Miasta Kraków. Od 2017 roku prowadzi gościnnie cykl o kuratorowaniu projektów tanecznych w Instytucie Teatru i Sztuki Mediów na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. W latach 2017-2019 pracowała jako kurator-koordynator ds. programowych w Polskim Teatrze Tańca. Była jurorką Komisji Artystycznej podczas Polskiej Platformy Tańca w latach 2008, 2012 i 2017. W latach 2008–2016 prowadziła zajęcia dotyczące tańca na Uniwersytecie Jagiellońskim. Była koordynatorką merytoryczną I Kongresu Tańca. W latach 2011–2013 pełniła funkcję przewodniczącej Rady Programowej ds. tańca w Instytucie Muzyki i Tańca. W latach 2006–2011 współprowadziła i pisała dla portalu nowytaniec.pl, jednego z opiniotwórczych miejsc dla rozwoju dyskursu o tańcu. Od 2021 roku jest członkinią w Związku Artystów Scen Polskich.

Marta Seredyńska – absolwentka wiedzy o teatrze oraz mediów interaktywnych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także polityki społecznej na Uniwersytecie Warszawskim. Doktorantka na Wydziale Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Współpracowała m.in. z Malta Festival Poznań, Teatrem Polskim w Poznaniu, warszawską Fundacją Warsaw Bauhaus, Fundacją Scena Współczesna/Teatrem Tańca Zawirowania, Fundacją Szkoła Liderów. Jako autorka tekstów współpracowała m.in. z „Didaskaliami”, Internetowym Magazynem „Teatralia”, portalem taniecPOLSKA.pl, „Teatralia”, magazynem „Taniec”, kwartalnikiem „Nietakt”. Prezes Fundacji Rezonanse Kultury, gdzie koordynuje i produkuje większość projektów. Kurator konferencji naukowej „Taniec w Warszawie. Sztuka tańca i choreografii w XX i XXI wieku” organizowanej przez Centrum Sztuki Tańca w Warszawie oraz redaktor publikacji pokonferencyjnej o tym samym tytule. Członek Sekcji Tańca i Baletu ZASP. W 2022 roku otrzymała stypendium MKiDN w dziedzinie taniec. Od 2022 roku kuratoruje dział Krytyka i teoria tańca w ramach Centralnej Sceny Tańca w Warszawie.

Dominika Szwed – absolwentka historii sztuki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Doktor nauk o sztuce. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się na zagadnieniach związanych z teorią sztuki i krytyką artystyczną przełomu XIX i XX wieku. Rozprawę doktorską, napisaną pod kierunkiem prof. Ryszarda Kasperowicza, poświęciła Cezaremu Jellencie – jednemu z czołowych krytyków sztuki i literatury, działającemu w tym czasie w Polsce. Od kilkunastu lat pracuje jako niezależna krytyczka sztuki. Interesuje się głównie sztuką nowoczesną, kontekstualną, zaangażowaną społecznie. Sama również angażuje się w działania edukacyjne i społeczne. Uczestniczy w wydarzeniach artystycznych, warsztatach, festiwalach, projektach kulturalnych. Jej wielką pasją jest taniec.