Autor: Katarzyna Słoboda

Chaos. Co to jest chaos To słowo z opowieści matki o początku świata. Na początku wszędzie było pełno wszystkiego, ale nic nie miało kształtu ani formy. Były tylko strzępy, okruchy i gruzły, nawet nie skały ani ziemia, po prostu materia. Bez formy i koloru, bez ziemi i nieba, góry i dołu, południa czy północy. Nic nie miało sensu. Ani kierunku. Ani związku, ani więzi. Nie było mroku, nie było światła. Bałagan. Chaos. I co się stało Nic by się nie stało, gdyby te kawałki materii nie przywarły do siebie tam i ówdzie. Wtedy zaczęły tworzyć kształty. Najpierw tylko pecyny ziemi....

Druga natura Agaty Siniarskiej i Karoliny Grzywnowicz z udziałem Katarzyny Wolińskiej to praca wyrażająca troskę – troskę o ciało, pamięć, naturę. Etyka troski, postulowana przez Carol Gilligan w pracy Innym głosem: teoria psychologiczna a rozwój kobiet, zakłada równowagę pomiędzy troską o siebie a troską o innych. Etykę troski przeciwstawia etyce sprawiedliwości, dla której oparciem jest zestaw praw i zasad wynikających z patriarchalnego porządku. W naszej kulturze to nie troska, lecz właśnie sprawiedliwość wyznacza moralny kompas funkcjonowania społecznego, nie ma tu miejsca na budowanie relacji w oparciu o współodczuwanie. Problem ten zauważają twórczynie spektaklu, który w tym samym stopniu poświęcony jest...

„Zagniatam krajobraz skóry. Zwijam, nakładam, upuszczam, przesuwam, odsłaniam, chowam, odsyłam. Szukam, gubię i znajduję, w absolutnym tu i teraz, przed jest!. Przekształcam, powoli, nieustannie formuję, niespodziewanie niszczę, supłam, rozrywam i skrzętnie odkręcam. Niekończący się proces stawania, zaklęty w widzialny obraz/ obiekt. Składam poetycki, mięsisty album na wycinki z gazet, zasłyszane przypadkiem mityczne historie i skrzętnie ukryte sny”. Ten poetycki tekst autorstwa Anny Nowickiej znajdujemy na początku zapowiedzi pracy This is The Real Thing. Artystka faktycznie rozwija przed nami krajobraz ciała, odnajdując jego załamania, uskoki; performując pragnienie, które powoduje drgania powierzchni skóry, pokazuje, że kobiece ciało może mieć potencjalnie nieskończoną wielość...

Lisa Nelson, jak sama pisze, tańczyła od dziecka. Jednak dopiero świadome i stanowcze zaprzestanie tańczenia (na dwa lata) około roku 1974 pozwoliło jej na pogłębienie refleksji krążących wokół z pozoru prostych pytań: czym jest taniec i tańczenie? Co właściwie robię, gdy tańczę? Jak patrzę na taniec, ale też jak patrzę w trakcie tańczenia? Zrozumiała, że przez wieloletnią praktykę tańczenia jej percpecja jest kinestetyczna i wpleciona w wielozmysłowe działanie jej ciała. Wpłynęło to również na jej codzienne doświadczenie ciała. Doświadczanie zaś odbywa się równocześnie w ramach odbierania (i wysyłania) bodźców przez multisensoryczne ciało, ale jest dzięki temu nieustannym dialogiem z otoczeniem....

Praca Marii Zimpel zaczyna się od wizualnych form wprowadzanych w ruch. Formy te są wcielane nie tylko za pomocą ruchu, ale i przez wyobraźnię. To ona dyktuje tutaj kształt fikcji i podważa zwyczajowo przyjęte i, zdawałoby się, przezroczyste sformułowania określające zdarzenia ciała. Wiele praktyk somatycznych, które ma pomóc połączyć się z ciałem w ruchu autentycznym, prowadzi przez kolejne fikcje ciała, np. wizualizacje odczuć, które mają pośredniczyć w odnalezieniu zagubionego połączenia między myślą a fizycznością. Te swoiste odpryski obrazów czy słownych określeń budujących doświadczenie i jego zewnętrzną powłokę, to zalążki społecznych reprezentacji, ale też momenty potencjalnie emancypacyjne, pomagające wypracować sposoby na...

