Autor: Agnieszka Narewska-Siejda

W oryginale tytuł autobiografii Allegry Kent (ur. 1937) brzmi Once a dancer i jest częścią angielskiego idiomu Once a dancer, always a dancer, który przetłumaczyć można jako Raz tancerka, zawsze tancerka, co oznacza dosłownie, że jeżeli ktoś raz zostanie tancerzem, będzie nim przez całe życie. Wyrażenie to bardzo dobrze określa jej karierę w zespole New York City Ballet, trwającą ponad trzydzieści lat, lecz przerywaną systematycznie przez osobiste problemy baleriny, o których obszernie pisze w swojej książce. Jednak mimo najróżniejszych przeciwności losu,  jej życie, jak sama pisze, było i wciąż jest kształtowane i wypełnione [] oddaniem tańcowi sztuce i zawodowi[1]. Drugą,...

Tańcząc na moim grobie – chyba trudno o bardziej kontrowersyjny tytuł dla tanecznej autobiografii. Jej autorką jest Gelsey Kirkland (ur. 1952), w latach 70. i 80. XX wieku primabalerina dwóch najsłynniejszych amerykańskich zespołów baletowych – New York City Ballet oraz American Ballet Theatre. Książka ta jest zapisem życia Kirkland. W zadaniu tym pomógł jej Greg Lawrence, amerykański publicysta, a prywatnie pierwszy mąż Kirkland. Autobiografia artystki poprzedzona jest dedykacją dla Josepha Duella (1956-1986) amerykańskiego tancerza i choreografa, związanego z zespołem New York City Ballet, który popełnił samobójstwo, wyskakując z okna swojego mieszkania, dzień po udanym występie w balecie Symfonia C-dur Balanchine’a....

„Balet jest kobietą” – tymi słowami wybitny dwudziestowieczny choreograf George Balanchine scharakteryzował sztukę baletową, odnosząc się zarówno do jej feminizacji, jak i swojego osobistego przekonania, że technika i interpretacja ruchu w żeńskim tańcu są znacznie bardziej bogate i interesujące niż w męskim. O jego fascynacji tancerkami świadczą nie tylko balety, które stworzył, lecz również życie osobiste – był pięciokrotnie żonaty (każda z jego żon była baleriną), a oprócz tego do swojej pracy nieustannie potrzebował młodych, zdolnych i pięknych balerin – muz. Jedną z nich była Suzanne Farrell (ur. 1945), amerykańska tancerka, która trafiła do New York City Ballet pod kierownictwem...

Zawód tancerza, a szczególnie tancerza klasycznego, wymaga szeregu umiejętności, kompetencji i zdolności, zarówno wrodzonych, jak i wypracowywanych latami. Oprócz predyspozycji fizycznych potrzebna jest m.in. koordynacja ruchowa, wrażliwość muzyczna, inteligencja, całkowite oddanie oraz codzienna, ciężka praca. Wszystkie te przymioty posiadała Toni Bentley (ur. 1958) australijsko-amerykańska tancerka, która oprócz tego miała jeszcze jeden, szczególny dla tancerzy talent – umiejętność nie tylko przekuwania myśli i emocji w ruchy ciała, lecz również przelewania ich na papier. Przez dziesięć lat była tancerką New York City Ballet, gdzie miała szczęście pracować z George’em Balanchine’em, genialnym choreografem, współtwórcą amerykańskiego baletu, reprezentantem stylu neoklasycznego w tańcu. Bentley jest...

Hilda Munnings (1896–1974) przyszła na świat w brytyjskiej rodzinie, która była daleka od idealnej. Jej ojciec, Frederick Tansley Munnings, przeszedł do historii jako włamywacz i oszust – wyłudzał pieniądze od naiwnych klientów, podając się za medium spirytystyczne (twierdził, że potrafi mówić głosami słynnych zmarłych osób, m.in. Juliusza Cezara, czy Henryka VIII). Dodatkowo nadużywał alkoholu, co nieraz skutkowało przemocą wobec najbliższych członków rodziny. Matka Hildy była surowa i wymagająca. Trzeba jednak przyznać, że obydwoje popierali taneczny talent córki i nie sprzeciwiali się, kiedy zdecydowała się obrać karierę artystyczną. Z Hildy Munnings szybko wyrosła zdolna i charyzmatyczna tancerka, pierwsza Brytyjka, która została...

W historii baletu Tamara Karsawina (1885-1978) była postacią pod każdym względem wyjątkową. Zachwycała zarówno urodą, talentem, jak i czarującą osobowością, kulturą i klasą, trzymając się z dala od skandali i zakulisowych intryg. Matylda Krzesińska opisała ją w trzech słowach: „[…] piękna, utalentowana i nad wyraz sympatyczna”[1]. Arnold Haskell zaś fenomen Karsawiny streścił następująco: „[…] była kobietą o wyjątkowej inteligencji, sympatyzowała z postępowym ruchem, a jako tancerka dysponowała niezwykle rozległą skalą możliwości, dzięki czemu mogła wykonywać każdego typu rolę”[2]. Urodziła się i dorastała w Petersburgu, drugą część życia spędziła natomiast w Londynie. To właśnie w języku angielskim spisała swoją biografię, którą...

Agnieszka Narewska-Siejda: W jaki sposób rozwinęła się u Pani pasja do tańca? Monika Myśliwiec: To zabawna historia. Zaczęłam tak, jak chyba większość dzieci – to rodzice zaprowadzili mnie na pierwsze zajęcia baletowe. Moja mama uprawiała z sukcesami łyżwiarstwo figurowe i uważała, że balet będzie dla mnie dobrym przygotowaniem. Miałam wtedy cztery lata i początkowo zajęcia te traktowałam jako rodzaj rozrywki i przyjemności, ale stopniowo balet zaczął mnie niebezpiecznie wciągać (śmiech). Równocześnie do dziesiątego roku życia jeździłam również na łyżwach i właśnie wtedy rodzice zdecydowali, abym wybrała pomiędzy łyżwiarstwem a tańcem. Byli przekonani, że wybiorę łyżwy, jednak opowiedziałam się zdecydowanie za...