Autor: Anna Królica

Z nieobecnością Rafała mierzę się od kilku miesięcy. Dobitniej niż wcześniej doświadczam braku jego postów o przeżywaniu choroby i o śląskich realiach, w które równocześnie nie chce się wierzyć, bo zdają się tak znakomicie skrojonym materiałem na opowiadania – jakby tylko prosiły o uważnego obserwatora codzienności, który złoży je w zdania. Rafał planował premierę w grudniu 2019 w Komunie//Warszawa w ramach programu kuratorskiego Krajobraz Weroniki Szczawińskiej. Po jego odejściu, solo spróbowali zrekonstruować jego przyjaciele, Anu Czerwiński, Kacper Lipiński, Magdalena Przybysz, Igor Stokfiszewski, Weronika Szczawińska, Jaśmina Wójcik, Jakub Wróblewski, Katarzyna Żeglicka – twórcy, z którymi tworzył i działał w różnych okresach...

Spektakl Koda (a tribute) Janusza Orlika i Joanny Leśnierowskiej, zapowiadany jako swoiste podsumowanie ich piętnastoletniej współpracy, odbieram jako intrygujący i wielopłaszczyznowy dialog pomiędzy twórcami. Mimo kilkunastoletniego stażu nie zaniechali jeszcze poszukiwań nowych form i metod pracy, nadal potrafią nie tylko zaskoczyć, ale i zachwycić swoimi artystycznymi wyborami. Niemal każda ich premiera skłania do porzucenia dotychczasowych przyzwyczajeń czy schematów postrzegania ich twórczości. Przysłuchuję się dialogowi artystów dość długo, od pierwszych premier. Ta „rozmowa” ma wiele nieoczekiwanych brzmień, zwrotów i barw i – co dla mnie najważniejsze – wciąż jest wyzwaniem.

Za napisanie tej książki Weronice Kostyrko, a także Annie Legierskiej, dziennikarce związanej z portalem culture.pl, należą się wielkie brawa. To właśnie Legierska zainspirowała autorkę do podjęcia tematu życia Nireńskiej, o czym autorka wspomina w podziękowaniach. Sama Kostyrko z niezwykłą skromnością zauważa w posłowiu, że pisanie tej książki było łatwe i trudne zarazem; łatwe – bo do wielu materiałów można uzyskać dostęp dzięki internetowi, a trudne – bowiem lwia ich część (często do tej pory niepublikowanych) jest dostępna tylko w kilku miejscach na świecie, w publicznych i prywatnych archiwach. Aby Tancerka i zagłada powstała, Kostryko musiała odbyć wiele podroży. Jej trasę...

Choreografia: polityczność pod redakcją Marty Keil wypełnia kolejne puste miejsce wśród kształtującej się w języku polskim literatury branżowej dotyczącej tańca. Na antologię składa się siedemnaście tekstów autorów zajmujących się tańcem i patrzących na niego z różnych pozycji: badaczy, nauczycieli akademickich, ale przede wszystkim choreografów, kuratorów, tancerzy. To właśnie opinie praktyków dominują w publikacji. Są w niej zachowane „parytety” – słyszymy zarówno głos kobiet, jak i poznajemy męskie spojrzenie na zagadnienie polityczności we współczesnym tańcu. Autorzy pochodząc z różnych krajów Europy Wschodniej i Zachodniej, choć, niestety, brakuje Polaków.Redaktorka uporządkowała teksty w cztery bloki tematyczne.

Jaka idea towarzyszyła ci, kiedy tworzyłaś SOLO PROJEKT? Impulsem do stworzenia programu było pragnienie wspierania młodych polskich twórców tańca w profesjonalnym rozwoju, a zwłaszcza w poszukiwaniach własnego indywidualnego języka artystycznego. Powołanie programu rezydencyjnego było naturalną konsekwencją obranego przeze mnie kierunku programu Stary Browar Nowy Taniec. Od samego początku nie interesowało mnie tylko prezentowanie współczesnego tańca. Choć słowo „tylko” w kontekście pierwszego w Polsce całorocznego miejsca regularnych prezentacji współczesnej, a do tego eksperymentalnej, awangardowej choreografii, nie jest chyba do końca adekwatne… Moim marzeniem było wykreowanie przestrzeni profesjonalnej kreacji, czy może lepiej powiedzieć: pod każdym względem sprofesjonalizowanej, bo chodziło także o jej realne warunki.

