Autor: Paulina Trzeciak

Trzeci sezon Performing Europe 2020, zorganizowany przez Fundację Ciało/Umysł i kuratorowany przez Edytę Kozak, odbył się w Warszawie w pierwszych dniach lipcach 2019. Jest to czteroletni projekt, prowadzony przez Fundację C/U we współpracy z 11 innymi europejskimi partnerami. Oprócz spektakli, które używając różnych medium, eksplorowały zagadnienia nowej technologii i jej odbioru przez najmłodszych widzów (Alessandro Sciarroni), choreograficznej interpretacji wspomnień z dziecięcego notatnika (Collettivo Cinetico) czy performatywnej materializacji osób i relacji międzyludzkich w projekcie Michikazu Matsunego, mogliśmy uczestniczyć również w wydarzeniach towarzyszących przygotowanych specjalne w ramach tej edycji. Matsune poprowadził warsztaty performatywne w przestrzeni miejskiej (które zakończyły się nieplanowanym wcześniej pokazem),...

Nasze ciała funkcjonują w obrębie różnych kontekstów, płynnie pomiędzy nimi przechodząc i reagując na nie w określony sposób. Głównym zamierzeniem czerwcowej odsłony Sceny Tańca Studio, pod hasłem Eksploracja i ekspresja, było przyjrzenie się relacjom, napięciom oraz afektom, jakie generuje ciało w styczności z rozmaitymi uwarunkowaniami i zjawiskami. Ich błyskawiczny rozwój stawia sporo pytań o kształt przyszłego świata oraz odkrywa przed nami nowe, nieznane aspekty funkcjonowania w obecnej rzeczywistości. Prezentowane choreografie badały współzależność tych dwóch, bardzo intensywnie oddziałujących na siebie obszarów życia, eksplorując związek między codzienną rzeczywistością oraz intensywną i nieprzewidywalną naturą bodźców.

Najnowsza praca Marty Ziółek pozostaje w obrębie zagadnień poruszanych we wcześniejszych przedstawieniach, jednak eksploruje je w odmienny sposób. Artystka sięga tu po nowe i bardzo aktualne tematy, porzucając skupienie na doświadczeniach unoszących się na powierzchni systemu późnokapitalistycznego. Artystka przestaje poruszać się po widocznej wszystkim rzeczywistości i schodzi do podziemia, które w jej wydaniu ma w sobie coś z konwencji filmów science fiction klasy B i rytuału, ale przede wszystkim jest miejscem narastającego gniewu i buntu wobec systemu.

Wycieka ze mnie samo złoto to opowieść o macierzyństwie, które nie zawsze jawi się jako najpiękniejsza realizacja kobiecości, a jego ciemne strony wypierane są na rzecz podtrzymywania tej narracji. Spektakl tworzy platformę dla pomijanych głosów kobiet, opowiadających o wyobrażeniach na temat rodzicielstwa i ich późniejszej konfrontacji z rzeczywistością. Renata Piotrowska-Auffret sprawnie podejmuję problematykę relacji między sferą prywatną i publiczną – czyli uwikłania płaszczyzny emocjonalnej oraz rodzinnej w ekonomię i politykę. Dodatkowe osadzenie spektaklu w konwencji biograficznej sprawia, że w efekcie stykamy się z przemyślaną, żywą i, przede wszystkim, bardzo autentyczną kompozycją.

Nowy spektakl Izy Szostak, zatytułowany National Affairs. Sprawy wewnętrzne, umacnia nas w przekonaniu, że ludzka jednostka jest istotą relacyjną – na co dzień funkcjonującą w różnych sieciach powiązań, a przynależność do nich utrudnia postrzeganie jej przez samą siebie jako całkowicie wyizolowany i autonomiczny podmiot. Przyswajana przez nas rzeczywistość składa się z przedmiotów i innych jednostek, które poprzez zajęcie w niej określonej pozycji pomagają nam wytworzyć dany obraz świata. National Affairs. Sprawy wewnętrzne przybiera formę wizualnej instalacji, zrealizowanej na styku choreografii i performansu, a utkanej z dyskursów, podmiotów i obiektów, oscylującej wokół problematyki antropocenu (a może raczej już technocenu?), czyli splotu...

Kariery zawodowe tancerzy i tancerek klasycznych oraz tych tańczących w dużych zespołach są – w porównaniu do innych zawodów artystycznych – często stosunkowo krótkie i poddane bezlitosnej logice upływu czasu, a zakończenie kariery scenicznej to dla nich moment szczególnie ważny. Powstanie zespołu Dance On Ensemble jest więc reakcją na wykluczenie dojrzałych tancerzy, czyli tzw. „emerytów” z aktywnej pracy artystycznej. Dla nich wiek nie jest żadną barierą, a nawet wręcz przeciwnie – stanowi źródło inspiracji. Ich główną dewizą jest ukazanie na scenie piękna i potencjału jakie niesie ze sobą doświadczone ciało tancerza czy tancerki, przy jednoczesnej niezgodzie na to, aby jako...

Rozwój biotechnologii niesie ze sobą zapowiedź nowej definicji ciała i życia. Czy w momencie, w którym ludzkość uzyska całkowitą kontrolę nad ograniczeniami swojego ciała, wciąż będziemy mogli mówić o podziale na dwie płcie? Spełnienie wizji nieskończonego życia uwolni ciało i jednostkę od uwikłanego w linearność czasu procesu starzenia się, a komentarz do tego procesu znajdujemy w choreografii. Dwuczłonowy tytuł performansu More (Morus/Więcej) naprowadza nas na towarzyszący ludzkości od dawna i wciąż aktualny temat utopii. W choreografii Ramony Nagabczyńskiej, premierowo zaprezentowanej w ramach tegorocznej edycji Festiwalu Ciało/Umysł, wykonywanej wspólnie z Magdą Jędrą, dwie artystki sprawnie mierzą się z tymi obszernym zagadnieniami.

Zoo, klatka, małpy, dżungla, wojna, przemoc, terroryzm, kolonizacja. Ofiary i sprawcy –  podporządkowani i uprzywilejowani. Z tym wachlarzem utartych kulturowych tropów i jednoznacznie kojarzących się stereotypów, podejmuje grę choreografia Polowanie. Weronika Pelczyńska oraz pozostali tancerze i tancerki poruszają w niej problematykę relacji postkolonialnych. Jak strach wędruje przez nasze ciało? Boimy się indywidualnie czy zbiorowo? Czy ciała uprzywilejowanych poruszają się w inny sposób od ciał wykluczonych i walczących o życie w bezpiecznych warunkach?