Katarzyna Słoboda: Tytuł projektu to Wychodząc od działania, a ja chciałabym zapytać „do czego?” Co wyznacza horyzont tego projektu? Maria Stokłosa: To trudne pytanie. Zawsze podczas pracy nad przedstawieniem jako choreografka, w pewnym sensie wychodziłam od działania. Ani nie od wyobraźni, ani nie od koncepcji, ale od działań, które wyznaczają punkt startu. Chodziło o to, żeby ruszyć i zobaczyć, jaki jest stan wyjściowy, po prostu zobaczyć, co powstanie. W tym projekcie sytuacja jest podobna, tylko za każdym razem zaczynam  w pewnym sensie od zera – nie ma tego procesu w czasie, w którym pracujesz nad materiałem, a potem z niego...

Boris Charmatz: Z mojego punktu widzenia, tancerz/tancerka to ktoś więcej niż choreograf/choreografka, szczególnie w kontekście instytucji muzeum, ponieważ to właśnie ona/ona ucieleśnia i doświadcza więcej niż jedną choreografię [szczególnie wyraźne jest to w projektach Musée de la danse – przyp. KS].Można powiedzieć, że Tino Sehgal ma tylko Tino Sehgala, a tancerz ma znacznie, znacznie więcej. Albo jeżeli pomyślimy w kategoriach dzieła sztuki – tancerz to jakby wiele dzieł sztuki i wielu artystów naraz. On/ona może reprezentować, zasiedlać czy przywoływać różne dzieł sztuki, rozmaitych artystów.

Przemianowując w 2009 roku Narodowe Centrum Choreograficzne (franc. Centre chorégraphique national de Rennes et de Bretagne) na Muzeum tańca (franc. Musée de la danse) Boris Charmatz wraz ze współpracownikami wskazał taniec jako punkt wyjścia dla swojej instytucjonalnej praktyki. Był to oczywiście gest odejścia od utrwalonych sposobów funkcjonowania podobnych instytucji we Francji (których jest w sumie dziewiętnaście), ale też sposób na zniesienie hierarchicznego podziału na choreografa-autora/choreografkę-autorkę oraz tancerza-wykonawcę/tancerkę-wykonawczynię, a także swego rodzaju dowartościowanie praktyk tanecznych, które wychodzą poza te twarde dychotomie

Lisa: Musisz organizować z tego, co jest w zasięgu twojej percepcji. W codziennych wyborach w dużej mierze pomagają nam nasze kulturowe schematy. Kiedy pierwszy raz zapytano mnie o improwizację, pracowałam z wideo. Zapytałam więc: Czy improwizujesz, kiedy oglądasz mnie jak się poruszam? Oczywiście, że tak. Obserwujący zawsze improwizuje. Wybierasz to, za czym podążasz swoimi oczami, masz nadzieję, że dostaniesz wskazówki od tego, co przed tobą i co poprowadzi gdzieś twoją uwagę, podejmujesz decyzje w czasie rzeczywistym, podążając za czymś. Być może komponowanie może być konsekwencją montażu. Lub montaż jest działaniem a komponowanie medytacją. Muszę przyznać, że improwizacja ogromnie mnie angażuje,...

Lisa: Wyobraźnia manifestuje się na różne sposoby. Wyobraźnia i komunikacja są jednymi z moich zagwozdek; transmisję, o której mówiliśmy wcześniej, rozumiem jako pewien poziom komunikacji. Taniec od zawsze był moim medium, tańczyłam od bardzo wczesnych lat, dlatego przerobiłam wszystkie możliwe powody dla których można tańczyć i tańczyłam z tych samych przyczyny z jakich tańczą inni ludzie –  zaczęłam tak młodo i zmieniałam się wraz z moim tańcem. Choć nie zawsze do końca pasowało mi to, co oglądałam jako taniec, nie wszystko tak samo mnie ekscytowało. Jednak wypracowałam sposób na propozycje taneczne, które nazywałam „performance”. I nie oznacza to, że wszystkie...