Praktyka sceniczna ostatnich dwóch dekad pokazuje, że poszukiwania twórcze choreografów i reżyserów starają się wyjść naprzeciw nowym trendom estetyki doby elektroniki, czego widoczną zapowiedzią stało się chociażby „wkroczenie” do teatru ekranów. Dzięki nim stajemy się widzami symultanicznie istniejących dwóch światów przedstawionych. Jednego na scenie, na której zdarzenia rozgrywają się „tu i teraz” – co zawsze stanowiło o wyjątkowości i mocy oddziaływania teatru; drugiego, wirtualnego, zapośredniczonego za pomocą ekranu, będącego najczęściej kopią scenicznego wariantu, ale przy wykorzystaniu możliwości technologii, czyli wędrującego oka kamery, ze zbliżeniami czy odjazdami oraz montażem: słowem – z całym dobrodziejstwem techniki. Jednak dzięki technice high definition, jak...

Tryptyk zasługuje na miano opus magnum Mikołajczyka. […] Można te przedstawienia oglądać także jako samodzielne prace. Jednak obejrzenie Tryptyku w całości podczas jednego wieczoru pozwala zagłębić się w świat artysty. A nawet czasem w nim pobłądzić, jako że fikcja miesza się tu z rzeczywistością i na odwrót.W Tryptyku Mikołajczyka najbardziej zajmujące jest napięcie, które wytwarza się pomiędzy tym, co rzeczywiste i tym, co fikcyjne. […] Efekt równoczesnego istnienia dwóch  porządków – fikcyjnego i realistycznego – narzuca rola, jaką w tym spektaklu odgrywa ciało Mikołajczyka. To ono urasta do rangi głównego tematu.

Recenzja spektaklu Just say it Michaela Schumachera i zespołu Towarzystwo Prze-Twórcze   Just say it zagrano trzy razy, na trzech odmiennych scenach, w różnych miastach. Premiera odbyła się podczas festiwalu "Ciało/Umysł" w Warszawie, później pokazywano go w Gdańsku i Poznaniu. Wszędzie był to inny spektakl. Wynikało to nie tyle z istoty teatru, w przypadku którego każdy pokaz ma niepowtarzalny i jednorazowy charakter, ile z zapisanej w strukturze przedstawienia jego otwartej formy, bazującej na improwizacji.   Wybór improwizacji jako metody pracy twórczej nie dziwi, kiedy pomysłodawcą spektaklu i jego choreografem jest Michael Schumacher, autorytet w tej dziedzinie na skalę światową. W...

Dla Hoghe'a istnieją w sztuce dwa tematy: ciało i jego seksualność. Realizując je, choreograf tworzy nową estetyczną wartość, podważając jednocześnie opozycję piękny / brzydki. Ciała tancerzy są dla niego jak żyjące rzeźby, fascynujące swoją formą. Taniec staje się więc pracą nad kształtami. Choreograf często posługuje się w tym kontekście metaforą ciała jako krajobrazu. W tańcu jest to krajobraz nizinny, pejzaż takich samych, płasko ukształtowanych ciał. Nieco monotonny, ale dla wielu – piękny. „Wyżynny" krajobraz zdeformowanych, garbatych pleców Hoghe może wydawać się brzydki. W rozmowie z Thomasem Hahnem, Hoghe dramatycznie pytał: „Co jest takiego w moim ciele, że pokazanie go wywołuje...

Recenzja spektaklu Z Tobą chcę oglądać świat Mikołaja Mikołajczyka   Enfant terrible - powiedziała o nim Joanna Leśnierowska przy okazji Polskiej Platformy Tańca. W świecie tańca właśnie w taki sposób reagowano na twórczość francuskiego choreografa Jerome'a Bela. Znany twórca podważał zastane reguły tańca współczesnego, poszukując nowej formy spektaklu. Takiej, która nie prezentuje „ciała niewiarygodnego” (termin Eugenia Barby), należącego do tancerza-wirtuoza - lecz pozwala uprawiać "ciało krytyczne". Jérôme Bel zamiast tańczyć, nierzadko wykłada albo performuje, występując z laptopem, a nie w przysłowiowych trykotach.   Analogię między Mikołajem Mikołajczykiem a Jérômem Belem można przeprowadzić tylko powierzchownie - jak zawsze, gdy porównuje się...