Autor: Teresa Fazan

Mikołajczyk sięga po postać Henryka Tomaszewskiego w nieprzypadkowym momencie – w 25-lecie rozpoczęcia z nim współpracy (rymująca się nam wszystkim rocznica roku ‘89 nie jest bez znaczenia, i nie chodzi mi o polityczną przeszłość Tomaszewskiego, ale o symboliczny charakter tego czasu, jako nowego początku, nie tylko w wymiarze narodowym, ale – dla Mikołajczyka – osobistym i artystycznym). Ich wspólną historię opowiada, jak się wydaje, w jedyny możliwy sposób: dzieląc się nią z widzami. A raczej: dzieląc ją z widzami. […] Tańczy sam, tańczy nago, tańczy z widzami, tańczy z zawiązanymi oczami. Mikołajczyk po raz kolejny udowadnia, że jest gotowy na ryzyko porażki, jakie...

W tym roku kuratorki Jadwiga Majewska i Katarzyna Bester postanowiły pójść o krok dalej i skonfrontować polski taniec z jego zagraniczną – a niejednokrotnie wręcz egzotyczną – reprezentacją. Kuratorki równocześnie pragnęły ukazać, w jaki sposób polski taniec współczesny wpisuje się w kontekst międzynarodowy i jak w istocie płynne są granice państwowe w przypadku sztuki. Festiwalowym idiomem stało się szeroko rozumiane POMIĘDZY. Owe sfery inter wydają się kluczowe dla sztuki współczesnej: są nie tylko źródłem różnic i konfrontacji, ale także miejscem spotkania i syntezy w nowe jakości. Kategorie wyizolowanych, czystych genealogicznie sztuk zdają się dziś niemożliwe i przykład tańca współczesnego, który nieustannie poszukuje, podważa tradycję, wciąż...

Źródłem inspiracji spektaklu Omega and the Deer norweskiej choreografki Ingun Bjørnsgaard były prace Edwarda Muncha. Artyści swoją pracę skupili wokół serii szkiców Alfa i Omega, związanych z opowiadaniem napisanym przez artystę. Teatr tańca jest więc tu równocześnie inspirowany tekstem i obrazem, co czyni go skomplikowanym znaczeniowo, wręcz intertekstualnym, a równocześnie intrygującym wizualnie. Choreografka bardzo ciekawie rozkrusza pozory normalności – buduje proste sceny, które stopniowo, poprzez interakcje postaci, stają się coraz bardziej hipnotyczne i surrealistyczne. Pod względem wizualnym spektakl jest bardzo intrygujący – każdy kadr mógłby być estetycznie złożonym dziełem sztuki. Wyraźnie widać tu nawiązania do estetyki Muncha  –  dziwnej, niesamowicie...

Pierwszy element wystawy stanowi seria cytatów mniej lub bardziej bezpośrednio koncentrujących się wokół improwizacji tańca. Co ciekawe, część z nich brzmi dość abstrakcyjnie i dotyka pojęć znacznie szerszych – takich jak intymność czy decyzyjność, które dzięki wspólnemu kontekstowi wystawy zbiegają się w jednym punkcie: w miejscu próby opisu i zrozumienia idei improwizacji.[…]Improwizacja opiera się na stałej gotowości do reagowania na zmiany otoczenia, własne myśli i oddziaływania współtwórców, nie może być więc jednorazowo dookreślona i nazwana. Właśnie dzięki temu stanowi niezwykle interesujący obiekt badań i obserwacji, a tytuł wystawy i jej idea zdają się do owej wnikliwości spojrzenia zachęcać.

Z okazji XVII Letniego Festiwalu Opery Krakowskiej Polski Balet Narodowy z Warszawy przyjechał do Krakowa z wieczorem baletowym pt. Obsesje*, składającym się z trzech części zaczerpniętych z aktualnego repertuaru teatru.   Całość rozpoczyna fragment spektaklu Kurt Weill z 2001 roku w choreografii Krzysztofa Pastora 30-minutowa Weill Suite. Zainspirowany muzyką niemieckiego kompozytora wariacja wokół Berlińskiego międzywojnia porusza klimatycznością i emocjonalnością. W pierwszym fragmencie „Berlin w światłach” przenosimy się na parkiet miejskiej kawiarenki, gdzie w lekkich, niezobowiązujących pas tancerze wirują w rytmie kabaretowo jazzowych wariacji kompozytora. Z kolei Srebrne jezioro to dwóch tancerzy (świetni Pèrez i Yaroshenko) w pełnym napięcia i czułości...

Ruch Gallery to pomysł artystów Krakowskiego Teatru Tańca, którzy zainspirowani słynnymi dziełami sztuki malarskiej z niemal wszystkich epok postanowili odzwierciedlić je w ruchu. Miejscem eksperymentu stała się szeroko rozumiana przestrzeń Nowohuckiego Centrum Kultury. Podążając za białą linią widzowie oglądają równocześnie reprodukcje i ich realizacje w tańcu. Spektrum artystycznych wyborów jest tu naprawdę szerokie (obejmuje 12 obrazów – zaczynamy od Słoneczników Van Gogha, poprzez Pocałunek Magritte’a, Krzyk Muncha, aż do Autobusu  Linke czy Chochołów Wyspiańskiego. A na końcu widza czeka niespodzianka: obraz 13, zatytułowany Autoportret,  to po prostu… lustro.

Wydarzenia festiwalowe rozpętały dyskusję wykraczającą daleko poza granice Krakowa. Często pojawiało się pytanie o sytuację tańca współczesnego – o to, jakie są jego aktualne nurty (np. taniec konceptualny, teatr tańca itd.; swoją drogą nawet nazywanie nastręczało wiele kontrowersji i samo w sobie było tematem dyskusyjnym) i jakie są główne ośrodki rozwoju owych kierunków. W roboczych dyskusjach narodził się podział tańca na „tańczony” teatr tańca (taniec „a lot of dance” jak to ujęła Iwona Olszowska), używający warsztatu i techniki do ekspresji form muzycznych, emocjonalnych czy estetycznych. Na drugim biegunie pojawił się model tańca awangardowego, performatywnego, intelektualnego – laboratoryjnie, wnikliwie rozpracowującego elementy,...

Tegoroczne, czwarte już Dni Sztuki Tańca zaproponowały bardzo ciekawą ofertę spektakli zagranicznych i rodzimych. Wśród nich jedną z ciekawszych pozycji jest tryptyk choreograficzny Black & White, który można było obejrzeć w połowie listopada na sali kameralnej Opery Narodowej. W projekcie wzięli udział twórcy współpracujący z cieszącym się na świecie ogromną renomą izraelskim zespołem tańca współczesnego – Kibbutz Contemporary Dance Company. […] Zebranie trzech wyżej opisanych spektakli w jeden wieczór uważam za bardzo dobry pomysł – umożliwiło to dostrzeżenie cech wspólnych i różnic, zestawienie rozmaitych sposobów myślenia o samej choreografii i o przestrzeni w tańcu. Pragnieniem twórców było przedstawienie nowoczesnej myśli...

Stary Browar Nowy Taniec na Malcie w tym roku został zdominowany przez taniec eksperymentalny. Spektakle igrały z klasycznym pojęciem sztuki, odwoływały się do intymnych przeżyć twórców, niestandardowo angażowały widownię. I wzbudziły wiele refleksji. […] Wszystkie zaprezentowane na poznańskim festiwalu spektakle łączyło nowatorstwo w myśleniu o tańcu, jego formie i sposobach percepcji. Tego typu myślenie o sztuce – jak sądzę, myślenie dekonstruktywistyczne – niesie ze sobą ryzyko, że powstała forma sztuki niewiele ma wspólnego ze sztuką macierzystą (tu: tańcem), a mimo to przypisuje sobie jej nazwę i atrybuty. Cykl miał więcej wspólnego ze sztuką eksperymentalną – albo ze sztuką szeroko dziś...

 Nawiedzenie/Heimsuchung to wspólny projekt Wydziału Teatru Tańca w Bytomiu (PWST Kraków) z Bayerische Theaterakademie August Everding – w ramach inicjatyw TransFormAkcja i EigenArten International pod patronatem E:UTSA – który można było zobaczyć między innymi w połowie września bieżącego roku w kilku miastach Polski. Wydarzenie w całości powstało z inicjatywy i współpracy studentów obu uczelni (pod patronatem pedagogów). Dramaturgia w koncepcji Anny Schweiger, Jutty Kriegsmann oparta została na Sklepach Cynamonowych Brunona Schulza (w tym roku obchodzimy 70-lecie śmierci artysty). Całość bardzo pozytywnie zaskakuje jako projekt nie tylko ciekawy, ale i odważny.